Fici

Fici
Republic of Fiji Matanitu Tugalala o Viti फ़िजी गणराज्य (Fijī Ganaradźja)
Bayraq[d] Gerb[d]
Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui, Fear God and honour the Queen, Бой се от Бога, почитай кралицата, Where Happiness Finds You, Ble mae Hapusrwydd yn eich Canfod
Rəsmi dilləri	ingilis dili, Fici hind dili
Paytaxt	Suva
Prezident	Vilyam Katonivere [ 12.XI.2021 ~ ]
Baş nazir	Sitiveni Rabuka [ 24.XII.2022 ~ ]
Sahəsi
• Ümumi	18274 km²
Əhalisi
• Əhali	895 min nəfər (159-cu)
• Siyahıyaalma (16.IX.2007)	837 271 nəf.
• Sıxlıq	48 nəf./km²
• Ümumi	4.296.235.428 $, 4.943.248.200 $
İnternet domeni	.fj
ISO kodu	FJ
BOK kodu	FIJ
Telefon kodu	+679
Saat qurşaqları	UTC+12:00
Nəqliyyatın yönü	sol[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Fici (rəsmi adı Fici Respublikası) — Sakit okeanın cənub hissəsində, Melaneziya adalar qrupunda yerləşən ada dövlətidir. Fici 300 adadan təşkil olunan arxipelaqdan və 500-ə qədər kiçik adacıqlardan ibarətdir, 300 adadan yalnız 110-unda məskunlaşma mövcuddur.

Coğrafiya

Fici Sakit Okeanın cənubunda yerləşən tropik ada dövlətidir. Əsas iki ada olan Viti Levu və Vanua Levu ölkə ərazisinin böyük hissəsini təşkil edir. Ficinin ətrafı mərcan rifləri ilə əhatələnib. Bu da onu dalğıc və snorkelinqlə məşğul olmaq üçün ideal məkan edir.

İqlim

Fici tropik iqlimə malikdir. Orta illik temperatur 26-30 °C arasında dəyişir. İsti mövsüm (noyabr-aprel) zamanı yağışlı dövrlər və siklonlar baş verə bilər. Sərin mövsüm (may-oktyabr) isə daha quru və xoş temperaturla xarakterizə olunur.

Əhali və dil

Fici əhalisinin sayı təxminən 900 000 nəfərdir. Əhalinin əsas hissəsini yerli Fici xalqı (iTaukei) və Hindistan mənşəli ficililər təşkil edir. Rəsmi dillər İngilis dili, Fici dili və Hind dilidir. Fici dili gündəlik həyatda geniş istifadə olunur və ölkənin mədəniyyətini əks etdirir.

İqtisadiyyat

Fici iqtisadiyyatı əsasən bu sektorlardan asılıdır:

1. Turizm: Fici hər il milyonlarla turisti cəlb edir. Ağ qumlu çimərliklər, mərcan rifləri və tropik meşələr əsas cazibələrdir.

2. Şəkər istehsalı: Fici şəkər ixracatı ilə tanınır. Əsasən Viti Levu adasında şəkər plantasiyaları yerləşir.

3. Balıqçılıq: Okeanın zəngin dəniz məhsulları iqtisadiyyata mühüm töhfə verir.

4. Qızıl və mineral ixracı: Fici qızıl mədənləri ilə də tanınır.

Tarix

• Qədim dövr: Fici adalarına ilk olaraq təxminən 3500 il əvvəl Melaneziyalılar köç etmişdir. Daha sonra Polineziyalılar da bu bölgəyə gəlmişdir.

• Avropa ilə tanışlıq: Fici XVII (17-ci) əsrdə holland dənizçisi Abel Tasman tərəfindən kəşf edilmişdir. 1874-cü ildə isə Britaniya koloniyası oldu.

• Müstəqillik: 1970-ci ildə Fici müstəqilliyini əldə etdi.

Mədəniyyət

Fici mədəniyyəti yerli iTaukei ənənələri ilə Hindistan mənşəli ficililərin mədəniyyətinin qarışığıdır. Əsasən rəqslər, musiqi, və meke (ənənəvi mahnı və rəqs) məşhurdur. Ənənəvi yeməklərdən kava içkisi (yerli bitkidən hazırlanan içki) və kokos südündə bişirilən yeməklər populyardır.

Turistik məkanlar

1. Yasava Adaları: Sakit çimərliklər və təmiz suları ilə məşhurdur.

2. Mamanuka Adaları: Dalğıc və sörf üçün ideal yerlərdir.

3. Kula Ekoloji Parkı: Fici faunası və florasını görmək üçün bir yerdir.

4. Sabeto Termal Bulaqları və Palçıq Hamamı: Rahatlıq və təbiətlə əlaqə üçün ziyarət edilir.

Coğrafiyası

Vanuatudan şimal-şərqdə, Tonqadən qərbdə və Tuvaludan cənubda yerləşir.

Ərazisi

Bu ölkə 322 adadan ibarət arxipelaqdan və 522 kiçik adadan ibarətdir.

Əhalisi

Əhalisinin 87%-i iki ən iri ada Viti-Levu və Vanua Levuda yaşayır.

Turizm

Ficinin günəşli və unikal təmiz təbiəti, 100 mil insan tərəfindən korlanmamış qumlu çimərlikləri, qeyri-adi koral bağları, mavi laqunaları, əsrarəngiz gözəllikləri olan yerləri var.

Xarici keçidlər

• Ficinin Parlamenti
• Fici Arxivləşdirilib 2005-04-14 at the Wayback Machine
• The Fiji Times