Georgi Jukov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Georgi Jukov
Georgi Konstantinoviç Jukov
RIAN archive 2410 Marshal Zhukov speaking.jpg
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Kaluqa quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi (77 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi insult
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
  • M. V. Frunze adına Hərbi Akademiya[d]
Hərbi fəaliyyəti
Mənsubiyyəti SSRİ
Qoşun növü süvari, Quru qoşunları
Xidmət illəri 1915–1957
Rütbə Sovet İttifaqı Marşalı, general
Komandanlıq edib Sovet Ordusu[d]
Döyüşlər
Təltifləri Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı
"Qələbə" ordeni "Qələbə" ordeni
"Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Lenin" ordeni "Oktyabr İnqilabı" ordeni "Qırmızı Ulduz" ordeni "Qırmızı Ulduz" ordeni "Qırmızı Ulduz" ordeni "Moskvanın müdafiəsinə görə" medalı "Stalinqradın müdafiəsinə görə" medalı "Yaponiya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı "Moskvanın 800 illik xatirəsinə" medalı "Leninqradın 250 illik xatirəsinə" medalı Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar yubiley medalı"Fəxri Legion" ordeninin Zabit dərəcəsi
Georgi Zhukov Signature.svg
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Georgi Konstantinoviç Jukov (rus. Георгий Константинович Жуков; 19 noyabr [1 dekabr] 1896[3][2], Strelkovka[d], Kaluqa quberniyası[d][1][3][4] – 18 iyun 1974(1974-06-18)[3][2][5][…], Moskva[1][2]) — XX əsrin dahi sərkərdələrindən biri, Sovet İttifaqı Marşalı, 1955–1957-ci illərdə SSRİ Müdafiə Naziri, dörd dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (1939, 1944, 1945, 1956), iki dəfə "Qələbə" ordeni (1944, 1945), çoxlu sayda sovet və xarici orden və medallar kavaleri. Jukov xalq arasında "Qələbə marşalı" ləqəbi almışdır.

Böyük Vətən Müharibəsindən əvvəl[redaktə | əsas redaktə]

1918-ci ildən Qırmızı Ordunun tərkibində Birinci dünya müharibəsinin iştirakçısı. Vətəndaş müharibəsi illərində hərbi hissə, daha sonra isə Çarıçin ətrafında Kazaklar, Denikin və Vrangelin hərbi hissələrinə qarşı vuruşan eskadron rəisi. Antonov və Tambovşində qalxan üsyanın yatırılmasında iştirak etmiş və yaralanmışdır, Qırmızı Bayraq ordeninə (орден Красного Знамени) layiq görülmüşdür.

Vətəndaş müharibəsindən sonra kavaleriya polkuna, briqadasına rəhbəlik etmiş, daha sonra diviziya, korpus, komandiri kimi fəaliyyət göstərmişdir.

MXR-də I ordu quruplaşmasının komandiri olmuşdur. Xalxin göl-də Yapon ordusunun generalı olan Kamaçubarinin rəhbərlik etdiyi ordunu darmadağın etmişdir. Bu əməliyyatı uğurla başa vurduğu üçün Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına və MXR-in Qırmızı Bayraq ordeninə layiq görülmüşdür.

1940-cı ildən aşlayaraq Kiyev Xüsusi Hərbi dairəsinin komandiri olmuşdur. 1941-ci ilin yanvar iyul aylarında SSRİ Baş Qərargahının rəisi- SSRİ Müdafiə Xalq komissarının müavini olmuşdur.

Böyük Vətən Müharibəsi illərində[redaktə | əsas redaktə]

Böyük Vətən Müharibəsi illərində Ali-Baş komandanın ştabının üzvü, Ali-Baş komandanın müavini və eyni zamanda SSRİ Müdafiə Xalq komissarının müavini olmuşdur.

Konstantinov, Yuryev, Jarov təxəllüsü altında Leninqrad, Qərb, I Ukrayna, I Belorusiya cəbhələrinə rəhbərlik etmişdir.

Müharibə dövründə məhz birinci ona Sovet İttifaqı Marşalı (1943 18 yanvar) rütbəsi verilmişdir. Onun Rəhbərliyi altında Leninqrad Vilhelm fon Leebin "Şimal" hərbi hissələrindən müdafiə etmişdir, feldmarşal Fon Bokun "Mərkəz" hərbi hissələrini Moskva döyüşündə darmadağın etmişdir.

