Rəqəmsal siqnal

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Məntiq siqnalı kimi də tanınan ikili siqnal iki fərqli səviyyəyə malik rəqəmsal siqnaldır

Rəqəmsal siqnal — məlumatları diskret dəyərlər ardıcıllığı kimi təmsil edən siqnal. O istənilən vaxt yalnız sonlu sayda dəyərlərdən birini qəbul edə bilər.[1][2][3] Bu davamlı dəyərləri təmsil edən analoq siqnal ilə ziddiyyət təşkil edir və hər hansı bir zamanda o davamlı dəyərlər diapazonunda həqiqi ədədi təmsil edir.

Sadə rəqəmsal siqnallar məlumatları analoq səviyyələrin diskret zolaqlarında təmsil edir. Dəyərlər zolağı daxilindəki bütün səviyyələr eyni məlumat vəziyyətini təmsil edir.[1] Əksər rəqəmsal sxemlərdə siqnal iki mümkün etibarlı dəyərə malik ola bilər. Buna binar siqnal və ya məntiq siqnalı deyilir.[4] Onlar iki gərginlik zolağı ilə təmsil olunur: istinad dəyərinə yaxın (adətən torpaq və ya sıfır volt kimi adlandırılır) və təchizatın gərginliyinə yaxın. Bunlar Bul domeninin "0" və "1" (və ya "doğru" və "yalan") dəyərlərinə uyğundur, buna görə də istənilən vaxt ikili siqnal ikili rəqəmi (bit) təmsil edir. Bu diskretləşmə səbəbindən analoq siqnal səviyyələrində edilən nisbətən kiçik dəyişikliklər diskret zərfindən çıxmır və nəticədə siqnal vəziyyətinin qəbulu sxemi tərəfindən nəzərə alınmır. Nəticədə rəqəmsal siqnallar səs-küy immunitetinə sahibdir. Elektronik səs-küy çox böyük olmamaq şərti ilə rəqəmsal sxemlərə təsir etməyəcək, ancaq səs-küy həmişə analoq siqnalların işini müəyyən dərəcədə pisləşdirəcək.

İkidən çox vəziyyətə malik rəqəmsal siqnallar aradabir istifadə olunur. Belə siqnallardan istifadə edən sxem çoxqiymətli məntiq adlanır. Məsələn, üç mümkün vəziyyəti qəbul edə bilən siqnallara üç qiymətli məntiq deyilir.

Rəqəmsal siqnalda məlumatı təmsil edən fiziki kəmiyyət dəyişən elektrik cərəyanı və ya gərginlik, optik və ya digər elektromaqnit sahəsinin intensivliyi, fazası və ya qütbləşməsi, akustik təzyiq, maqnetik disk mühitinin maqnitləşməsi və s. ola bilər. Rəqəmsal siqnallar bütün rəqəmsal elektronikada, xüsusən də hesablama avadanlıqlarında və verilənlərin ötürülməsində istifadə olunur.

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. 1 2 Robert K. Dueck. Digital Design with CPLD Applications and VHDL. 2005. ISBN 1401840302. 2017-12-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-30. A digital representation can have only specific discrete values
  2. Proakis, John G.; Manolakis, Dimitris G. Digital Signal Processing. Pearson Prentice Hall. 2007-01-01. ISBN 9780131873742. 2016-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-09-22.
  3. Smillie, Grahame. Analogue and Digital Communication Techniques (ingilis). Elsevier. 1999. səh. 3. ISBN 978-0-08-052714-7.
  4. "Digital Signal". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-13.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]