Lui Paster
| Lui Paster | |
|---|---|
| ing. Louis Pasteur[1] | |
 | |
| Doğum tarixi | 27 dekabr 1822 |
| Doğum yeri | Dol, Yura, Fransa |
| Vəfat tarixi | 28 sentyabr 1895 (72 yaşında) |
| Vəfat yeri | Marn-la-Koket, O-de-Sen, Fransa |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması[d][1] |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Elm sahəsi | kimya[1] və Mikrobiologiya[1] |
| Elmi dərəcəsi | tibb doktoru[d], və fəxri dərəcə[d] |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Antuan Jerom Balar[1] |
| Üzvlüyü | London Kral Cəmiyyəti[1], Fransa Akademiyası[1], Dei Linçei Akademiyası[1], ABŞ Milli Elmlər Akademiyası[2][1], Peterburq Elmlər Akademiyası[1], İsveç Kral Elmlər Akademiyası[1], Macarıstan Elmlər Akademiyası[1], Fransa Elmlər Akademiyası[d][1], Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası[d][1], Rusiya Elmlər Akademiyası[1], Serbiya Elmlər və İncəsənət Akademiyası[d][1] |
| Mükafatları |
   |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
|
Lui Paster (fr. Louis Pasteur; 27 dekabr 1822 - 28 sentyabr 1895 ) - fransız bioloq, kimyaçı, əczaçı, müasir mikrobiologiya və immunologiyanın banisi. O quduzluğa qarşı vaksin kəşf etmiş və bakteriyaların bu xəstəliyi necə meydana gətirdiyinin izahını vermişdir.Hətta Parisdə , 1888 - ci ildə inşa edilmiş Paster instutu onun adını Lui Paster cansız materiyadan canlıların yaranmasının (abiogenez) mümkünlüyünü tədqiq etmişdir. 1861-ci ildə çox sadə vasitələrlə apardığı təcrübədə sübut etdi ki, abiogenez fərziyyəsi deyil, biogenez qanunu (canlı canlıdan ortaya çıxır) elmi təsdiqini tapır. O deyirdi:
“Ən adi təcrübənin vurduğu öldürücü zərbədən sonra öz-özünə yaranma nəzəriyyəsi heç vaxt duruş gətirə bilməyəcək... Öz valideynlərinin iştirakı olmadan mikroskopik canlıların dünyaya gəlməsini təsdiq etmək üçün hal-hazırda əlimizdə heç bir əsasımız yoxdur. Bunu mümkün hesab edənlər isə öz xəyallarının və qaçılmaz səhvlərlə nəticələnmiş yanlış təcrübələrin qurbanına çevriliblər”.[3].
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Atası adı Jan Jozef Paster pərən-pərən salınmış Napoleon ordusunun keçmiş çavuşu idi. Lui iki illik məktəbi bitirdikdən sonra Kulj Arboa məktəbinə keçdi. 1843-cü ildə ali məktəbə qəbul olundu, təhsilini başa vurduqdan sonra 26 yaşında Strasburq Universitetində kimya mütəxəssisliyini öyrəndi. Paster Strasburq Universitetinin rəisinin qızı ilə 1849-cu ildə evləndi. Bu ailədən əvvəlcə 3 qız övladı dünyaya gəldi və o qızlar yetkinlik yaşına çatmadan öldülər. Paster və həyat yoldaşının daha sonra biri qız, biri oğlan olmaqla 2 övladı da dünyaya gəldi
Elmi fəaliyyəti[redaktə | əsas redaktə]
Paster işıq ilə bağlı işlərə maraq göstərmişdir. Fermentasiya prosesi də onu çox maraqlandırırdı və bu sahədə önəmli kəşflər etmişdir. Fermentasiya bakterial fəaliyyətlərin nəticəsi olduğunu və öz-özünə yaranma nəzəriyyəsini rədd etdi.
Lui Paster 72 yaşında insult və iflic nəticəsində vəfat etmişdir. Onun məqbərəsi Paster İnstitutunun yeraltı qatındadır.
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.44
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
 |
Vikisitatda Lui Paster ilə əlaqədar sitatlar var. |
- 27 dekabrda doğulanlar
- 1822-ci ildə doğulanlar
- 28 sentyabrda vəfat edənlər
- 1895-ci ildə vəfat edənlər
- Parisdə dəfn olunanlar
- Paris Ali Normal Məktəbinin məzunları
- Paris Universitetinin məzunları
- I dərəcəli Məcidiyə ordeni laureatları
- I dərəcəli Müqəddəs Anna ordeninin kavalerləri
- Fəxri Legion ordeninin kavalerləri
- Əlifba sırasına görə alimlər
- Alim qaralamaları
- Biologiya
- Fransa həkimləri
- Fransada doğulanlar
- Fransada vəfat edənlər