Sonralar Jukov "Saturn", Leninqrad blokadasının yarılmasında "İskra", Kursk əməliyyatına (əməliyyat nəticəsində Hitlerin "Sitadel" planı pozulmuş, feldmarşal Kyuqun və Manşteynin rəhbərlik etdiyi ordu hissələri darmadağın edilmişdi), Sağsahil Ukraynanın azad olunmasına, "Baqration" əməliyyatına (əməliyyat nəticəsində "Faterland" müdafiə xətti qırılmış, feldmarşal E. fon Buşun və V. fon Modelin "Mərkəz" hərbi hissələri məğlub edilmişdir), Varşavanın tutulmasına (17 yanvar 1945), "Visla-Oder" əməliyyatı və nəhayət 1945-ci il 8 mayda uğurla başa çatan "Berlin" əməliyyatına rəhbərlik etmiş və hamısında uğur qazanmışdır. Almaniyanın şərtsiz kapitulyasiyasını da məhz o, feldmarşal Vilhelm fon Keyteldən qəbul etmişdir.

1945-ci il 24 iyunda Moskvada, Qırmızı meydanda keçirilən təntənəli Qələbə paradını qəbul etmişdir.

İkinci dünya müharibəsindən sonra[redaktə | əsas redaktə]

"Böyük vətən müharibəsi" Jukova çox böyük şöhrət gətirdi. Bu Stalinin xoşuna gəlmədi və Jukov onun gözündən düşdü. Əvvəl Odessa, daha sonra isə Ural hərbi hissələrinin rəhbərliyi ona tapşırıldı.

1954-cü ildə nüvə silahının poliqonda sınağına rəhbəlik etmişdir.

Jukovun məşhurluğu Xruşşova hakimiyyətdaxili çəkişmələrdə kömək etdi. Buna görə də 1955-ci ildə Jukov SSRİ Müdafiə naziri vəzifəsini tutdu. Daha sonra 1957-ci ildə pensiyaya buraxıldı.

Deyimləri[redaktə | əsas redaktə]

Görkəmli sovet sərkərdəsi, marşal Georgi Jukovun xatirələrində oxuyuruq:

"Bakı neftçiləri cəbhəyə və ölkəyə Vətənimizin müdafiəsinə, düşmən üzərində qələbəyə bəs edəcək qədər yanacaq verdilər"[6].

Mükafatları[redaktə | əsas redaktə]

Leonid Brejnevlə yanaşı dördqat Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olan 2 şəxsdən biridir. Ümumilikdə 14 orden, 16 medala layiq görülmüşdür.

Onlar aşağıdakılardır[redaktə | əsas redaktə]

O həmçinin[redaktə | əsas redaktə]

  • Üzərində adlı lövhə və SSRİ-nin qızıl gerbi olan fəxri silaha,
  • Monqolustan Xalq Respublikasının qəhrəmanı adına (1969),
  • Tuva Respublikasının ordeninə,
  • Polşanın I dərəcəli Virtuti Militari və I dərəcəli Qrünvald xaçı ordeninə,
  • İngiltərənin I dərəcəli Bani ordeninə,
  • ABŞ-ın I dərəcəli "Fəxri Legion" medalına,
  • Fransanın I dərəcəli "Fəxri Legion" ordeninə, Fransız hərbi xaçına və 10 medalına və s. kimi mükafatlara layiq görülmüşdür.

Georgi Jukovun məzarı Qırmızı Meydanda Kremlin divarında yerləşir.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ 1 2 3 Gueorgui Konstantinovitch Joukov // Encyclopédie Larousse en ligne
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 1 2 3 4 5 Krugosvet — 2000.
  4. ↑ Жуков Георгий Константинович // Жуков Георгий Константинович / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. ↑ 1 2 filmportal.de — 2005.
  6. ↑ "QƏLƏBƏ FORMULU". 2014-03-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-18.

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]


Marshal of the Soviet Union.gif
Sovet İttifaqı Marşalları
Kliment Voroşilov • Mixail Tuxaçevski • Aleksandr Yeqorov • Semyon Budyonnı • Vasili Blyuxer • Semyon Timoşenko • Qriqori Kulik • Boris Şapoşnikov • Georgi Jukov • Aleksandr Vasilevski • İosif Stalin • İvan Konyev • Leonid Qovorov • Konstantin Rokossovski • Rodion Malinovski • Fyodor Tolbuxin • Kirill Meretskov • Lavrenti Beriya • Vasili Sokolovski • Nikolay Bulqanin • Hovannes Baqramyan • Sergey Biryuzov • Andrey Qreçko • Andrey Yeryomenko • Kirill Moskalenko • Vasili Çuykov • Matvey Zaxarov • Filipp Qolikov • Nikolay Krılov • İvan Yakubovski • Pavel Batitski • Pyotr Koşevoy • Leonid Brejnev • Dmitri Ustinov • Viktor Kulikov • Nikolay Oqarkov • Sergey Sokolov • Sergey Axromeyev • Semyon Kurkotkin • Vasili Petrov • Dmitri Yazov
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Georgi_Jukov&oldid=5837417"