Nadir Abdullayev (fizik): Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
kRedaktənin izahı yoxdur
kRedaktənin izahı yoxdur
Sətir 21: Sətir 21:
|anası =
|anası =
|elm sahəsi = [[fizika]]
|elm sahəsi = [[fizika]]
|elmi dərəcəsi = fizika-riyaziyyat elmləri doktoru
|elmi dərəcəsi = [[Elmlər doktoru|Fizika üzrə elmlər doktoru]]
|elmi adı = laboratoriya rəhbəri
|elmi adı = laboratoriya rəhbəri
|iş yeri = [[AMEA Fizika İnstitutu]]
|iş yeri = [[AMEA Fizika İnstitutu]]
Sətir 36: Sətir 36:
|vikianbar =
|vikianbar =
}}
}}
'''Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu''' ({{DVTY}}) — [[Azərbaycanlılar|azərbaycanlı]] [[alim]], [[Elmlər doktoru|fizika-riyaziyyat elmləri doktoru]], [[AMEA Fizika İnstitutu]]nun [[dosent]]i, [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı]] laureatı.<ref name=":1">{{cite news|title=2020-ci il üçün Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22.05.2020-ci il tarixli Sərəncamı|author=|newspaper=|date=22.05.2020|url=https://president.az/articles/38717|accessdate=16.01.2021|language={{Az}}|archiveurl=https://president.az|archivedate=2020-05-22|url-status=live}}</ref>
'''Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu''' ({{DVTY}}) — [[Azərbaycanlılar|azərbaycanlı]] [[alim]], [[Elmlər doktoru|Fizika üzrə elmlər doktoru]], [[AMEA Fizika İnstitutu]]nun [[dosent]]i, [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı]] laureatı.<ref name=":1">{{cite news|title=2020-ci il üçün Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22.05.2020-ci il tarixli Sərəncamı|author=|newspaper=|date=22.05.2020|url=https://president.az/articles/38717|accessdate=16.01.2021|language={{Az}}|archiveurl=https://president.az|archivedate=2020-05-22|url-status=live}}</ref>


== Həyatı ==
== Həyatı ==
Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu 1 noyabr 1955-ci ildə Bakıda anadan olub. 1979-cu ildə [[Moskva Dövlət Universiteti]]nin fizika fakültəsini bitirib. 1979-1981-ci illərdə hərbi qulluğunu çəkib. 1981-ci ildə [[AMEA Fizika İnstitutu]]na kiçik elmi işçi kimi qəbul olunub. 1985-ci ildə "Laylı kristalların istilikdən genişlənməsinin xüsusiyyətləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib. 2010-cu ildə "Güclüanizotrop kristallarda fonon proseslərinin və yükdaşıyıcıların lokallaşma effektlərinin xüsusiyyətləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib<ref>http://www.science.gov.az/forms/doktora-nauk-instituta-fiziki/2598</ref>. 2015 ildə laboratoriya rəhbəri vəzifəsinə seçilib. 2020-ci ildə [[Azərbaycan Respublikasının Prezidenti]] [[İlham Əliyev]]in sərəncamı ilə 2020-ci il üçün elm sahəsində [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı]]na layiq görülmüşdür.<ref name=":1" />
Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu 1 noyabr 1955-ci ildə Bakıda anadan olub. 1979-cu ildə [[Moskva Dövlət Universiteti]]nin fizika fakültəsini bitirib. 1979-1981-ci illərdə hərbi qulluğunu çəkib. 1981-ci ildə [[AMEA Fizika İnstitutu]]na kiçik elmi işçi kimi qəbul olunub. [[1985]]-ci ildə "Laylı kristalların istilikdən genişlənməsinin xüsusiyyətləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib. [[2010]]-cu ildə "Güclüanizotrop kristallarda fonon proseslərinin və yükdaşıyıcıların lokallaşma effektlərinin xüsusiyyətləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib<ref>http://www.science.gov.az/forms/doktora-nauk-instituta-fiziki/2598</ref>. 2015 ildə laboratoriya rəhbəri vəzifəsinə seçilib. [[2020]]-ci ildə [[Azərbaycan Respublikasının Prezidenti]] [[İlham Əliyev]]in sərəncamı ilə 2020-ci il üçün elm sahəsində [[Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı]]na layiq görülmüşdür.<ref name=":1" />


* '''Elmi əsərlərinin sayı'''-180
* '''Elmi əsərlərinin sayı'''-180

06:38, 17 yanvar 2021 tarixindəki versiya

Nadir Abdullayev
Nadir Allahverdi oğlu Abdullayev
Doğum tarixi (68 yaş)
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Elm sahəsi fizika
Elmi dərəcəsi Fizika üzrə elmlər doktoru
Elmi adı laboratoriya rəhbəri
İş yeri AMEA Fizika İnstitutu
Alma-mater Moskva Dövlət Universiteti
Təhsili M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti
Mükafatları Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı — 2020

Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu (1 noyabr 1955, Bakı) — azərbaycanlı alim, Fizika üzrə elmlər doktoru, AMEA Fizika İnstitutunun dosenti, Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı.[1]

