İranın Ali Rəhbəri
İranın Ali Rəhbəri | |
---|---|
رهبر ایران | |
Vəzifədədir Əli Xamenei 4 iyun 1989-cu ildən | |
Səlahiyyət müddəti | Müddətsiz[1] |
Vəzifənin təsis tarixi | 3 dekabr 1979 |
Vəzifədə birinci | Ruhullah Xomeyni |
Rəsmi saytı | İran İslam Respublikasının Ali Rəhbərinin Rəsmi Saytı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İranın Ali Rəhbəri (fars. رهبر ایران; translit. rəhbər-i muazzam-i iran), İslam İnqilabının Ali Rəhbəri (fars. رهبر معظم انقلاب اسلامی; translit. rəhbər-i muazzam-i inğilab-i islami),[2] Rəhbər (fars. رهبر), Fəqih (fars. فقیه) və ya rəsmi olaraq Ali Rəhbərlik Orqanı (fars. مقام معظم رهبری; translit. məqam muazzam rəhbəri) — İran İslam Respublikasının ali dövlət vəzifəsi. Silahlı qüvvələr, məhkəmə sistemi, dövlət televiziyası və digər əsas hökumət təşkilatları İranın Ali Rəhbərinin idarəsi altındadır.[3][4][5][6][7][8][9][10][11] İranın hal-hazırkı Ali Rəhbəri Əli Xamenei fərmanlar imzalayır və iqtisadiyyat, ətraf mühit, xarici siyasət, təhsil, milli layihələşdirmə və qalan hər şey barədə son qərarı verir. Xamenei prezident seçkilərinin son qərarını da verir[12] və bir neçə prezident kabinəti təyinatını qoymuş və bərpa etmişdir.[13] Ali Rəhbər Əli Xamenei Müdafiə, Kəşfiyyat və Xarici İşlər, eləcə də Elm nazirlərini şəxsən özü seçir.[14]
Ali Rəhbərlərin siyahısı
[redaktə | mənbəni redaktə et]№ | Ali İdarəetmə | Portret | Adı Azərbaycanca · Farsca · İmza |
Həyat dövrü | Doğulduğu yer | Qeydlər |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | 3 dekabr 1979 – 3 iyun 1989 (9 il, 182 gün) |
Ayətullah əl-üzma Seyid Ruhullah Xomeyni سیدروحالله خمینی |
22 sentyabr 1902 – 3 iyun 1989 (86 yaş) | Xomeyn, Mərkəzi ostanı | 1979-cu il İran İslam İnqilabının rəhbəri İran İslam Respublikasının qurucusu. | |
2 | 4 iyun 1989 – h.h. (28 il, 219 gün) |
Ayətullah əl-üzma Seyid Əli Xamenei سیدعلی خامنهای |
19 aprel 1939 (78 yaş)[15] | Məşhəd, Rəzavi Xorasan ostanı | Əvvəllər, 1981–1989-cu illərdə, Ruhullah Xomeyninin ölümünə qədər İran prezidenti olaraq xidmət göstərmişdir. |
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Iran's possible next Supreme Leader being examined: Rafsanjani". 13 dekabr 2015. 2015-12-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 iyul 2016 – Reuters vasitəsilə.
- ↑ İran Konstitusiyası (PDF) (fars). Tehran: İran. 1979. 89-91 maddələr. 2019-12-22 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Iran's Khamenei hits out at Rafsanjani in rare public rebuke". Middle East Eye. 2016-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Khamenei says Iran must go green - Al-Monitor: the Pulse of the Middle East". Al-Monitor. 2015-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ Louis Charbonneau and Parisa Hafezi. "Exclusive: Iran pursues ballistic missile work, complicating nuclear talks". Reuters. 16 may 2014. 31 July 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 January 2018.
- ↑ "IranWire - Asking for a Miracle: Khamenei's Economic Plan". 2016-03-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "PressTV-'Economic issues, Iran's foremost problem'". 2016-08-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Khamenei outlines 14-point plan to increase population". 22 may 2014. 1 August 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 January 2018.
- ↑ "Iran: Executive, legislative branch officials endorse privatization plan". www.payvand.com. 2017-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Khamenei slams Rouhani as Iran's regime adopted UN education agenda". 8 may 2017. 31 May 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 January 2018.
- ↑ Əl-Əvsat, Aşark. "Khamenei Orders New Supervisory Body to Curtail Government - ASHARQ AL-AWSAT English Archive". 25 sentyabr 2017. 2017-10-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Leader outlines elections guidelines, calls for transparency". 15 oktyabr 2016. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "BBC NEWS - Middle East - Iranian vice-president 'sacked'". 2018-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Did Khamenei block Rouhani's science minister?". 23 oktyabr 2017. 2017-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
- ↑ "Detailed biography of Ayatollah Khamenei, Leader of Islamic Revolution". 23 sentyabr 2013. 2016-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-09.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- leader.ir — Ali Rəhbər Kabinetininin rəsmi saytı
- İran konstitusiyası
- WorldStatesmen – İran
- İran Seçki Arxivi – Ali Rəhbər Arxivləşdirilib 2011-07-22 at the Wayback Machine