Həsən Seyidbəyli

Həsən Seyidbəyli
Doğum tarixi	22 dekabr 1920(1920-12-22)
Doğum yeri	Bakı, Azərbaycan SSR
Vəfat tarixi	25 iyun 1980 (59 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR
Uşaqları	Ziya Seyidbəyli Mehdi Seyidbəyli Məryəm Seyidbəyli
Vətəndaşlığı	Azərbaycan  SSRİ
Peşələri	rejissor yazıçı ssenari müəllifi
Təhsili	Sergey Gerasimov adına Ümumrusiya Dövlət Kinematoqrafiya Universiteti
Mükafatları
IMDb	ID 1167586
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həsən Seyidbəyli (azərb. Həsən Mehdi oğlu Seyidbəyli‎; d. 22 dekabr 1920, Bakı - ö. 25 iyun 1980, ) — nasir, kinodramaturq, kinorejissor, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1946), Azərbaycan Əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan SSR xalq artisti.

Həyatı

Həsəsn Seyidbəylinin yaşadığı ev

Həsən Seyidbəyli 22 dekabr 1920-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Burada 132 saylı şəhər orta məkətbini bitirmişdir. Həsən Mehdi oğlu Seyidbəyli 1938-1939-cu illərdə Leninqrad Kino Mühəndisləri İnstitutunda, 1943-1951-ci illərdə Moskvada Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunun kinorejissorluq fakültəsində təhsil almışdır. "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında kinorejissor, 1963-1980-ci illərdə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının katibi və sədri vəzifəsində işləmişdir. "İmtahan", "Qızıl axtaranlar", "Bağlı qapılar" adlı dram əsərləri Azərbaycanda və xaricdə səhnəyə qoyulmuşdur. "Kür sahillərində" (1953), "Bizim Astrada" (1956), "Telefonçu qız" (1960) povestləri, "Cəbhədən-cəbhəyə" (1961), "İllər keçir" (1973, İ.Qasımovla birgə), "Tərsanə" (1975), "Çiçək" (1978) romanları, "Dəniz cəsurları sevir" (1954), "Sən nə üçün yaşayırsan" (1959, hər ikisi İ.Qasımovla birgə) pyesləri müasirlərinin əməyindən, mənəvi-əxlaqi saflığından bəhs edir. "Uzaq sahillərdə" (1954, İ.Qasımovla birgə) romanı Sovet İttifaqı Qəhrəmanı M.Hüseynzadəyə həsr olunmuşdur. Əsərləri bir sıra xarici dillərə tərcümə edilmişdir.

Həsən Seyidbəyli ictimai xadim kimi də Azərbaycan kinosunun inkişafına böyük təkan vermiş, 1963-1975-ci illərdə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı İdarə heyətinin I katibi, 1975-1980-ci illərdə sədri vəzifəsində çalışmışdır.

Filmləri Ümumittifaq Kino festivallarında mükafat və diplomlara layiq görülmüşdür.

Mükafatları

• Azərbaycan SSR xalq artist — 23.12.1976
• Münsiflər heyətinin fəxri fərmanı və diplomu — 1977-ci il
• "Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni
• "Şərəf Nişanı" ordeni

Xatirəsi

Film Fondunda görkəmli rejissor Həsən Seyidbəylinin şəxsi arxivi yaradılmışdır.

Filmoqrafiya

Həsən Seyidbəylinin xatirə lövhəsi (Bakı)

1. Bakıdan Göy-gölədək (film, 1947)
2. Bizim Cəbiş müəllim (film, 1969)
3. Böyük yol (film, 1949)
4. Cazibə qüvvəsi (film, 1964)(film, kinoalmanax)
5. Çətirimiz buludlardır (film, 1976)
6. Doğma xalqıma (film, 1954)
7. Əyri yolla qazanc (film, 1960)
8. Xoşbəxtlik qayğıları (film, 1976)
9. İmadəddin Nəsimi (1973)
10. Kamillik (film, 1979)
11. Kinorejissor Həsən Seyidbəyli (film, 2002)
12. Kinonu sevən adam. Həsən Seyidbəyli (film, 2015)
13. Qaraca qız (film, 1966)(film, kinoalmanax)
14. Qızmar günəş altında (film, 1957)
15. Quba bağlarında və Tərtərçay vadisində (film, 1949)
16. Möcüzələr adası (film, 1963)
17. Nəsimi (film, 1973)
18. O qızı tapın (film, 1970)
19. Onun bəlalı sevgisi (film, 1980)
20. Ömrün səhifələri (film, 1974)
21. Sağ ol, dostum (film, 1980)
22. Sən niyə susursan? (film, 1966)
23. Sovet Azərbaycanı (film, 1972)
24. Telefonçu qız (film, 1962)
25. Toral və Zəri (film, 1979)
26. Uzaq sahillərdə (film, 1958)
27. Şosedə hadisə (film, 1960)

Mənbə

• “"Uzaq sahillərdə" ekranda” [Filmin quruluşçu rejissoru Tofiq Tağızadə yoldaşla müxbirimizin müsahibəsi] //Kommunist.- 1958.- 13 avqust.
• Ağamirov, A. “Uzaq sahillərdə” //Kommunist.- 1958.- 19 avqust.
• Hüseynova, M; Sultanov, Ə; Məmmədov, Y; Əliyev, S; Kazımov, R; Yusifov, Ə. “Uzaq sahillərdə” //Kommunist.- 1958.- 22 avqust.
• Şəmsəddin Abbasov. “Sovet Azərbaycanının kinosu” //Kommunist.- 1958.- 29 avqust.
• “Bolqar jurnalı yazır...” //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.
• Azad, Ə. “Kinostudiyada bir gün” [Reportaj] //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.- 13 iyun.
• Əhədoğlu, Y. “Belə bir ada da var” //Ədəbiyyat və incəsənət.- 1964.- 27 iyun.
• Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987. — стр. 383.
• Xamis Muradov. Kinofabrikdən başlanan yol. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 4.
• Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.
• Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 814.
• Aydın Dadaşov. "Bizim kino". Həsən Seyidbəylinin "Nəsimi" filmi haqqında. 16.01.2016

Xarici keçidlər

• Həyat romantikləri sevir... Həsən Seyidbəyli (film, Mədəniyyət TV)
• Babayev Baba. Həsən Seyidbəylinin bədii nəsri. AMEA, Nizami ad. Ədəbiyyat İn-tu. Bakı: "Müəllim", 2011.