Con Bardin

Con Bardin
	ing. John Bardeen
Doğum tarixi	23 may 1908[…]
Doğum yeri	Madison[d], ABŞ;
Vəfat tarixi	30 yanvar 1991[…] (82 yaşında)
Vəfat yeri	Boston, ABŞ;
Vəfat səbəbi	ürək tutması
Vətəndaşlığı	ABŞ;
Elm sahəsi	fizika
İş yeri	Urbana-Şampeyn İllinoys Universiteti; Minnesota Universiteti;
Təhsili	Prinston Universiteti; Viskonsin-Medison Universiteti;
Elmi rəhbəri	Yucin Viqner
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti, SSRİ Elmlər Akademiyası, Macarıstan Elmlər Akademiyası, ABŞ Milli Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası[d], Rusiya Elmlər Akademiyası
physics.illinois.edu/people/memorials/bardeen.asp
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Con Bardin (23 may 1908, Madison - 30 yanvar 1991, Boston) — ABŞ fiziki, iki dəfə Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı (1956, 1972)

Uşaqlığı və gəncliyi[redaktə | əsas redaktə]

ABŞ-ın Viskonsin ştatının Medison şəhərində anadan olmuşdur. 1923-cü ildə Medison Sentral məktəbindənməzun olmuşdur. Viskonsin Universitetində elektrik mühəndisliyi üzrə təhsil almışdır. Riyaziyyat və fizika mövzuları üzrə çox işləmişdir. Elektrik bölümündən məzun olduqdan sonra Çikaqodakı Qərbi Elektrik Kompaniyasında işləməyə başlamışdır. 1928-ci ildə universitetindən məzun olmuşdur.

Karyerası və vəfatı[redaktə | əsas redaktə]

23 may 1908-ci ildə anadan olmuş amerikalı fizik, tranzistorun müəlliflərindən biri Con Bardin (John Bardeen) fizika sahəsində Nobel mükafatına layiq görülmüş ilk alimdir. O, 1956-cı ildə U.Şokli və U.Bratteynlə birgə tranzistoru kəşf etdiyinə görə və 1972-ci ildə L.Kuperlə və C.Şrifferlə birgə ifrat keçiricilik nəzəriyyəsini yaratdığına görə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

Bell Labs John Bardeen, William Shockley və Walter Brattain, 1948
23dekabr 1947. Bell Labsın icad etdiyi ilk tranzistoru
Urbana-Champaign şəhərindəki İllinoys Universitetində Con Bardin ifrat keçiricilik nəzəriyyəsini xatırladan bir xatirə lövhəsi

1938-ci ildə Minnesota Universitetində dərs verməyə başlamışdır. 1943-cü ildə "Manhettin layihəsi"nə qatılmaq təklif olunmuş, amma təklifi qəbul etməmişdir. 1956-cı ildə Uilyam Şokli və Valter Brattayn ilə icad etdikləri yarımkeçiricilər üzərindəki təcrübələri və araşdırmalarına görə fizika sahəsində Nobel mükafatı qazanmışdır. 1972-ci ildə yenə eyni uğuru qazanmışdır. Leon Nil Kuper və Con Robert Şriffer ilə birlikdə BKŞ teoremini irəli sürərək ikinci dəfə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. 1991-ci ildə Boston şəhərində ürək tutmasında vəfat etmişdir.

Ədəbiyyat[redaktə | əsas redaktə]

Əliquliyev R.M., Salmanova P.M. İnformasiya cəmiyyəti: maraqlı xronoloji faktlar. Bakı: “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 2013, 169 səh.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

↑ ¹ ² BnF identifikatoru: açıq data platforma — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>
↑ ¹ ² SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3430"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ ¹ ² Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P535"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2025"></a>
↑ Бардин Джон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / red. ilə А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-49471.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[_8f882b62beacd14c-1] ¹ ² BnF identifikatoru: açıq data platforma — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P268"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a>

[_0ff75907a0e7d729-2] ¹ ² SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3430"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[_55ad5976f3e44ef0-3] ¹ ² Find a Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P535"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2025"></a>