Həyatı

Abdullayev Nadir Allahverdi oğlu 1 noyabr 1955-ci ildə Bakıda anadan olub. 1979-cu ildə Moskva Dövlət Universitetinin fizika fakültəsini bitirib. 1979-1981-ci illərdə hərbi qulluğunu çəkib. 1981-ci ildə AMEA Fizika İnstitutuna kiçik elmi işçi kimi qəbul olunub. 1985-ci ildə "Laylı kristalların istilikdən genişlənməsinin xüsusiyyətləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib. 2010-cu ildə "Güclüanizotrop kristallarda fonon proseslərinin və yükdaşıyıcıların lokallaşma effektlərinin xüsusiyyətləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib[2]. 2015 ildə laboratoriya rəhbəri vəzifəsinə seçilib. 2020-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə 2020-ci il üçün elm sahəsində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatına layiq görülmüşdür.[1]

  • Elmi əsərlərinin sayı-180
  • Xaricdə dərc olunan əsərlərinin sayı-60-dan çox
  • Beynəlxalq bazalarda indeksləşən jurnallarda (Web of Science, Scopus və s.) dərc olunan əsərlərinin sayı -51
  • Kadr hazırlığı-3
  • Elmi-pedaqoji fəaliyyəti-4

Əsas elmi nailiyyətləri

Klassik laylı kristalda – qrafitdə lay müstəvisində mənfi istilikdən genişlənmənin və istilikkeçirilməsində "istilik anomaliyasının" "membran" effekti əsasında izahı verilmişdir. GaS, GaSe, InSe, TlGaSe2 və b. laylı kristalarda lay müstəvisində mənfi istilikdən genişlənməsi aşkar olunub və izahı verilib.

TlGaSe2 və TlInS2 kristalların istilikdən genişlənməsinə xarici şüalanmanın və tətbiq olunan elektrik sahənin təsirindən istilik xassələrində elektron altsisteminin mühüm rolu müəyyən edilmişdir.

Bir sıra laylı kristallarda (yarımkeçiricilərdə, yarımmetallarda və metallarda) geniş temperatur intervalda 0,3-300К və güclü magnit sahələrdə 8Tl-qədər laylar boyunca və perpendikulyar istiqamətdə yükdaşıyıcıların köçürülmə xüsusiyyətləri tədqiq olunub. Alınan nəticələr lokallaşma hallar üzrə sıcrayış keçiricilik, zəif lokallaşma və zəif antilokallaşma effektləri nəzəri almaqla izah olunub.

Bir sıra nazik təbəqəli strukturlar (Bi2Te2,7Se0,3, InAs0,56Sb0,44 və s.) alınıb və onlarda bəzi fiziki prosseslər (rentgen difraksiyası, raman səpilməsi, elektron microscopiyası, spektal ellipsometriya, elektrik və qalvanomaqnit effektlər və s. ) öyrənilib.

Yeni (MnBi2Te4)(bi2Te3)n (n=0,1,2...) tərkibli maqnit topologi izolyatorların optik (raman səpilməsi), elektrik və qalvanomaqnit xassələri tədqiq olunub.

Əsas elmi əsərləri

1. G.L.Belenki, E.Yu.Salaev, R.A.Suleimanov and N.A.Abdullaev. The nature of temperature dependence of energy gaps in layer semiconductors. Solid State Commun., 47, 263 (1983).[3]

2. Г.Л. Беленький, Р.А. Сулейманов, Н.А. Абдуллаев, В.Я. Штейншрайбер. Тепловое расширение слоистых кристаллов. Модель Лифшица. Физика твёрдого тела, 26, 3560 (1984).[4]

3. Г.Л. Беленький, Н.А. Абдуллаев, В.Н. Зверев, В.Я. Штейншрайбер. Природа анизотропии проводимости и особенности локализации электронов в слоистом селениде индия. Письма в ЖЭТФ, 47, 498 (1988).[5]

4. Н.А. Абдуллаев. Параметры Грюнайзена в слоистых кристаллах. Физика твёрдого тела, 43, 697 (2001).[6]

5. Н.А. Абдуллаев. Особенности упругих свойств слоистых кристаллов. Физика твёрдого тела, 48, 623 (2006).[7]

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 "2020-ci il üçün Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22.05.2020-ci il tarixli Sərəncamı" ( (az.)). 22.05.2020. 2020-05-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16.01.2021.
  2. ↑ http://www.science.gov.az/forms/doktora-nauk-instituta-fiziki/2598
  3. ↑ http://www.ece.sunysb.edu/~oe/gregory.html
  4. ↑ http://www.mathnet.ru/links/f5bf544d1150186d3b41f70ded44fc6e/ftt3372.pdf
  5. ↑ http://www.jetpletters.ac.ru/cgi-bin/articles/download.cgi/180/article_3062.pdf
  6. ↑ http://elibrary.lt/resursai/Uzsienio%20leidiniai/ioffe/ftt/2001/04/ftt4304_27.pdf
  7. ↑ http://journals.ioffe.ru/articles/viewPDF/3366
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Nadir_Abdullayev_(fizik)&oldid=5716055"