II Bahadır Gəray

Vikipediya, azad ensiklopediya
Mr rqasimzade (müzakirə | töhfələr) (Yeni səhifə yaradıldı) tərəfindən edilmiş 11:32, 2 iyul 2023 tarixli redaktə
(fərq) ← Əvvəlki versiya | Son versiya (fərq) | Sonrakı versiya → (fərq)
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
II Bahadır Gəray
14 may – noyabr 1782
ƏvvəlkiŞahin Gəray
SonrakıŞahin Gəray
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1722
Vəfat tarixi 1791
Vəfat yeri
Fəaliyyəti suveren[d]
Atası Topal Əhməd Gəray (kalqay)
Ailəsi Gəraylar
Dini sünni islam

II Bahadur Gəray (17221791, Türkiyə) — XXXXVIII Krım xanı.[1]

1722-ci ildə doğuldu. Krım xanı II Dövlət Gərayın nəvəsi, Topal Əhməd Gərayın (ö. 1750) oğludur. İlk illəri haqqında məlumat yoxdur. Haqqındakı ilk məlumat isə 1777-ci ildə abazin qəbilələrinə rəhbər təyin edilməsidir. Qardaşı Şahin Gərayın 1777-ci ildə hakimiyyətə gəlməsinin ardından bölgədə radikal islahatlar aparıldı. Bu isə bəzi yerli bəylərin etirazına səbəb olmuşdu. Nəhayət bu etirazlar 1781-ci ildə üsyana çevrildi. Ayaqlanan əhali saraya hücum edərək bir çox saray əyanını öldürdü. Feodosiya qalasının üsyançılar tərəfindən ələ keçirilməsinin ardından Şahin Gəray 14 mayda Kerç limanına qaçdı və ruslara sığındı. Üsyançıların xanın qardaşı Bahadır Gərayı xan, digər qardaşı Arslan Gərayı isə kalqay təyin etdilər.

Ancaq üsyançıların əlində oyuncağa çevrilən Bahadır Gəray sarayda heç bir hökmə sahib deyildi. Qısa zamanda II Yekaterinanın dəstəyini qazanan Şahin Gəray yenidən yarımadanı ələ keçirdi. Dəstəkçilərinin bir çoxu Osmanlı imperiyasına qaçan Bahadır Gəray Xerson yaxınlığında ələ keçirilərək həbs olundu. 1783-cü ildə buradan qaçan Bahadır Gəray İstanbula gəldi və burada 1791-ci ildə vəfat etdi.

  • Oleksa Gaivoronsky «Повелители двух материков», Kiev-Bakhchisarai, 2007, ISBN 978-966-96917-1-2
  1. Henry Hoyle Howorth, History of the Mongols, 1880, part 2, p 479