Adak adası
Adak adası | |
---|---|
ing. Adak Island, aleut. Адаҳ | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 711,18 km² |
Uzunluğu |
|
Eni | 35 km |
Hündür nöqtəsi | 1196 m |
Əhalisi | 326 nəfər (2010-cu il) |
Yerləşməsi | |
51°53′00″ şm. e. 176°39′00″ q. u.HGYO | |
Ölkə | ABŞ |
Region | |
Akvatoriya | |
|
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adak adası (ing. Adak Island, aleut. Адаҳ) — Aleut adaları qrupuna daxil olan Andreyanov adaları qrupunun ən böyük adasıdır. Ada inzibati cəhətdən ABŞ-nin Alyaska ştatının tərkibinə daxildir. 2010-cu il əhalinin siyahıya alınma məlumatlarına əsasən adanın əhalisi 326 nəfərdən ibarətdir.
Coğrafiyası
[redaktə | mənbəni redaktə et]Adak adasının ümumi sahəsi 711,18 km²-dir. Sahəsinin böyüklüyünə görə ada ABŞ-nin ən böyük 25-ci adasıdır. Adak adasının uzunluğu təxminən 54,5 km, eni isə 35 km-dir. Adanın ən yüksək nöqtəaı (Moffett dağı) dəniz səviyyəsindən 1196 m hündürlükdə yerləşmişdir. Dağ adanın şimal-qərb qurtaracağında yerləşib. Ada dağlıqdır. Adanın səthi tundra bitkiləri, mamırlar, şibyələr və qıjılar ilə örtülmüşdür. Polystichum aleuticum adlı qıjı növü Adak adası üçün endemik hesab olunur və hal-hazırda yox olmaq təhlükəsi altındadır.[1]
Adanın iqlimi soyuq dəniz iqlimi ilə səciyyələnir. Ada sıx dumanlarla və yağıntılarla örtülü olur.
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ada 1753-cü ildə rus sənaye sahibləri tərəfindən aşkar edilmişdir. Həmin şəxslər adanı "Sv. İeremiya" gəmisi vasitəsilə tapmışdılar. Gəmiçilər adada aleutların qəsəbəsini aşkar etmişlər. Bəzi hallarda onlar arasında silahlı konfliktlər olurdu. 1759-cu ildə adaya daha bir rus gəmisi olan "Sv. Vladimir" gəmisi gəldi. Onların da gəlişi yerli aleutlarla münaqişələrə səbəb oldu. Gəmidə rus sahibkarları yer alırdı.[2].
Ada 1867-ci ildə Alyaska ilə birlikdə ABŞ-yə satılmışdır.
Nəqliyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Adada Adak Hava Limanı yerləşir. Hal-hazırda Alaska Airlines aviaşirkəti tərəfindən Boeing 737 təyyarələri ilə Ankoricə həftədə iki müntəzəm reys həyata keçirilir. Digər nəqliyyat infrastrukturuna 3 ədəd dərin sularda yerləşən yanacaqdoldurma kompleksi daxildir. Adada təxminən 26 kilometrlik avtomobil yolu yerləşmişdir. Yol asfalt qatı ilə örtülüdür.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "NPWRC :: Endangered and Threatened Species Recovery Program". npwrc.usgs.gov. 2013-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-11-20.
- ↑ "Промысловое освоение алеутских о-вов русскими промышленниками (1743–1783)". 2011-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-03.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- "Marine Barracks Adak". 2009-10-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-02-03. (#invalid_param_val)
- Photographs of Adak 1944 onward, mostly by U.S. servicemen.
- Adak Photos Photographs from Adak Island, may 2006
- Article and pictures of visit to Adak July 2006 by retired Navy veteran
- Adak Memoirs Memoirs and photos of Adak wanted to preserve history, November 2011