Qaralama:Qəhrəman Süleymanlı

Vikipediya saytından
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Aşıq Qəhrəman Süleymanlı
Qəhrəman Omar oğlu Süleymanov
Qəhrəman Süleymanov (2003)
Qəhrəman Süleymanov (2003)
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Qaraqala (Loru)
Vəfat tarixi (79 yaşında)
Vəfat yeri Çörük Qəmərli, Qoçulu (Borçalı)
Dəfn yeri Qoçulu (Borçalı)
Vətəndaşlığı SSRİ, Gürcüstan
Milliyyəti Azərbaycanlı
Uşağı

Möminə

Qəzənfər

Bəylər

Hilal

Xanlar
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti musiqiçi, şair, aşıq
Janr Folklor
Musiqi aləti Saz

Qəhrəman Süleymanlı (Tam adı Qəhrəman Omar oğlu Süleymanov; 1925 Qaraqala (Loru) - Qoçulu (Borçalı), Bolnisi bələdiyyəsi, 11.07.2004) — Azərbaycan ustad aşığı. Borçalı aşıq məktəbinin görkəmli nümayəndəsi olmuşdur. Şair.

Süleymanovlar ailəsi - Hümbət, İsabala, Omar və Osman - Alisgəndər oğulları Kür üstü Keşəli kəndində doğulur. Gənc yaşlarında İsabala həmkəndlisi ağa oğlunu öldürdüyünə görə həbs olunur. Tiflis qalasında həbs müddətini tez başa vuran İsabala həbsdən çıxdıqdan sonra vəfat edir. Bir müddət keçir və ailə vəfat edən İsabalanın nişanlısı olan Gülbahar xanımı Omar Süleymanovla evləndirir və öz qışlaqları olan Dağ Borçalı mahalının Qaraqala (Loru) kəndinə daimi olaraq köçürlər. 1925-ci ildə Dağ Borçalı mahalının Qaraqala (Loru) kəndində Omar Süleymanov və Gülbahar Süleymanovanın ilk övladı - Qəhrəman Süleymanlı doğulur. İbtidai təhsilinin bir hissəsini orada alır. 1937-ci ildə Omar Süleymanov Dağ Borçalıda bir rus əsgərini güllələyir və həbs olunur. Ailəsi isə Qazaxıstana sürgünə göndərilir. Qəhrəman Süleymanlı ibtidai təhsilinin davamını Qazaxıstanda ərəb dilində aldıqdan sonra yenidən Qaraqala (Loru) kəndinə qayıdırlar.

Qəhrəman Süleymanlı Qarayazı (Gürcüstan) rayonunun Nəzərli (Qardabani) kəndində, əmisigilin yanında yaşayaraq 7 illik orta təhsilini orada bitirib yenidən ailəsinin yanına Qaraqala (Loru) kəndinə qayıdır. 17 yaşı tamam olanda, 1942-ci ildə Böyük Vətən müharibəsinə çağırılır. Müharibədə ağır yaralanan şair bir müddət Bakıda müalicə alır. Müharibədə iştirak etdiyinə görə orden və medallarla təltif olunmuşdur. Müalicə sonrası, 1941-ci ildə həbsdən müharibəyə getmiş və 1945-ci ildə müharibədən salamat qayıtmış atası Süleymanov Omarın yanına qayıdır. Bir müddət sonra Türkiyədə yaşan əmisi Səməd ağanın qızıllarını oğurlayan Yezidi Kürdü Qərbi Azərbaycanda qətlə yetirən Osman və qardaşı Omar həbs olunurlar. Ailələri isə yenidən Qazaxıstana sürgünə göndərilir.

Sürgündən qayıtdıqdan sonra Çörük Qəmərli rayonunun Qoçulu (Borçalı) kəndinə köçmüşlər. Qəhrəman Süleymanlı orada Cücəkəndli Qararvannı (Qaraqurbanlı) bax səh. 81 Sabirə xanımla evlənir.

