Fransada din

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Paris Notr-Dam kilsəsi

Fransa — dünyəvi dövlət. Fransada ən populyar din — katolisizm.

Dünyəvi Respublika[redaktə | mənbəni redaktə et]

Sekulyarizm bir əsr boyu Fransa Respublikasında yayılmışdır. 9 dekabr 1905-ci il tarixli Qanunun 2-ci hissəsinə əsasən,

Respublika heç bir dini tanımır, ödəmir və ya subsidiya vermir. Müvafiq olaraq, yanvarın 1-dən bu Qanunun qüvvəyə minməsindən sonra dinə aid bütün xərclər dövlətin, idarələrin və icmaların büdcəsindən silinməlidir. Bununla birlikdə, məktəblər, kolleclər, xəstəxanalar, sığınacaqlar və həbsxanalar kimi ictimai qurumlarda keşiş xidmətləri və sərbəst dini etiqad büdcə xərclərinə daxil edilə bilər. Hökumətin dini qurumları 3-cü maddənin müddəalarına əməl edilməklə ləğv edildi

.

1905-ci ildən bu yana ayrılıq zamanı ona aid olmayan ElzasMozel istisna olmaqla, kilsə və dövlət rəsmi olaraq bütün Fransa daxilində bölündü.

2004-cü ildə dövlət məktəblərində dini rəmzlərin geyilməsini qadağan edən bir qanun qəbul edildi (15 mart 2004-cü il tarixli 2004-228 nömrəli qanun).

2011-ci il sentyabrın 15-dən 16-na keçən gecə Fransada küçə namazlarının qılınması qadağan edildi. Fransanın daxili işlər naziri Klon Qean dedi: "Vəzifəyə başlayandan sonra küçələrdə duaların dayandırılması lazım olduğunu söylədim, çünki bu təcrübə, ictimai məkanların dini ayinlərə verildiyindən gileylənən bir çox həmvətənimin hisslərini incidir." Sentyabrın 14-də Parisin Goutte d'Or (18-ci məhəllə) məhəlləsinin müsəlman birlikləri ilə Mira və Polonso küçələrində namaz qılan möminlərin indi yaxınlıqdakı binalarda namaz qılmaq üçün toplaşması barədə bir razılaşma imzalanmışdır. Dövlət, Müsəlman Birliyinə 2000 m² sahəsi olan bir evi üç il müddətinə illik 30.000 avro sabit qiymətə icarə əsasında ayırmışdır[1].

Fransızların dini mənsubiyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

Prinsipcə, Fransa qanunları dini mənsubiyyətə dair bir araşdırma qadağan edir. Dini etiqad azadlığını dünyəvi bir respublika dövləti kontekstində qorumaq prioritet olaraq qalır. Bununla belə, belə bir qiymətləndirmə CSA tərəfindən, eləcə də dini birliklərin məlumatları əsasında həyata keçirilə bilər.

Rəy sorğuları[redaktə | mənbəni redaktə et]

2003-cü ildə CSA sorğusu[2]

Harris Interactive tərəfindən aparılan və 2006-cı ilin dekabr ayında The Financial Times-da dərc edilmiş bir sorğu bunu göstərdi

  • Fransa əhalisinin 32%-i özlərini ateist hesab edir;
  • 32 % — aqnostlar,
  • 27% Allaha və ya ali varlığa inanır[3].

Fransa İctimai Rəy İnstitutunun ( IFOP ) qəzet üçün 2007-ci ildə apardığı sorğu (La Vie)[4]

Fransa Statistika İnstitutu tərəfindən aparılan araşdırma (INSEE) 2008 (Le Monde 2015 nəşr)[5]):

2012-ci il qlobal WIN-Gallup International araşdırmasına görə[6], Fransa dünyanın ən az dini ölkələrindən biri adlandırılıb. Tədqiqata görə, 1671 respondentdən:

  • 29% özlərini inanclı ateist adlandırdılar (Dünyada orta hesabla 4-cü yer — 13%)
  • 34% — dinsiz insanlar (vs. 23%)
  • 37% — dindar (hər hansı bir dinin tərəfdarları, vs. 59%)
  • 1% — cavab verməkdə çətinlik çəkir və ya cavab verməkdən imtina edir (vs. 5%)

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Клод Геан: «С молитвами на улицах необходимо покончить»". 2011-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-09-11.
  2. Les Français et leurs croyances Arxivləşdirilib 2009-07-31 at the Wayback Machine — Le Monde La Croix qəzetləri üçün mart 2003-cü ildə CSA sorğusu.
  3. (ing.) Religion Important for Americans, Italians Arxivləşdirilib 2007-07-07 at the Wayback Machine — Angus Reid Global Monitor, 30 декабря 2006 года
  4. (фр.) La Vie, № 3209, от 1 марта 2007
  5. Alexandre Pouchard et Samuel Laurent. "Quel est le poids de l'islam en France ?" (fransız). Le Monde. 2015-01-21. 2015-11-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-31.)
  6. WIN-Gallup International. Global Index of Religiosity and Atheism 2012 (PDF). 10–11, 15.