[_86cd45d7a3d5f6ab-4] Бардин Джон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / red. ilə А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_2690973e395b43e8-5] ttp://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-49471.ln-ru.dl-.pr-inf.uk-12

[1]

[2]

[4]

[5]

Fizika üzrə Nobel mükafatı laureatları
1901–1925	1901 - Vilhelm Rentgen · 1902 - Hendrik Lorens, Piter Zeyeman · 1903- Antuan Anri Bekkerel, Pyer Küri, Mariya Sklodovskaya-Küri · 1904 - Con Uilyam Strett · 1905 - Filipp Lenard · 1906 - Cozef Con Tomson · 1907 - Albert Maykelson · 1908 - Qabriel Lipman · 1909 - Qulyelmo Markoni və Karl Braun · 1910 - Yan Van-der-Vaals · 1911 - Vilgelm Vin · 1912 - Nils Dalen · 1913 - Xeyke Kamerlinq-Onnes · 1914 - Maks fon Laue · 1915 - Uilyam Henri Breqq və Uilyam Lorens Breqq · 1916 - verilməmişdir · 1917 - Çarlz Barkla · 1918 - Maks Plank · 1919 - Yohannes Ştark · 1920 - Şarl Gilyom · 1921 - Albert Eynşteyn · 1922 - Nils Bor · 1923 - Robert Milliken · 1924 - Karl Siqban · 1925 - Ceyms Frank və Qustav Herts
1926–1950	1926 - Jan Perren · 1927 - Artur Kompton, Çarlz Vilson · 1928 - Ouen Riçardson · 1929 - Lui-Viktor de Broyl · 1930 - Çandrasekxara Raman · 1931 - verilməmişdir · 1932 - Verner Heyzenberq · 1933 - Ervin Şrödinger, Pol Dirak · 1934 verilməmişdir · 1935 - Ceyms Çedvik · 1936 - Viktor Hess, Karl Anderson · 1937 - Klinton Devisson, Corc Tomson · 1938 - Enriko Fermi · 1939 - Ernest Lourens · 1940-42 verilməmişdir · 1943 - Otto Ştern · 1944 - İzidor Rabi · 1945 - Volfqanq Pauli · 1946 - Persi Bricmen · 1947 - Eduard Eplton · 1948 - Patrik Blekett · 1949 - Xideki Yukava · 1950 - Sesil Pauell
1951–1975	1951 - Con Kokroft, Ernest Uolton · 1952 - Feliks Blox, Eduard Pörsell · 1953 - Frits Sernike · 1954 - Maks Born · 1955 - Uillis Lemb, Polikarp Kuş · 1956 - Uilyam Şokli, Con Bardin, Uolter Bratteyn · 1957 - Yanq Çjennin, Li Tzundao · 1958 - Pavel Çerenkov, İlya Frank, İgor Tamm · 1959 - Emilio Seqre, Ouen Çemberlen · 1960 - Donald Qlazer · 1961 - Robert Hofstedter, Rudolf Mössbauer · 1962 - Lev Landau · 1963 - Yucin Viqner, Mariya Göppert-Mayer, Yohannes Hans Daniel Yensen · 1964 - Çarlz Tauns, Nikolay Basov, Aleksandr Proxorov · 1965 - Sinyitiro Tomonaqa, Culius Şvinger, Riçard Feynman · 1966 - Alfred Kastler · 1967 - Hans Bete · 1968 - Luis Alvares · 1969 - Marri Gell-Mann · 1970 - Hannes Alfven · 1971 - Dennis Qabor · 1972 - Con Bardin, Leon Kuper, Con Şriffer · 1973 - Leo Esaki, Ayvar Caveyer, Brayan Cozefson · 1974 - Martin Rayl, Entoni Xyuiş · 1975 - Oge Bor, Bencamin Mottelson, Ceyms Reynuoter
1976–2000	1976 - Berton Rixter, Semuel Tinq · 1977 - Filip Anderson, Nevill Mott, Con Van Flek · 1978 - Pyotr Kapitsa · 1979 - Şeldon Qleşou, Əbdus Salam, Stiven Vaynberq · 1980 - Ceyms Kronin, Val Fitç · 1981 - Nikolas Blomberqen, Artur Şavlov, Kay Siqban · 1982 - Kennet Vilson · 1983 - Subraxmanyan Çandrasekar, Uilyam Fauler · 1984 - Karlo Rubbia, Simon van der Mer · 1985 - Klaus fon Klitsinq · 1986 - Ernst Ruska, Gerd Binninq, Heynrix Rorer · 1987 - Yohannes Bednorts, Karl Müller · 1988 - Leon Lederman, Melvin Şvarts, Cek Steynberger · 1989 - Norman Ramzey, Hans Demelt, Volfqanq Paul · 1990 - Cerom Fridman, Henri Kendall, Riçard Teylor · 1991 - Pyer de Jen · 1992 - Jorj Şarpak · 1993 - Rassel Hals, Cozef Teylor · 1994 - Bertram Brokhauz, Klifford Şall · 1995 - Martin Perl, Frederik Reynes · 1996 - Devid Li, Duqlas Oşeroff, Robert Riçardson · 1997 - Stiven Çu, Klod Koen-Tannudjı, Uilyam Filips · 1998 - Robert Laflin, Xorst Ştermer, Daniel Tsui · 1999 - Gerardus 't Hooft, Martinus Veltman · 2000 - Jores Alförov, Herbert Krömer, Cek Kilbi
2001–indiyə kimi	2001 - Erik Kornell, Volfqanq Ketterle, Karl Viman · 2002 - Raymond Devis, Masatoşi Koşiba, Rikardo Cakoni · 2003 - Aleksey Abrikosov, Vitali Ginzburq, Entoni Legget · 2004 - Devid Qross, Xyu Politser, Frenk Vilçek · 2005 - Roy Qlauber, Con Holl, Teodor Hanş · 2006 - Con Mater, Corc Smut · 2007 - Albert Fert, Peter Qrünberq · 2008 - · 2009 - Çarls K. Kao, Uillard S. Boyl, Corc E. Smit · 2010 - Konstantin Novselov, Andrey Qeym · 2011 - Saul Perlmutter, Brayn Skmidt, Adam Riess · 2012 - Serge Haroçe, David Uineland · 2013 - Peter Higgs, François Englert · 2014 - İsamu Akasaki, Hiroşi Amano, Syuci Nakamura · 2015 - Takaaki Kacita, Artur Makdonald · 2016 - Devid Taules, Dunkan Holdeyn, Maykl Kosterlits · 2017 - Rayner Vays, Kip Torn, Barri Bariş · 2018 - Artur Eşkin, Jerar Muru, Donna Striklend · 2019 - Ceyms Pibls, Mişel Mayor, Didye Keloz

