41°22′24″ şm. e. 20°01′28″ ş. u.HGYO

Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı
BTMB kateqoriyası — V (Qorunan landşaft/akvatoriya)
Sahəsi
  • 25,26642 ha[1]
Yaradılma tarixi 31 yanvar 2007
Yerləşməsi
41°22′24″ şm. e. 20°01′28″ ş. u.HGYO
Ölkə
Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı xəritədə
Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı
Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı

Mali me Qropa-Bize-Martaneş qorunan landşaftı (alb. Peizazhin e Mbrojtur Mali me Gropa-Bizë-Martanesh ) ― Albaniyanın mərkəzi hissəsində, Dayti Milli Parkı ilə sərhəddə yerləşən qorunan landşaft. Landşaft 25266,42 hektar ərazini əhatə edir.[3] Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi (IUCN) ərazinin V kateqoriyaya daxil etmişdir. Bölgə Plantlife tərəfindən beynəlxalq Mühüm Bitki Sahəsi (ing. Important Plant Area IPA) olaraq da tanınmışdır.[4]

Landşaft florafaunanın geniş müxtəlifliyini ehtiva edir.[5] Sıx iynəyarpaqlı və enliyarpaqlı meşələr landşaftın ümumi sahəsinin 68%-ni təşkil edir.[6]

Landşaftın faunası 44 növ məməli, 130 növ quş, 23 növ sürünən və 12 növ amfibiyadan ibarət olmaqla 209 növlə təmsil olunur.[5] Meşəlik ərazilərdə qəhvəyi ayı, boz qurdvaşaq yaşayır. Landşaftda berqut, tetraçalan, ağ kərkəs, adi sar, arıyeyən, Tachymarptis melba və s. də daxil olduğu 130 quş növü müşahidə edilmişdir.[7] Ərazidə həmçinin çox sayda sürünənamfibiya növü var. Onlardan ən çox yayılmış olanlara bataqlıq tısbağası və herman tısbağası daxildir.[7]

Landşaft Albaniyadakı bitki növlərinin ümumi sayının 12%-ni təşkil edən 450 növə ev sahibliyi edir.[8] Ərazinin bitki örtüyü şaquli olaraq bir neçə fərqli zonaya bölünür. Aralıq dənizi iqliminə daxil olan iynəyarpaqlı meşə zonasında avstriya şamı, meşə fıstığı, ağ şam, avstriya palıdı, macar palıdı, parik ağacı üstünlük təşkil edir. Enliyarpaqlı meşələr isə Hirkan həmişəyaşıl şümşadı, tikanlı ardıctikanlı qaratikan ağaclarından ibarətdir.[8] Alp çəməliyi zonasında əsasən qırtıckimilər, mamırşibyələr yetişir və həmçinin qaragilə və nadir çiçəklərlə də zəngindir. Ən çox yayılmış növlərə bahar zərifcə, alp çayırçiçəyi, qaragiləprimula vulgaris daxildir.[8]

  1. Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan.
  2. 1 2 Nationally designated areas (CDDA) (ing.).
  3. "Vlerësimi Strategjik Mjedisor për Planin e Integruar Ndersektorial te Bregdetit" (PDF). planifikimi.gov.al (Albanian). səh. 44. 2017-10-28 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-27.
  4. IUCN, Ümumdünya Təbiəti Mühafizə Fondu, Plantlife. "Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region" (PDF). portals.iucn.org (ingilis). səh. 75. 2019-02-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-04-04.
  5. 1 2 Erjola Keci. "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (ingilis). 12 may 2014. səh. 45/46/47. 1 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 April 2021.
  6. Erjola Keci. "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (ingilis). 12 may 2014. səh. 16. 1 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 April 2021.
  7. 1 2 Erjola Keci. "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (ingilis). 12 may 2014. 123–131. 1 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 April 2021.
  8. 1 2 3 Erjola Keci. "Mali me Gropa - Bize - Martanesh Protected Landscape Management Plan" (English). 12 May 2014. 34–44. 1 April 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 April 2021.