Öelün
Öelün | |
---|---|
monq. ᠥᠭᠡᠯᠦᠨ ᠦᠵᠢᠨ | |
Doğum tarixi | 1140[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1221 |
Vəfat yeri | |
Həyat yoldaşı | |
Uşaqları | |
Fəaliyyəti | consort[d] |
Öelün (və ya Höelin Ujin , Monqolca: Өэлүн үжин, Өэлүн эх, Anne Höelin) sonraları Çingiz xan olaraq anılacaq olan Temuçinin anası və Monqol tayfası başçısı Yesugey bahadurın xanımı.
Həyatı
[redaktə | mənbəni redaktə et]Öelün, Onggirat boyunun Olxonut tayfasındandır. 1159-cu il civarında Yesugey bahadur tərəfindən qaçırldı. Öelün, Yesugey bahadur tərəfindən baş xatun təyin edildi. Beləcə Yesugey bahadurın varisləri Öelünin övladlarından olacaqdı. Öelün, Yesugey bahadurdan beş övladı oldu. Bunlar, Temuçin, Hazar Kasar, Kaçiun, Temüge oğlan övladları, Temulin ise qızıdır. Ayrıca Yesugey bahadurın digər arvadından olan Bekter və Belgütey adında iki oğlu vardır.
Yesugey bahadurın ölümündən sonra
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yesugey bahadurın tatarlar tərəfindən öldürülməsindən sonra, ulusdakı bir çoxadam obanı tərk etmiş, Öelün övladlarıyla birlikdə yalnız qalmışdır. Öelün ailesinin sorumluluğunu alaraq bir arada tutmağa çalışmışdır. Buna baxmayaraq Temuçin və Bekter arasındakı mübarizə, Temuçinin Bekteri öldürməsiylə nəticələnmişdi. Öelün bu duruma öncələri çox böyük təpki göstərməsinə rəğmen ailəni bir arada tuta bilmək üçün Temuçin ilə birlikdə yaşamağa davam etmişdir.
Temuçin(Çingiz xan) ilə münasibətlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]Çingiz xanın ən önəmli müşavirləri arvadı Börte ilə birlikdə anası Öelün olmuşdur.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]Ədəbiyyat
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Temir, Ahmet. Moğolların Gizli Tarihi (Çeviri). Ankara: Türk Tarih Kurumu (2010). ISBN 978-975-6-0752-2