Con Bardin

Mündəricat

Uşaqlığı və gəncliyi[redaktə | əsas redaktə]

Karyerası və vəfatı[redaktə | əsas redaktə]

Ədəbiyyat[redaktə | əsas redaktə]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

Naviqasiya menyusu

Alətlər sandığı

Adlar fəzası

Variantlar

Görünüş

Daha

Axtar

Bələdçi

Layihələr

Xüsusi

Digər layihələrdə

Çap et/ixrac

Alətlər

Başqa dillərdə

Con Bardin
ing. John Bardeen

Doğum tarixi	23 may 1908(1908-05-23)^[1]^[2]^[…]
Doğum yeri	Madison^[d], ABŞ^[4]
Vəfat tarixi	30 yanvar 1991(1991-01-30)^[1]^[2]^[…] (82 yaşında)
Vəfat yeri	Boston, ABŞ
Vəfat səbəbi	ürək tutması
Vətəndaşlığı	ABŞ
Elm sahəsi	fizika
İş yeri	Urbana-Şampeyn İllinoys Universiteti Minnesota Universiteti
Təhsili	Prinston Universiteti Viskonsin-Medison Universiteti
Elmi rəhbəri	Yucin Viqner
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti, SSRİ Elmlər Akademiyası^[5], Macarıstan Elmlər Akademiyası, ABŞ Milli Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası^[d], Rusiya Elmlər Akademiyası
physics.illinois.edu/people/memorials/bardeen.asp
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar