Cəhri: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
Sisa (müzakirə | töhfələr)
452 redaktə
Sisa (müzakirə | töhfələr)
452 redaktə
Sətir 73: Sətir 73:
== Mədəniyyəti ==
== Mədəniyyəti ==
[[File:Cilovxanlimescidi.jpg|thumb|250px|Cilovxanlı məscidi]]
[[File:Cilovxanlimescidi.jpg|thumb|250px|Cilovxanlı məscidi]]
Cəhri qəsəbəsində 2 orta məktəb, xəstəxana, uşaq musiqi məktəbi, kitabxana, 2 rabitə şöbəsi, 3 məscidi, 2 mərasim evi var. Burada ilk dünyəvi məktəb 1885-ci ildə təsis edilmişdir. 1970-ci ildən Cəhri kənd 1 №-li orta məktəbi cəhrili Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Qəzənfər Qulam oğlu Əkbərovun adını daşıyır. Cəhri xəstəxanası 1892-ci ildə əsası qoyulmuş və 1904-cü ildə 6 çarpayılıq sahə xəstəxanasına çevrilmişdir.
Cəhri qəsəbəsində 2 orta məktəb, xəstəxana, uşaq musiqi məktəbi, kitabxana, 2 rabitə şöbəsi, 3 məscidi, 2 mərasim evi var. Burada ilk dünyəvi məktəb 1885-ci ildə təsis edilmişdir. 1970-ci ildən Cəhri kənd 1 №-li orta məktəbi cəhrili Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Qəzənfər Qulam oğlu Əkbərovun adını daşıyır. Cəhri xəstəxanası 1892-ci ildə əsası qoyulmuş və 1904-cü ildə 6 çarpayılıq sahə xəstəxanasına çevrilmişdir.<ref>http://www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2014/fevral/353873.htm</ref>


Cəhri qəsəbəsindən şimalda İşıqlar adlı orta əsr yaşayış yeri qeydə alınmışdır.<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0%C5%9F%C4%B1qlar_ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F_yeri; Qədirzadə H.Q. Cəhricay vadisi: m.ö. IV minillikdən günümüzədək (tarixi-etnoqrafik araşdırma). Naxçıvan: Qızıldağ, 2007, s. 23-26</ref>
Cəhri qəsəbəsindən şimalda İşıqlar adlı orta əsr yaşayış yeri qeydə alınmışdır.<ref>https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0%C5%9F%C4%B1qlar_ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F_yeri; Qədirzadə H.Q. Cəhricay vadisi: m.ö. IV minillikdən günümüzədək (tarixi-etnoqrafik araşdırma). Naxçıvan: Qızıldağ, 2007, s. 23-26</ref>

14:16, 10 aprel 2021 tarixindəki versiya

Qəsəbə
Cəhri
39°20′54″ şm. e. 45°24′56″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Region Naxçıvan iqtisadi rayonu
Rayon Babək rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi 9.58[1]
Mərkəzin hündürlüyü 1 046 m
Saat qurşağı UTC+4 , yayda UTC+5
Əhalisi
Əhalisi 10 500[1] nəfər (2015)
Milli tərkibi Azərbaycanlılar
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Xəritəni göstər/gizlə
Cəhri xəritədə
Cəhri
Cəhri

Cəhri — Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonunda qəsəbə.

Tarixi

Cəhri qəsəbəsi Babək rayonunun mərkəzindən 23 km, Naxçıvan şəhərindən isə 15 km şimalda, Cəhriçayın sahilində, dağətəyi ərazidə yerləşir. Oykonim xalq toponimik termini olan cəhir/cühür sözünün fonetik dəyişməsi olub, "çayın alçaq sahili" deməkdir.[2]

Cəhri qəsəbəsi çox qədim yaşayış məskəni olmuşdur. Bunu onun hazırda yerləşdiyi ərazidə aparılan qazıntılar nəticəsində aşkar olunmuş kurqanlar və 2-3 min ilə qədər yaşı olan küp qəbirlər və qəbirlərdən çıxan gildən hazırlanmış qablar və müxtəlif məişət əşyaları sübut edir. 1904-1905 ci illərdə erməni soyğunlarına məruz qalmış, Araz-Türk Cumhuriyyətinin yaradılmasında əsas dayaq nöqtələrindən və stratejik mərkəzlərindən biri olmuşdur. 1921-ci il inzibati ərazi bölgüsünə görə Cəhri Naxçıvan qəzasının rayonlarından biri olmuşdur. Bu rayonun mərkəzi Cəhri kəndi olmuş, onun tərkibində 1 qəsəbə 20 kənd olmuşdur. 1929-cu ildə Ermənistan SSR-ə verilən kəndlərdən (Sultanbəy, İtqıran, Almalı, Ağxaç) 1921-ci ildə bu rayonun tərkibində olmuşdur.[3] 19 iyun 2020-ci ildə Cəhri kəndinə qəsəbə statusu verilib.[4]

Mədəniyyəti

Cilovxanlı məscidi

Cəhri qəsəbəsində 2 orta məktəb, xəstəxana, uşaq musiqi məktəbi, kitabxana, 2 rabitə şöbəsi, 3 məscidi, 2 mərasim evi var. Burada ilk dünyəvi məktəb 1885-ci ildə təsis edilmişdir. 1970-ci ildən Cəhri kənd 1 №-li orta məktəbi cəhrili Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Qəzənfər Qulam oğlu Əkbərovun adını daşıyır. Cəhri xəstəxanası 1892-ci ildə əsası qoyulmuş və 1904-cü ildə 6 çarpayılıq sahə xəstəxanasına çevrilmişdir.[5]

Cəhri qəsəbəsindən şimalda İşıqlar adlı orta əsr yaşayış yeri qeydə alınmışdır.[6]

Coğrafiyası və iqlimi

Cəhri Didivar, Nəzərəbad, Şıxmahmud, Payız, Vayxır, Xal-Xal və Şahbuz rayonunun Türkeş, Kəngərli rayonunun Xıncab və Təzəkənd kəndləri ilə qonşudur. Kənd Cəhri çayının kənarında çox əlverişli coğrafi məkanda salınmışdır. Şərq tərəfdən Qızıl dağ, qərb tərəfdən isə Qaş dağları ilə əhatə olunmuşdur. Mineral və şirin sulu bulaqları vardır.

