I Aleksandr (Rusiya imperatoru)

I Aleksandr
I Aleksandr
	Александр I
Rusiya imperatoru
	24 mart 1801 — 1 dekabr 1825
Sələfi	I Pavel
Xələfi	I Nikolay
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	23 dekabr 1777
Doğum yeri	Sankt-Peterburq, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	1 dekabr 1825 (47 yaşında)
Vəfat yeri	Taqanroq, Rusiya İmperiyası
Vəfat səbəbi	tif xəstəliyi[d]
Dəfn yeri	Pyotr və Pavel kafedralı;
Atası	I Pavel
Anası	Mariya Feodorovna
Hərbi xidmət
Rütbəsi	marşal, General-feldmarşal
Döyüşlər	Napoleon müharibələri;
Təltifləri
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

I Aleksandr Pavloviç (rus. Алекса́ндр I Павлович; 12 [23] dekabr 1777^[1] və ya 23 dekabr 1777(1777-12-23)^[2], Sankt-Peterburq^[1] – 19 noyabr [1 dekabr] 1825^[1] və ya 1 dekabr 1825(1825-12-01)^[2], Taqanroq^[1]^[3]) — Rusiya imperatoru və mütləq hakimi (24 mart 1801-ci ildən), Malta ordeninin protektoru (1801-ci ildən), Böyük Finlandiya knyazı (1809-cu ildən), Polşa çarı (1815-ci ildən), I Pavelin və Mariya Feodorovnanın böyük oğlu^[4]. İnqilaba qədərki tarixşünaslıqda rəsmi olaraq Uğurlu (rus. Благословенный) adlandırılmışdır^[5].

Həyatı[redaktə | əsas redaktə]

Aleksandr Pavloviç (Blaqoslovennıy – Uğurlu); I Aleksandr (1777-1825) – 1801-ci ildə Rusiya taxtına çıxmışdı. Belə bir fikir var ki, atası Pavel Petroviçə (I Pavel) sui-qəsdin təşkilində iştirak etmişdir. Məhz I Aleksandrın dövründə Azərbaycan torpaqlarının ilhaq edilməsi başlamışdır.Rusiya bu dövrdə İsveçlə (1808-1809), İran (1804-1813), Osmanlı (1806-1812) dövlətləri ilə müharibə aparmışdı. Napoleon Fransası ilə 1812-ci il Vətən müharibəsi, rus qoşunlarının Avropa səfəri, 1815-ci il Vyana konqresi I Aleksandrın xarici siyasətində mühüm yer tutmuşdu. Bundan sonra daha çox dini-mistik təlimlərlə məşğul olmuşdu. Bu atasının qətli ilə izah edilir. 1825-ci ilin noyabrında Taqanroqda ölmüşdü. 1826-cı ilin martın 13-də Petropavlovsk soborunda dəfn edilmişdi. I Aleksandrın həmin vaxt ölmədiyi, tərki-diyarlığı barədə mülahizələr mövcuddur. Bu onun ölümündən 11 il sonra Sibirdə Fyodor Kuzmiç adlı bir zahidin peyda olması ilə əsaslandırılır.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

↑ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ Г. Александр I // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 469–480.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282452"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q507651"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26300678"></a>
↑ ¹ ² ³ ⁴ The Fine Art Archive — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6846"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6848"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6847"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6844"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6845"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>
↑ Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və d. Record #118501852 // Ümumi normativ nəzarət (GND) — 2012—2016.
↑ Александр I (Российский гуманитарный энциклопедический словарь)
↑ Rusiya Romanovların səltənəti altında (1613—1913) Arxivləşdirilib 2013-10-10 at the Wayback Machine. (rus.) İlk nəşr 1912-ci il

Аммон Ф. Г. В фаворе у кесаря: Александр I и Аракчеев

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

[_cef9ad3b1ff713b3-1] ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ Г. Александр I // Энциклопедический лексикон — СПб.: 1835. — Т. 1. — С. 469–480.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21282452"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4532135"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q507651"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q26300678"></a>

[_e88ab3aee107bdd9-2] ¹ ² ³ ⁴ The Fine Art Archive — 2003.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6846"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6848"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6847"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6844"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P6845"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166"></a>

[3] Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və d. Record #118501852 // Ümumi normativ nəzarət (GND) — 2012—2016.

[4] Александр I (Российский гуманитарный энциклопедический словарь)

[5] Rusiya Romanovların səltənəti altında (1613—1913) Arxivləşdirilib 2013-10-10 at the Wayback Machine. (rus.) İlk nəşr 1912-ci il

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Rusiya hökmdarları
Böyük knyaz	Rürik • Oleq Veşiy • I İqor • Olqa • I Svyatoslav • I Yarapolk • I Vladimir • I Svyatopolk • I Yaroslav • İzyaslav Yaroslaviç • Vseslav • Svyatoslav Yaroslaviç • I Vsevolod Yaroslaviç • II Svyatopolk İziaslaviç • Vladimir Monomax • I Mstislav • II Yaropolk • Vyaçeslav • II Vsevolod • II İqor • II İzyaslav Mstislaviç • Yuri Dolqoruki • Andrey Boqolyubski • Mixail • III Vsevolod • II Yuri • Rostovlu Konstantin • II Yuri • II Yaroslav • III Svyatoslav • II Andrey • Aleksandr Nevski • Yaroslav • Vasili • Dmitri • Andrey • Mixail • III Yuri • Qorxulu gözlü Dmitri • Aleksandr Mixayloviç • I İvan • Semyon • II İvan • Dmitri Donskoy • I Vasili • II. Vasili • III İvan • III Vasili
Çar Rusiyası	IV İvan (Qroznı) • Simeon Bekbulatoviç • I Fyodor • Boris Qodunov • II Fyodor • I Dimitri • IV Vasili • IV Vladislav • I Mixail • I Aleksey • III Fyodor • V İvan • I Pyotr
Rusiya imperiyası	I Pyotr • I Yekaterina • II Pyotr • Anna İvanovna • VI İvan • Yelizaveta Petrovna • III Pyotr • II Yekaterina • I Pavel • I Aleksandr • I Nikolay • II Aleksandr • III Aleksandr • II Nikolay

I Aleksandr (Rusiya imperatoru)

Həyatı[redaktə | əsas redaktə]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]

Naviqasiya menyusu

Axtar