Talışxanovlar
| Talışxanovlar, Talışinski, Talışlı və Xansuvarov | |
|---|---|
| Titul | Xan |
| Əcdadı | Cəmaləddin Əli Xan (Qaraxan) |
| Qohum soylar |
Yadigarovlar, Mehmandarovlar, Bakıxanovlar, Əlibəyovlar, Naxçıvanskilər, Vəzirovlar, Vəkilovlar, Ağayevlər |
| Mənşəyi | azərbaycanlı |
| Təbəəliyi |
Talış xanlığı, Rusiya imperiyası |
Talışinskilər — Azərbaycan xalqının zadəgan soylarından biri. Səfəvilər sülaləsinin kiçik qollarından birinə mənsubdurlar.[1]
Soyun yaranması[redaktə | mənbəni redaktə et]
Bu nəsil əsil-nəcabəti olan üç ziyalı ailə ilə yaxın qohum olub: yadigarovlar, vəkilovlar və vəzirovlar. Hər üç nəsil də xalqımızın maarif, mədəniyyət və hərb tarixinə görkəmli oğullar bəxş edib. Qaraxan Talış xanlığının əsasını qoyub. Xanlığın siyasi və iqtisadi qüdrətini möhkəmlədən Qaraxan İran təhlükəsindən qorunmaq üçün nizami qoşun təşkil edir. Müstəqil Talış xanlığı yaradır. 1786-cı ildə Qaraxan vəfat etdikdən sonra yerinə oğlu Mir Mustafa xan keçir. Bəzi tədqiqatçılar bu nəsildən dörd və daha artıq general olduğunu deyirlər. Tədqiqatçı Gülməmməd Məmmədov "Leninçi" qəzetində (2.VIII.1988) çıxış edərək, Talışxanovların dörd generalının adını çəkir.
Seyidlik şəcərəsi dördüncü imam Zeynül Abiddinə (ə.s) çatır. Bununla belə, uzun tarixi dövr ərzində birgə yaşayış və qohumluq əlaqələri səbəbilə Talışxanovlar sonradan türkləşmişlər.[2]
Nümayəndələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Mir Mustafa xan — Talış xanlığının hakimi.
- Mir Həsən xan — Talış xanlığının hakimi.
- Mir İbrahim bəy Talışxanov — hərbçi, General-mayor.
- Mirkazım bəy Talışxanov — General-mayor.
- Səməd bəy Mehmandarov — General-leytenant (ana tərəfdən).
- Əsəd bəy Talışxanov — Rusiya İmperator Ordusunda general-mayor.
- Xəlil bəy Talışxanov — general-mayor.
- Məmmədhəsən bəy Talışxanov — Rusiya İmperator Ordusunda general. Mirkazım bəy Talışxanov qardaşı.
- Fuad-Xan Talışinski — hərbi xadim, polkovnik, Azərbaycan Demokratik Respublikasında və Qırmızı Orduda müxtəlif hərbi vəzifələrdə çalışmış, repressiya qurbanı
- Mirkazım bəy Talışxanov — Rusiya İmperator Ordusunda general-mayor.
- Liyabəyim Vəkilova — Mirkazım bəy Talışxanovun qızı, Faris bəy Vəkilovun həyat yoldaşı.
- Cahan Talışinskaya — Azərbaycan müğənnisi-xanəndəsi, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1940).
- Sara xanım Talışinskaya — Mirkazım bəy Talışxanovun qızı.
- Fuad Talışinski— podpolkovnik,[3] Bakı Apelyasiya Məhkəməsinin hakimi.[4]
- Mirhaşım Talışlı — filologiya elmləri namizədi, Lənkəran Dövlət Universitetinin dosenti, əməkdar müəllim, prezident təqaüdçüsü.