II Səadət Gəray

II Səadət Gəray
XII Krım xanı
aprel 1584 – may 1584 (1 ay)
Əvvəlki	II Mehmed Gəray
Sonrakı	II İslam Gəray
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1560
Vəfat tarixi	1587
Vəfat yeri	Həştərxan, Çar Rusiyası
Dəfn yeri	Bağçasaray
Fəaliyyəti	suveren[d]
Atası	II Mehmed Gəray
Uşaqları	III Mehmed Gəray
Ailəsi	Gəraylar

II Səadət Gəray (1560 – 1587, Həştərxan) — XII Krım xanı.

Krım xanı II Mehmed Gərayın oğludur. Atasının Osmanlı sultanı III Murad tərəfindən taxtdan endirilməsi və əmisi II İslam Gərayın taxta çıxmasının ardından buna qarşı çıxdı. Ayaqlanan Səadət Gəray oğulları ilə birlikdə paytaxt Bağçasaraydan qaçdı və bir müddət sonra güclü bir süvari birliyi ilə geri döndü. Burada onu dəstəkləyən bəzi yerli əyanların köməyilə özünü xan elan etdi. Ancaq Osmanlı dəstəyini qazanan əmisi II İslam Gərayın Krıma gəlişiylə qaçmağa məcbur oldu. Noqaylara sığınan Səadət Gəray və böyük oğlu Qumuq Gəray çox keçmədən Astraxan yaxınlığında qətlə yetirildi.

Digər oğlu Dövlət Gəray II Qazi Gəray dönəmində nurəddin (ikinci varis) ünvanı alsa da, 1601-ci ildə ayaqlanmış və qətlə yetirilmişdir. Bu qətlin ardından digər oğlu Şahin Gəray da qaçmış və yox çıxmışdır. Ən kiçik oğlu Mehmed Gəray isə 1623-cü ildə xan olmuşdur.

Mənbə

• Henry Hoyle Howorth, History of the Mongols, 1880, Part 2, page 565
• Халим Гирей-султан "Розовый куст ханов, или история Крыма", Симферополь, "Стилос", 2008 г. ISBN 978-966-8518-91-1
• Desaive Dilek, " Le khanat de Crimée dans les archives ottomanes ", dans Cahiers du monde russe et soviétique, 1972, cilt 13, n° 13–4, s. 560–583