Lui Paster

Lui Paster
Lui Paster
	fr. Louis Pasteur
Doğum tarixi	27 dekabr 1822[…]
Vəfat tarixi	28 sentyabr 1895[…] (72 yaşında)
Vəfat səbəbi	ürək tutması[d]
Dəfn yeri	Paris Notr-Dam kilsəsi;
Elm sahələri	kimya, mikrobiologiya
Elmi dərəcələri	tibb doktoru[d],; təbiət elmləri doktoru[d],; fəxri dərəcə,; fəlsəfə doktoru;
İş yerləri	Strasburq Universiteti (1848–),; Lill Universiteti[d] (1854–1857),; Paris Ali Normal Məktəbi (1857–);
Təhsili	Paris Ali Normal Məktəbi (1844–1845),; Sen-Lui Liseyi[d],; Sorbonne Paris Universiteti,; Conservatoire national des arts et métiers[d];
Elmi rəhbərləri	Antuan Jerom Balar, Jan Batist Bio
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1869–),; Fransa Akademiyası (1881–1895),; Dei Linçei Akademiyası,; Amerika Fəlsəfə Cəmiyyəti[d],; ABŞ Milli Elmlər Akademiyası (1883–),; Peterburq Elmlər Akademiyası,; İsveç Kral Elmlər Akademiyası,; Macarıstan Elmlər Akademiyası,; Niderland Kral İncəsənət və Elmlər Akademiyası[d],; Fransa Elmlər Akademiyası (1873–1895),; Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası,; Rusiya Elmlər Akademiyası,; Serbiya Elmlər və İncəsənət Akademiyası[d];
Mükafatları	; ;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Lui Paster (fr. Louis Pasteur; 27 dekabr 1822^[2]^[3]^[…] – 28 sentyabr 1895^[2]^[4]^[…]) — Fransa bioloqu, kimyaçı, əczaçı, müasir mikrobiologiya və immunologiyanın banisi. O quduzluğa qarşı vaksin kəşf etmiş və bakteriyaların bu xəstəliyi necə meydana gətirdiyinin izahını vermişdir.Hətta Parisdə , 1888 - ci ildə inşa edilmiş Paster instutu adını Lui Pasterdən almışdır.Lui Paster cansız materiyadan canlıların yaranmasının (abiogenez) mümkünlüyünü tədqiq etmişdir. 1861-ci ildə çox sadə vasitələrlə apardığı təcrübədə sübut etdi ki, abiogenez fərziyyəsi deyil, biogenez qanunu (canlı canlıdan ortaya çıxır) elmi təsdiqini tapır. O deyirdi:

“Ən adi təcrübənin vurduğu öldürücü zərbədən sonra öz-özünə yaranma nəzəriyyəsi heç vaxt duruş gətirə bilməyəcək... Öz valideynlərinin iştirakı olmadan mikroskopik canlıların dünyaya gəlməsini təsdiq etmək üçün hal-hazırda əlimizdə heç bir əsasımız yoxdur. Bunu mümkün hesab edənlər isə öz xəyallarının və qaçılmaz səhvlərlə nəticələnmiş yanlış təcrübələrin qurbanına çevriliblər”.^[13].

Ölümü:Lui Paster 72 yaşında insult və iflic nəticəsində vəfat etmişdir. Onun məqbərəsi Paster İnstitutunun yeraltı qatındadır.

