Boliviya: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 12: Sətir 12:
|paytaxt = [[Sukre (şəhər)|Sukre]]
|paytaxt = [[Sukre (şəhər)|Sukre]]
|latd= |latm= |latNS= |longd= |longm= |longEW=
|latd= |latm= |latNS= |longd= |longm= |longEW=
|ən_böyük_şəhər = [[La Pas (Boliviya)|La Pas]], [[Santa Kruz de la Sierra]], [[Koçabamba]]
|ən_böyük_şəhər = [[La Pas (Boliviya)|La Pas]]-1 815 min, [[Santa Kruz de la Sierra]]-2 105 min, [[Koçabamba]]-1 240 min (hamısı-2015-ci il)
|etnik_qruplar =
|etnik_qruplar =
|idarəetmə_forması = Prezident [[Respublika]]sı
|idarəetmə_forması = Prezident [[Respublika]]sı
Sətir 18: Sətir 18:
|vəzifə2 =
|vəzifə2 =
|vəzifə3 =
|vəzifə3 =
|vəzifəni_daşıyan1 = Evo Marales
|vəzifəni_daşıyan1 =Huan Evo Morales[ 22.I.2006 ]
|vəzifəni_daşıyan2 =
|vəzifəni_daşıyan2 =
|vəzifəni_daşıyan3 =
|vəzifəni_daşıyan3 =
Sətir 29: Sətir 29:
|Aİ-yə qəbul tarixi =
|Aİ-yə qəbul tarixi =
|sahəsi = 1 098 581
|sahəsi = 1 098 581
|sahəsi_yer = 27-ci
|sahəsi_yer = 28-ci
|su_sahəsi (%) = 1,29
|su_sahəsi (%) =
|əhali_təxminən = 9 775 246
|əhali_təxminən = 10,8 milyon
|əhali_təxminən_yer = 84-cü
|əhali_təxminən_yer = 84-cü
|əhali_təxminən_il = 2009
|əhali_təxminən_il = 2015-ci il
|əhali_siyahıya_alma =
|əhali_siyahıya_alma = 10 027 262
|əhali_siyahıya_alma_il =
|əhali_siyahıya_alma_il = 21.XI.2012
|əhali_sıxlığı = 8,9
|əhali_sıxlığı = 9,8
|əhali_sıxlığı_yer =
|əhali_sıxlığı_yer =
|ÜDM_AQP =
|ÜDM_AQP = 69,9 milyard
|ÜDM_AQP_yer =
|ÜDM_AQP_yer = 94
|ÜDM_AQP_il =
|ÜDM_AQP_il = 2014
|ÜDM_AQP_adam_başına =
|ÜDM_AQP_adam_başına = 5 500
|ÜDM_AQP_adam_başına_yer =
|ÜDM_AQP_adam_başına_yer = 158-ci
|ÜDM_nominal = 67
|ÜDM_nominal = 67
|ÜDM_nominal_yer = 36
|ÜDM_nominal_yer = 36

13:34, 8 oktyabr 2015 tarixindəki versiya

Boliviya
isl. Estado Plurinacional de Bolivia
keçua Buliwya Achka nasyunkunap Mama llaqta
aym. Wuliwya Suyu
Quarani Tetã Volívia
Bayraq Gerb[d]
Bayraq Gerb[d]
La Unión es la Fuerza, Unity is Strength, Обединението е силата, Bolivia awaits you, Адзінства — сіла
Rəsmi dili İspan, Keçua, Aymara, Quarani və digər 33 dil
Paytaxt Sukre
Ən böyük şəhər La Pas-1 815 min, Santa Kruz de la Sierra-2 105 min, Koçabamba-1 240 min (hamısı-2015-ci il)
İdarəetmə forması Prezident Respublikası
Sahəsi Dünyada 28-ci
 • Ümumi 1 098 581 km²
Əhalisi
 • Əhali 10,8 milyon nəfər (84-cü)
 • Siyahıyaalma (21.XI.2012) 10 027 262 nəf.
 • Sıxlıq 9,8 nəf./km²
ÜDM (AQP)
 • Ümumi 69,9 milyard dollar
ÜDM (nominal)
 • Ümumi 67 dollar
Valyuta Boliviya bolivianosu
İnternet domeni .bo
ISO kodu BO
BOK kodu BOL
Telefon kodu +591
Saat qurşaqları
Nəqliyyatın yönü sağ[d][1]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar


