Borçu — Vikipediya

Borçu

Fəaliyyəti	əsgər
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Borçu (Monqolca: Bo'orču, Boγorču, Farsca: بورچى نويان Būrchī Nūyān, بوغورچى نويان Būghūrchī Nūyān, Çincə: 孛斡兒出, 博爾朮), ?-?)— Çingiz xanın andası. Çingiz xanın ən məşhur dörd sərkərdəsindən biri.

Həyatı

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Borçu Naxu-bayan oğlu idi. O, Arulat tayfasından çıxmışdı. Temuçinin uşaqlıq dostu idi.

1204-cü ilin qışında Çingiz xan keşik adlı şəxsi qvardiyasını yaratdı. Bu qvardiyanı dörd hissəyə böldü. Hissələrin birinə Borçu başçılıq edirdi.

İstinadlar

[redaktə | vikimətni redaktə et]

Böyük Monqol imperiyasının vəzir və sərkərdələri
Böyük Monqol imperiyası	Mukali qoyon Cəlayır • Yelü Chucai • Cəlmə noyon • Cilaun• Mahmud Yalavac • Sabutay bahadur • Cebe noyon • Məsud bəy • Chinqai • Khadag • Çormoqun • Buğa qoyon Cəlayır • Arqun ağa Oyrot • Baycu noyon
Yuan sülaləsi	Əhməd Fənakəti • Bayan of the Baarin • Aju • Sengga • Bolad
Elxanlılar sülaləsi	Əlaəddin Ataməlik Cüveyni • Bolad • Buğa • Qiyasəddin Rəşidi • Novruz ağa Oyrot • Fəzlullah Rəşidəddin • Əmir Çoban Sulduz • Şəmsəddin Cüveyni • Kit Buğa noyon

Çingiz xan

Hadisələr
Yasanın tətbiqi • Monqol İmperiyasının yaranması • Çjurçjenlərlə müharibə • Orta Asiyanın istilası • Qaraqorumun əsasının qoyulması • Qərbi Syanın istilası • Dəfni

Silahdaşları
Borçu • Boroxul • Mukali qoyon Cəlayır • Çilavun («4 Bahadırdan biri») • Cebe noyon • Cəlmə noyon • Sabutay bahadur • Xubilay xan («четверо псов») • Yelü Çutsay • Sorqan-Şira • Şixi-Xutuxu

Ailəsi

Boruciginlər • Olxonutlar I Yesugey bahadur • Öelün (valideynləri) • Coçi-Xasar • Xaçivun • Temüge otçigin (qardaşları) • Beqter • Belgüdey (ögey qardaşları) • Camuqa-seçen (qan qardaşı)
Börte • Xulan xatun • Yesugen xatun • Yesuy (arvadları) • Cuçi xan • Cığatay xan • Ögedey xan • Tuluy • Xülgen • Xaraçar • Çaxur • Xarxad (oğulları) → Çingizlilər

Yerlər
Delün Boldoq • Onon çayı • Çingiz xanın Atlı heykəli • Burxan Xaldun dağı • Boqd-Xan-Uul • Orxon çayı • İx-Xoriq • Çingiz xanın türbəsi

Obrazı
«Qalib» (1956) • «Çingiz xan» (1965) • «Çingiz xan» (1987) • «Çingiz xan» (1992) • «Çingiz xan» (2004) • «Çingiz xan» (2006) • «Çingiz xan. Yerin və dənizin kənarında» (2007) • «Monqol» (2007) • «Sən ölə bilməzsən, Çingiz xan» (2008) • «Çingiz xanın sirri» (2009)