Azərbaycanda nəqliyyat

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Dəmiryolu və quru yolu şəbəkəsinin göstərildiyi Azərbaycanın geosiyasi xəritəsi.

Azərbaycanda nəqliyyatAzərbaycan Respublikasındakı nəqliyyat və nəqliyyat növləri haqqındadır.

Azərbaycan dünyada strateji yeri, İpək Yolu və cənub-şimal dəhlizi kimi proektlərdə mühüm rol oynamasına və ölkə iqtisadiyyatı üçün nəqliyyat sektorunun strateji əhəmiyyətini vurğulayır.[1][2] Ölkədə nəqliyyat sektoruna dəmir yolu, avtomobil, aviasiya və dəniz nəqliyyatı daxildir.

2003-cü ildə Azərbaycan hökuməti Azərbaycan Respublikası Nəqliyyat Nazirliyi yaratmış və ölkə Vyana konvensiyasının yol hərəkəti üzrə üzvü olmuşdur.[3] Bu baxımdan nəqliyyat şəbəkəsinin təkmilləşdirilməsi inkişafı ölkə üçün xüsusi əhəmiyyət daşıyır.[4] 2009-2014 illəri arası ölkənin nəqliyyat sektoruna cəlb edilmiş investisiyaların həcmi iqtisadiyyatın bütün sahələrinə yönəldilmiş investisiyaların 20 faizini təşkil etmişdir.[5]

2013-cü ilə görə, Azərbaycanda 37 hava limanı və bir heliport fəaliyyət göstərir.[6] 2015-ci ildə, Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu xəttinin tikilməsi, şərqdə Çin və Qazaxıstan dəmir yolunu birləşdirmək vasitəsilə Asiya və Avropa arasında nəqliyyatı təmin etməsi gözlənilir.[7]

Nəqliyyat növləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

M2 nömrəli avtomobil yolu
Azərbaycan dəmir yolu xəritəsi (cari)
Lənkəran Beynəlxalq Hava Limanı
Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı
Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri xəritəsi

Quru yolları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Ümumi: 52,942 km[6]
  • Dünya reytinqi: 74[6]
  • Süni örtüklü: 26,789 km[6]
  • Təbii örtüklü: 26,153 km[6]

Dəmiryolları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Ümumi: 2,918 km[6]
  • Dünya reytinqi: 59[6]
  • İstismar uzunluğu: 2,918 km 1520 mm təkər oxu[6]
  • Elektrikləşdirilmiş xətlər: 1,278 km[6]
  • İkiyollu xətlər: 815 km[6]

Hava limanları[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Ümumi: 37[6]
  • Dünya reytinqi: 108[6]
  • Süni örtüklü uçuş-enmə zolaqlı hava limanları: 30[6]
    • 3,047 metrdən çox: 5[6]
    • 2,438-dən 3,047 metrə: 5[6]
    • 1,524-dən 2,437 metrə: 13[6]
    • 914-dən 1,524 metrə: 4[6]
    • 914 metrdən az: 3[6]
  • Təbii örtüklü uçuş-enmə zolaqlı hava limanları: 7[6]
    • 914 metrdən az: 7[6]
  • Vertolyot sahələri: 1[6]

Su nəqliyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Nəqliyyat donanması: 90[6][8]
    • Ümumi yük gəmiləri: 37[6]
    • Neft tankerləri: 47[6]
    • Kimyəvi maddələr daşıyan tankerlər: 1[6]
    • İxtisaslaşdırılmış tankerlər: 2[6]
    • «Ro-Ro» tipli gəmilər: 3[6]
    • Yolçu-yük gəmiləri: 8[6]
    • Bərələr: 1[6]
  • Dünya reytinqi: 53[6]
  • Limanlar: 5[6]

Boru kəməri nəqliyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Təbii qaz: 3,890 km[6]
  • Neft: 2,446 km[6]
  • Qatılaşdırılmış: 89 km[6]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Azərbaycanın Uzaq Şərqlə yaxın əlaqələri". 2017-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  2. "Böyük Britaniyanın enerji naziri Azərbaycana gəlir". 2010-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  3. "Viana convention members" (PDF). 2011-08-14 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  4. "Yeni mərhələdə regionların sosial-iqtisadi inkişaf problemləri". 2015-03-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  5. "Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryol xətti "2015-ci ildə işə düşəcək"". 2014-10-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 6,15 6,16 6,17 6,18 6,19 6,20 6,21 6,22 6,23 6,24 6,25 6,26 6,27 6,28 6,29 6,30 6,31 6,32 6,33 "Azerbaijan CIA Factbook". 2009-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  7. "Ziya Məmmədov: "Qazaxıstan və Çin Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolunun inşasına böyük maraq göstərir"". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-05-26.
  8. Azərbaycan nəqliyyat donanmasının böyük bir hissəsi açıq dənizlərdə yerləşir, qalan hissəsi isə açıq dənizə çıxışı olmayan Xəzər dənizində yerləşir.