Boliviya (tam adı: Boliviya Çoxmillətli Dövləti; isp. Estado Plurinacional de Bolívia) — Cənubi Amerikada dövlət. Paytaxtı Sukre şəhəridir, La Pas ,Koçabamba, Santa Cruz, Potosi kimi digər böyük şəhərləri də var. Ölkə Boliviya idarəçiliyi dövründə Yuxarı Peru adlandırılırdı. Sonradan ölkəyə Cənubi Amerikanı ispan əsarətindən qurtaran Simon Bolivarın şərəfinə Boliviya (Bolivarın ölkəsi) adı verilmişdir.

Tarix

Boliviya 1809-cu ildə İspaniyayadan müstəqilliyini elan etməsinə baxmayaraq, ispan əsgərlərinin ölkədən çıxarılması Boliviya İstiqlal müharibəsinin sonucunda 1825-ci ildə gerçəkləşdirildi.

Müstəqillikdən sonra Boliviyadakı siyasi hakimiyyət sıx kəsintiyə uğramışdır. Ölkə milli müstəqilliyini qazandığı 1825-ci ildən indiki dövrə qədər yüz səksənə yaxın inqilab, ondan çox dəyişdirilmiş konstitusiya və səksənə yaxın prezident gördü. Prezidentlərdən bəziləri hakimiyyəti qan tökərək ələ keçirdilər və yenə eyni şəkildə hakimiyyətdən getməli oldular .Altı prezident hakimiyyətdə olduğu zaman öldürülüb.

Uyuni şoranlığı

Boliviyanın qonşu dövlərlərlə, xüsusi ilə də Çili və Paraqvay ilə olan əlaqələri gərgin olmuşdur. 1879-ci ildə müttəfiqi Peru ilə birlikdə, sərhəd probleminə görə Çiliyə hücum etdi. Ancaq 1883-cü ildə bitən Sakit okeanı müharibəsi Boliviya üçün məğlubiyyətlə bitdi. Sakit Okean bölgəsindəki sahil xəttini Çiliyə verməli olan Boliviyanın okean ilə olan əlaqəsi kəsildi və ölkə quru ərazi dövlətinə döndü. Boliviya xalqı bu müharibənin nəticələrini indi də unuda bilmir.

Boliviya həmcinin 1899-1903-cü illərdə Akri müharibəsində ərazisinin 191.000 km² ərazisini itirir. Ölkədə yenə bir sərhəd problemi üzündən 1932-cı ildə qonşu Paraqvay ilə müharibə edir. Chaco Müharibəsi adlandırılan bu müharibə 1935-cı ildə, Paraqvayın zəfəri ilə sona çatır, Boliviyaisə mübahisəli bölgənin ancaq beşdə birini torpaqlarına qata bilir.

Coğrafiya

Boliviyanın ərazisi 1.098.581 km²-dir .[2] Ən iri gölləri Titikaka gölü və Poopo gölüdür.

Demoqrafiya

2001-ci ildə aparılmış rəsmi siyahıya almaya əsasən Boliviyanın 8.274.325 nəfər əhalisi vardır .[3]

İstinadlar

  1. ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
  2. ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids") : Departments of Bolivia
  3. ↑ Administrative Divisions of Countries ("Statoids") : Population of Bolivia by 2001-09-05 census. Source: Instituto Nacional de Estadística de Bolivia

Xarici keçidlər

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Boliviya&oldid=3387001"