1951-ci ildə Süleymanov Omar Qoçulu (Borçalı) kəndinin kolxoz sədrini vurduğuna görə yenidən həbs olunur. Ailəsi və oğlu - Qəhrəman Süleymanlının ailəsi - Qazaxıstana yenidən sürgün olunurlar. Qəhrəman Süleymanlının ilk uşağı Qazaxıstanda doğulur. 1953-cü ildə İosif Stalin vəfat edir və sürgündə olanlar vətənlərinə dönə bilir. Yenidən Qoçulu (Borçalı) kəndinə qayıdan Süleymanovlar ailəsi də, tam olaraq kənddə yerləşirlər. Bir müddət sonra Süleymanov Omar da həbsdən çıxıb ailəsinin yanına qayıdır və vəfat edənəcən Qoçulu (Borçalı) kəndində yaşayır. Qəbiri kənd qəbiristanlığındadır. Qəhrəman Süleymanlı isə kənddə Kantorda baş mühasib vəzifəsinə işə düzəlib işləyir. Sonralar Çörük Qəmərli rayonunda baş mühasib, bundan başqa Qızılhacılı (Marneuli) kəndində, Marneuli rayonunda və bir neçə rayonda müxtəlif qurumlarda baş mühasib işləmişdir.

Alı - (Ləqəbi Dik Alı)

Süleyman - (Ləqəbi Qonur Süleyman)

Alisgəndər

Omar

Qəhrəman

Yaradıcılığı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1950-ci illərdən başlayaraq şeir yazmağa başlayan Qəhrəman Süleymanlı eyni zamanda aşıqlıq sənəti ilə yaxından maraqlanıb, aşıqlıq elmini dərindən mənimsəmişdir.

Aşıq Hüseyn Saraçlı, Əhməd Sadaxlı, Aşıq Kamandar, Dünyamalı Kərəm, Faxralı şair İsmayıl, Aşıq Ədalət və s. aşıqlarla çox yaxın dostluq münasibətində olmuşdur.

Ağır məclislər, toylar aparmış aşığın adı Borçalıda yayılmış və tanınmışdır.

Dövrün bir çox qəzetlərində şeirləri çap olunan Qəhrəman Süleymanlı eyni zamanda dövrünün radio yayımlarında ifaları səsləndirilmişdir.

Borçalının və Qoçulu kəndinin şairləri, aşıqları və ağsaqqalları sırasına adını yazdıran sənətkarın əvəzsiz xidmətləri olmuşdur. Bir çox şagird yetişdirib öyrətmişdir.

Bundan başqa Qəhrəman Süleymanlı Tarix, Fəlsəfə, RiyaziyyatƏdəbiyyatla dərindən maraqlanmış, Rus dili, Gürcü dili, Erməni diliƏrəb dilində səlis oxuyub yazmağı, danışmağı bacarmışdır. Dini savadı çox güclü olub, gəncliyindən qatı dindar olmuşdur. Azərbaycan Xalq Dastanlarını dərindən öyrənən şairin əlyazmalarından və bildiklərindən bir çox yazıçı və jurnalistlər bəhrələnmiş, qəzetlərdə və ya kitablarda istinadlar vermişlər.

Ustad aşıq 2004-cü ildə vəfat etmişdir. Məzarı Qoçulu qəbristanlığındadır.

Bu videoda 26:47 -dən başlayaraq Aşıq Qəhrəman Süleymanlı, Aşıq Hüseyn Saraçlı və başqaları https://www.youtube.com/watch?v=VeKA_IKm1Kc

Musa Nəbioğlu - Ozan Aşıq Dünyası (Bax səh. 84 - QƏHRƏMAN SÜLEYMANOV) - - Arxivləşdirilib

Müşfiq Borçalı - BOLUS (BOLNİSİ) RAYONU - 02 - Bax Qoçulu kəndi - Arxivləşdirilib

Şurəddin Məmmədlinin - AZƏRBAYCAN ƏDƏBİYYATININ BORÇALI QOLU 1920-ci ilə qədər - Bax İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT : 105. Dissertasiya (monoqrafiya) müəllifinin şəxsi arxivi: b) səhifə 345 - Qarani haqqında, söyləyən: Qoçulu kənd sakini Qəhrəman Süleymanov, tarix: 1995, avtoqraf - Arxivləşdirilib