Əhalisi

Naxçıvan Muxtar Respublikasının böyük yaşayış məntəqələrindəndir. Qəsəbənin əhalisi 10500 nəfər (2015) təşkil edir. Nehrəmdən sonra ən böyük qəsəbə hesab olunur. Əhalisi əsasən azərbaycanlılardan ibarətdir. Navkeçən, Salahlı, Cilovxanlı, Dəlmə, Çaybasar kimi qədim məhəllələri, Qızıldağ, Çimən kimi yeni məhəllələri mövcuddur.

Tanınmış şəxsləri

  • Qəzənfər Əkbərov — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı. Naxçıvan Muxtar Respublikasının 3 Sovet İttifaqı Qəhrəmanından biridir.
  • Yusif Qasımov (Səfəralı oğlu)- Böyük Vətən müharibəsi Veteranı.
  • Şəhid Qulam Quliyev (1973-1992)
  • Şəhid Cəfər Cəfərov (baş leytenant) 1985- ci il dekabrın 26-da anadan olub. 2012-ci il 21 iyul tarixində Tovuz rayon Əlibəyli kəndi istiqamətində gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına şəhid olub.
  • Şəhid Məmmədov Rasim Əbdül oğlu - Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin mayoru. 2016-cı ildə Aprel döyüşləri zamanı şəhid olub, ölümündən sonra "Qüsursuz xidmətə görə" II dərəcəli medalı ilə təltif edilib
  • Namiq Həsənov — Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri 1994-1995. Azərbaycan Respublikası Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi nazirinin müavini 1995-2000-ci illər.
  • Siyavuş Novruzov — Yeni Azərbaycan Partiyası icra katibinin müavini, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin İctimai Birliklər və dini qurumlarla iş Komitəsinin Sədri, Qarabağ və Əfqanıstan müharibəsi veteranı, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru.
  • Eldar İbrahimov — Azərbaycanın siyasi xadimi, Azərbaycan Respublikası I, II, III, IV, V çağırış Milli Məclisinin deputatı, Milli Məclisin Komitə sədri, iqtisadi elmlər üzrə elmlər doktoru.
  • Həsən Şirinov — Bakı Şəhər Baş Polis İdarəsinin rəis müavini, polis general-mayoru
  • Hacı Fəxrəddin Səfərli —Tarix elmləri doktoru, Professor, AMEA-nın müxbir üzvü (2017), Azərbaycan Respublikasının Əməkdar Elm Xadimi, AMEA Naxçıvan Bölməsinin Tarix, Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutunun direktoru, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisinin deputatı
  • Vaqif İbrahimov — AMEA-nın müxbir üzvü (2017), Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar müəllimi, professor
  • Hacı Qadir Qədirzadə — Tarix elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü
  • Abdulla Həsənov — Fizika-Riyaziyyat elmləri namizədi, dosent, Naxçıvan Muxtar Respublikasının əməkdar müəllimi
  • Sərdar Cəlaloğlu — Azərbaycan Demokrat Partiyasının sədri
  • Kərim Qasımov - Uzun müddət yüsək vəzifələrdə çalışmış, tanınmış ziyalımız.
  • Ziyad Quluzadə - Radio Kino Televiziya üzrə Fəlsəfə elmləri doktoru, Prezident təqaüdçüsü, gənc yazar.
  • Aydın Quliyev — 1993-1997-ci illərdə Naxçıvan MR Ali Məclisində şöbə müdiri, Ali Məclis sədrinin müşaviri, Bakı-Xəbər qəzetinin təsisçisi və baş redaktoru, siyasətçi.

İqtisadiyyatı

Əhali əsasən heyvandarlıq, taxılçılıq, tərəvəzçiliklə məşğul olur. Dəyirman, bir neçə çörək və mebel sexləri mövcuddur.

İstinadlar

  1. ↑ 1 2 Əli Cabbarov. "Şəhərləşən kəndlərimiz - Cəhri" (az.). "Şərq qapısı" qəzeti. 10.07.2015. 2015-12-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-16.
  2. ↑ Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. 2 cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007, səh. 170  (az.)
  3. ↑ http://www.elibrary.az/docs/jurnal/jrn2017_123.pdf
  4. ↑ Babək qəsəbəsinə şəhər, Nehrəmə qəsəbə statusu verildi
  5. ↑ http://www.anl.az/down/meqale/xalqqazeti/2014/fevral/353873.htm
  6. ↑ https://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0%C5%9F%C4%B1qlar_ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F_yeri; Qədirzadə H.Q. Cəhricay vadisi: m.ö. IV minillikdən günümüzədək (tarixi-etnoqrafik araşdırma). Naxçıvan: Qızıldağ, 2007, s. 23-26

Şablon:Babək rayonu-qaralama

Kənd  Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Cəhri&oldid=5892009"