Məzmuna keç

II Juan (Portuqaliya kralı)

Vikipediya, azad ensiklopediya
II Juan
port. João II de Portugal
11 noyabr 1477 – 14 noyabr 1477
ƏvvəlkiV Afonso
SonrakıV Afonso
28 avqust 1481 – 25 oktyabr 1495
ƏvvəlkiV Afonso
SonrakıI Manuel
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 3 mart 1455
Vəfat tarixi 25 oktyabr 1495 (40 yaşında)
Atası V Afonso
Anası Koimbralı İzabella
Həyat yoldaşı
Uşaqları
Ailəsi Avis sülaləsi
Dini Roma-Katolik kilsəsi
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi siyasət[1], mədəniyyət[1]
Təltifləri Bant ordeni (İngiltərə krallığı)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

II Juan (port. João II de Portugal; 3 mart 145525 oktyabr 1495) — XIII Portuqaliya kralı. Aviz sülaləsinin üzvü olub, siyasi islahatları, güclü mərkəzi hakimiyyət qurması və dəniz kəşflərinı verdiyi dəstək ilə tanınır. O, tarixə Mükəmməl Şahzadə (port. O Príncipe Perfeito) ləqəbi ilə daxil olmuşdur.

1455-ci ildə Lissabonda dünyaya gəldi. Atası kral V Afonso və onun ilk xanımı Koimbralı İzabelladır. Gənc yaşlarından hərbi və dövlət idarəsi sahəsində təlim almışdır. İlk dəfə 1477-ci ildə atası müvəqqəti olaraq hakimiyyətdən çəkildikdə idarəyə gəlmiş, lakin V Afonso taxta yenidən qayıtdığı üçün yalnız 1481-ci ildə atasının ölümü ilə rəsmi kral olmuşdur.

1471-ci ilin yanvarında əmisi İnfant Ferdinandın qızı Elyanora ilə evləndi. Cütlüyün 2 övladı dünyaya gəlsə də, bunlardan biri ölü doğuldu.

II Juan atasından fərqli olaraq sərt və mərkəzləşdirici siyasət yürütmüşdür. Əsas məqsədi Portuqaliya zadəganlarının (xüsusilə yüksək aristokratiyanın) gücünü qıraraq kral hakimiyyətini möhkəmləndirmək idi. Bu məqsədlə güclü zadəgan ailələrinin səlahiyyətlərini məhdudlaşdırdı. 1484-cü ildə dövlətə qarşı sui-qəsd ittihamı ilə öz əmisi oğlu Dieqonu şəxsən öldürtdü. Bir sıra feodal liderləri ya edam etdirdi, ya da sürgünə göndərdi. Bu tədbirlər nəticəsində Portuqaliyada kral hakimiyyəti daha əvvəl görülməmiş şəkildə gücləndi.

II Juan dəniz kəşflərinə böyük əhəmiyyət verirdi və onun dövründə Portuqaliya dünya dəniz gücünə çevrilməyə başladı. 1488-ci ildə Bartalomoy Dias Ümid burnunu keçdi və Hindistana dəniz yolunun açılması mümkün oldu. Tordesillas müqaviləsinin (1494) təşəbbüskarlarından biri kimi, Portuqaliya ilə İspaniya arasında yeni torpaqların bölünməsində fəal rol oynadı. Afrika sahillərində, Atlantik adalarında və Hind okeanına çıxış yolunda Portuqaliya nüfuzunu genişləndirdi.

Yeganə varisi Afonsonun qəfil ölümü II Juan üçün böyük bir faciə oldu. O, ölümündən əvvəl varisi kimi öz əmisi oğlu Manueli seçdi. II Juan 25 oktyabr 1495-ci ildə vəfat etdi və yerinə I Manuel keçdi.

  1. 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.