Tarix-i Şeyx Üveys
Tarix-i Şeyx Üveys — XIV əsrin Azərbaycan tarixçisi Əbu Bəkr əl-Qütbi əl-Əhərinin ümumtarix əsəri Cəlairi sultanı Şeyx Üveysə (1356-1374) həsr olunmuşdur. Fars dilində yazılmış bu əsərin 1304-1359-cu illərdə baş vermiş hadisələrə həsr olunmuş qismi Azərbaycan tarixinin öyrənilməsi üçün qiymətli mənbədir. Əsərdə Elxanilər dövlətinin tənəzzülü və Cəlairilər dövlətinin təşəkkülü prosesi işlənilir.[1]
Əsərdə Qızıl Orda hökmdarı Canı bəyin yürüşlərindən, Azərbaycanı tutmasından, Çobani hakimiyyətindən, Çobanilər ilə Qızıl Orda arasındakı mübarizədən və nəhayət Cəlairi Üveysin dövründən söhbət açılır.[2] Əsər Azərbaycanın tarixindən ayrılıqda bəhs etmir. Lakin bir sıra mənbələrdə Azərbaycana xüsusi diqqət yetirilmiş, burada baş vermiş hadisələrin təsvirinə geniş yer verilmişdir. Bu cəhətdən Əbu Bəkr əl-Qütbi əl-Əhərinin "Tarixi Şeyx Üveys" əsəri müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.[3]
Nəşrləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Əbu Bəkr əl-Qütbi əl-Əhəri. Tarix-e şeyx Üveys. Farscadan tərcümə M.D.Kazımov və V.Z.Piriyevdir. Bakı, 1984.[4]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Xeyirbəy Qasımov. Orta əsrlərdə Azərbaycan mədəniyyəti. Bakı, “Aspoliqraf”, 2008, 448 s.
- Süleyman Əliyarlı. Tariximiz (açıqlanmamış mövzulari ilə). Bakı: Mütərcim, 2012. - 560 səh.
- Erol Kükrçüoğlu. Nahçıvan Tarihi (V-XV. Yüzyıllar). Erzurum, Güneş Vakfı Kültürel Yaymlar, 2007.