Həyatı

Atası adı Jan Jozef Paster pərən-pərən salınmış Napoleon ordusunun keçmiş çavuşu idi. Lui iki illik məktəbi bitirdikdən sonra Kulj Arboa məktəbinə keçdi. 1843-cü ildə ali məktəbə qəbul olundu, təhsilini başa vurduqdan sonra 26 yaşında Strasburq Universitetində kimya mütəxəssisliyini öyrəndi. Paster Strasburq Universitetinin rəisinin qızı ilə 1849-cu ildə evləndi. Bu ailədən əvvəlcə 3 qız övladı dünyaya gəldi və o qızlar yetkinlik yaşına çatmadan öldülər. Paster və həyat yoldaşının daha sonra biri qız, biri oğlan olmaqla 2 övladı da dünyaya gəldi

Elmi fəaliyyəti

Paster işıq ilə bağlı işlərə maraq göstərmişdir. Fermentasiya prosesi də onu çox maraqlandırırdı və bu sahədə önəmli kəşflər etmişdir. Fermentasiya bakterial fəaliyyətlərin nəticəsi olduğunu və öz-özünə yaranma nəzəriyyəsini rədd etdi.

Mənbə

Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.44

İstinadlar

↑ ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ¹⁰ ¹¹ ¹² ¹³ ¹⁴ ¹⁵ ¹⁶ ¹⁷ ¹⁸ ¹⁹ ²⁰ ²¹ ²² ²³ ²⁴ https://www.biography.com/people/louis-pasteur-9434402.
↑ ¹ ² ³ ⁴ RKDartists (nid.).
↑ ¹ ² Louis Pasteur (fr.). ministère de la Culture.
↑ ¹ ² Louis Pasteur // Nationalencyklopedin (швед.). 1999.
↑ https://www.sciencesetavenir.fr/archeo-paleo/patrimoine/hommage-a-pasteur-pour-cette-123e-annee-la-ceremonie-ne-s-est-pas-faite-en-presentiel-a-l-institut_147735.
↑ Vikimənbə (çd.). 2003.
↑ https://www.techno-science.net/glossaire-definition/Conservatoire-national-des-arts-et-metiers-page-4.html.
↑ ¹ ² Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
↑ https://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA6990&pos=1.
↑ Fransa Akademiyası. 1635.
↑ NNDB (ing.). 2002.
↑ https://www.academie-sciences.fr/archivage_site/fondations/lp_bio.htm.
↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-29.

Xarici keçidlər

Vikianbarda Lui Paster ilə əlaqəli mediafayllar var.

Vikisitatda Lui Paster ilə əlaqədar sitatlar var.

[_b819b6725889ebdd-1] ¹ ² ³ ⁴ ⁵ ⁶ ⁷ ⁸ ⁹ ¹⁰ ¹¹ ¹² ¹³ ¹⁴ ¹⁵ ¹⁶ ¹⁷ ¹⁸ ¹⁹ ²⁰ ²¹ ²² ²³ ²⁴ https://www.biography.com/people/louis-pasteur-9434402.

[_0692f6323bc331b7-2] ¹ ² ³ ⁴ RKDartists (nid.).

[_13c05353715b8c68-3] ¹ ² Louis Pasteur (fr.). ministère de la Culture.

[_f5c309b1d43c90d2-4] ¹ ² Louis Pasteur // Nationalencyklopedin (швед.). 1999.

[_a1961a2b72f77ba7-5] ttps://www.sciencesetavenir.fr/archeo-paleo/patrimoine/hommage-a-pasteur-pour-cette-123e-annee-la-ceremonie-ne-s-est-pas-faite-en-presentiel-a-l-institut_147735.

[_e6afed5badf76666-6] Vikimənbə (çd.). 2003.

[_1bb391442a33efa5-7] ttps://www.techno-science.net/glossaire-definition/Conservatoire-national-des-arts-et-metiers-page-4.html.

[_dd662d1f7954edd9-8] ¹ ² Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.

[_02de6fd542cba773-9] ttps://catalogues.royalsociety.org/CalmView/Record.aspx?src=CalmView.Persons&id=NA6990&pos=1.

[_8fd2e8a056693f2b-10] Fransa Akademiyası. 1635.

[_cd8b1482c22d480e-11] NNDB (ing.). 2002.

[_abad53be4789e6b3-12] ttps://www.academie-sciences.fr/archivage_site/fondations/lp_bio.htm.

[13] "Arxivlənmiş surət". 2019-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-29.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]