Suy sülaləsi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin

Çin tarixi
Çin tarixi
Mədəniyyət • Din • Fəlsəfə • Mifologiyası
Dao • Daosizm • Leqizm • Tao Te Çinq • Konfutsiçilik • Kon Fu Dzı • Lao-tszı • Moizm • Mo-tszı • İn və Yan • Li • 36 stratagem • Citkundo • Kunq-fu • Tay çi çuan  • Uşu • Vin Çun • Dim Mak • Şaolin
Üç hökmdar və beş imperator
Sya sülaləsi
Şan sülaləsi
Çjou sülaləsi
Şərqi Çjou Yaz-Payız
Döyüşən çarlıqlar
Sin sülaləsi
Çu sülaləsi — qarışıq dövr
Han sülaləsi
Qərbi Han
Sin sülaləsi, Van Man
Şərqi Han
Üç çarlıq
Vey
Şu U
Qərbi Çzin
16 barbar Şərqi Çzin
Cənub və Şimal sülalələri
Suy sülaləsi
Tan sülaləsi
Çin Respublikası

Suy sülaləsi (Çincə: 隋朝, Hanyu Pinyin: suí cháo) -Çində (586-618)-ci illər arasında iqtidarda olmuş xanədan.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Çində feodal dağınıqlığı III əsrdən başlamışdı. Şimaldan türk xalqlarının hücumları kəsilmirdi. Lakin VI əsrin sonunda Çində yenidən vahid dövlət yaradılmasına cəhd edildi. Belə ki, Şimali Syon dövlətinin sərkərdəsi Yan Szyan rəqiblərinə qalib gəlib Suy sülaləsi hakimiyyətinin (586-618) əsasını qoydu. O, 589-cu ildə ölkənin cənubunda hökmranlıq edən Çin sülaləsinin hakimiyyətini devirdi və Çin imperiyasını bərpa etdi. VI əsrin sonu VII əsrin əvvəllərində "Yantszı" və "Xuanxe" çaylarını birləşdirən, uzunluğu 1700 km olan "Böyük kanal" çəkildi. Kanal ölkənin cənub-şərqdəki dəniz sahillərində kənd təsərrüfatının inkişafı üçün şərait yaratdı. Suyun sahilə çıxartmasını təmin edən qurğu ixtira edildi, ağacdan hazırlanan ipəktoxuma dəzgahı təkmilləşdirildi, ticarət də gücləndi.

Suy sülaləsi imperatorları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ölümündən sonrakı adı Adı İllər Təqvim erası və erasının illəri
Tarixdə qəbul edilmiş forma: «Suy» + ölümündən sonrakı adı
Suy Ven-di
文帝 Wéndì
Yan Szyan
楊堅 Yanq Jian
581604
  • Kayxuan (開皇 Kāihuáng) 581600
  • Jenşou (仁壽 Rénshòu) 601604
Suy Yan-di
煬帝 Yángdì
Yan Quan
楊廣 Yáng Guǎng
605617
Suy Qun-di
恭帝 Gōngdì
Yan Yu
楊侑 Yáng Yòu
617618
  • İnin (義寧 Yìníng) 617618

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]