Cek xalçaları

	Xalça; Cek xalçaları
	; XIX əsrə aid "Cek" xalçası
Xalça haqqında məlumat
Tam adı:	"Cek" xalçaları
Digər adı:	"Cək" xalçaları
Məktəbi:	Quba xalçaçılıq məktəbi
Növü:	xovlu
Ölkə:	Azərbaycan
Şəhər:	Quba
Bölgə:	Quba-Şirvan tipinin Quba qrupunun dağlıq hissəsi
Kənd:	Cek
Toxunması haqqında məlumat
Başlanma:	XIX əsr
Tamamlanma:	XIX əsr
Tarixi:	XIX əsr
Sənətkarı:	ceklilər
Digər məlumatlar
Uzunluğu:	250 sm-dən 350 sm-ə qədər
Eni:	100 sm-dən 110 sm-ə qədər
Material:	Yun
Saytı:	carpet.intangible.az Rəsmi saytı

"Cek" xalçaları və ya "Cək" xalçaları — Quba xalçalarının ən parlaq kompozisiyalarından biri^[4]^[5]^[6]^[7]. Quba xalçalarının 35 çeşnisindən biri^[8].

İstehsalı[redaktə | əsas redaktə]

Quba xalçalarının ən parlaq kompozisiyalarından biri olan "Cek" xalçalarının mərkəzləşmiş məntəqəsi Cek kəndi hesab olunur. "Cek" xalçaları Azərbaycan xalçalarının Quba-Şirvan tipinin Quba qrupunun dağlıq hissəsinə aid edilir. Əsasən ceklilər tərəfindən toxunmuşdur^[1].

"Cek" xalçaları Quba şəhərindən 35 km qərb istiqamətində yerləşən Cek kəndinin adını daşıyır. "Cek" xalçaları həm də Qrız, Xınalıq, Söhüb, Buduq və Qalayxudat kəndlərində də istehsal olunmuşdur.

Xüsusiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]

Bədii xüsusiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]

"Cek" xalçaları həm bədii, həm də texniki nöqteyi nəzərdən "Qrız" xalçalarına bənzəyir, lakin "Cek" xalçasının kompozisiyası daha sadədir. Ənənəyə zidd olaraq, ara sahənin və ara haşiyənin fonu eyni rəngdədir. Onun koloriti ciddidir, ara sahənin fonu sürməyi və ya qırmızı olur.

Texniki xüsusiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]

"Cek" xalçaları əsasən uzunsov formada olur. Belə xalçaların ölçüsü 100 x 250 sm-dən 110 x 350 sm-ə qədərdir. Bəzən isə uzunsov formada olmayan "Cek" xalçalarına da rast gəlmək olur.

İlmələrin sıxlığı 50 x 50 ilmədən 55 x 55 ilməyə qədərdir. Bu da bir kvadrat metrdə 250000 ilmədən 30000 ilməyə qədər edir. Xovun hündürlüyü isə 4–5 mm-dir.

XX əsrin 60-cı illərində toxunmuş Cek xalçası (müəllifi: Xanımqız Muradova)

Mənbə[redaktə | əsas redaktə]

Лятиф Керимов, "Азербайджанский ковер" (Том II), Баку, "Гянджлик", 1983, ст. 189-190, табл. 28. (rus.)
Quba qrupu, Cək xalçası. carpet.intangible.az (azərb.) (rus.) (ing.) (fr.)

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

↑ ¹ ² Лятиф Керимов, "Азербайджанский ковер" (Том II), Баку, "Гянджлик", 1983, ст. 189-190, табл. 28. (rus.) (ing.)
↑ http://www.carpets.dgu.ru/img/sm/dzhek.jpg dzhek.jpg (rus.)
↑ carpet.intangible.az (azərb.)
↑ Azərbaycanda xalçaçılıq sənətinin inkişafı. www.mct.gov.az (azərb.)
↑ Quba rayonu (azərb.)
↑ РАЗВИТИЕ ИСКУССТВА КОВРОДЕЛИЯ В АЗЕРБАЙДЖАНЕ
↑ İLMƏ–İLMƏ TOXUNDUQ, DİYAR–DİYAR DOLAŞDIQ
↑ Azərbaycan etnoqrafiyası. Üç cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007, səh. 452.

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

Quba xalçaçılıq məktəbi

Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]

	Vikianbarda Cek xalçaları ilə əlaqəli mediafayllar var.

[LK-1] ¹ ² Лятиф Керимов, "Азербайджанский ковер" (Том II), Баку, "Гянджлик", 1983, ст. 189-190, табл. 28. (rus.) (ing.)

[2] ttp://www.carpets.dgu.ru/img/sm/dzhek.jpg dzhek.jpg (rus.)

[3] rpet.intangible.az (azərb.)

[4] Azərbaycanda xalçaçılıq sənətinin inkişafı. www.mct.gov.az (azərb.)

[5] Quba rayonu (azərb.)

[6] РАЗВИТИЕ ИСКУССТВА КОВРОДЕЛИЯ В АЗЕРБАЙДЖАНЕ

[7] İLMƏ–İLMƏ TOXUNDUQ, DİYAR–DİYAR DOLAŞDIQ

[8] Azərbaycan etnoqrafiyası. Üç cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007, səh. 452.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]