Yuxarı Öysüzlü
Yuxarı Öysüzlü | |
---|---|
40°56′56″ şm. e. 45°32′49″ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | AZ6040[2] |
Yuxarı Öysüzlü — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Yuxarı Öysüzlü kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[3]
Toponimikası[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kəndin keçmiş adı Öksüzlü olmuşdur. Yerli əhali arasında kəndin Qızılgöz Öysüzlü, Öksüzlü adları da vardır. Ondan keçmişdə əmələ gəlmiş yeni məntəqə Aşağı Öysüzlü, bu kənd isə Yuxarı Öysüzlü adlandırılmışdır. Oykonimin ikinci komponenti Qazax qəzasında maldarlıqla məşğul olmuş öksüzlü elatının adındandır.[4]
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
1747-ci ildə Nadir şah Əfşarın ölümündən sonra Qafqazda yaranmış xanlıq və eyni zamanda bir sıra sultanlıqlar özlərinin mərkəzləri ilə də fərqlənirdilər. Belə sultanlıqlardan biri Şəmsəddin idi (bəzi tarixi qaynaqlarda Şamşəddil adı ilə qeyd olunur). 18-ci əsrin ortalarında yaranmış bu sultanlığın mərkəzi Tovuz deyil, mərkəzdən 8 km cənub-qərbdə yerləşən məhz indiki Yuxarı Öysüzlü (əvvəlki Öksüzlü) kəndi olmuşdur.
Tarixi abidələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yuxarı Öysüzlü kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələri qeydə alınmışdır:
İnventar № | Abidənin adı | Tarixi | Yerləşdiyi ünvan | Növü | Əhəmiyyət dərəcəsi |
---|---|---|---|---|---|
5190 | Nəsib bəyin yaşayış evi[5] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Memarlıq | Yerli |
5203 | Dəyirman[6] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Memarlıq | Yerli |
5204 | Dəyirman[7] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Memarlıq | Yerli |
5205 | Türbə[8] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kənd qəbiristanlığı |
Memarlıq | Yerli |
5206 | Türbə[9] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kənd qəbiristanlığı |
Memarlıq | Yerli |
5207 | Məscid[10] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Memarlıq | Yerli |
5209 | Yusif bəyin yaşayış evi[11] | XIX əsr | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Memarlıq | Yerli |
6048 | "Koroğlu evi" qalası[12] | Orta əsrlər | Yuxarı Öysüzlü kəndindən 2 km dağ tərəfdə |
Arxeoloji | Yerli |
6049 | Qəbiristanlıq[13] | Orta əsrlər | Yuxarı Öysüzlü kəndi | Arxeoloji | Yerli |
6275 | Daş qoç fiquru[14] | Orta əsrlər | Yuxarı Öysüzlü kənd qəbiristanlığı |
Daş-heykəltəraşlıq | Yerli |
6276 | Daş qoç fiquru[15] | Orta əsrlər | Yuxarı Öysüzlü kənd qəbiristanlığı |
Daş-heykəltəraşlıq | Yerli |
Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənd dağətəyi ərazidə yerləşir.
Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]
İl | Daimi əhali | Kişilər | Qadınlar |
---|---|---|---|
1999[16] | 5564 | 2753 | 2811 |
2009[17] | ↗6375 | ↗3171 | ↗3204 |
Tanınmış şəxsləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Çovdaroğlu Aşıq Məhəmməd — azərbaycanlı aşıq.
- Rauf Arifoğlu — azərbaycanlı jurnalist, "Yeni Müsavat" Media Qrupunun təsisçisi və rəhbəri, Azərbaycan Respublikasının Əməkdar jurnalisti.
Şəhidləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
İqtisadiyyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mədəniyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənddə 1 №-li və 2 №-li Yuxarı Öysüzlü kənd kitabxana filialları,[18] Yuxarı Öysüzlü kənd Mədəniyyət Evi,[19] Yuxarı Öysüzlü poçt şöbəsi (AZ6040)[20] fəaliyyət göstərir.
Təhsil[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənddə Məmmədqara Məmmədov adına Yuxarı Öysüzlü kənd tam orta məktəbi və Müşfiq Əliyev adına Yuxarı Öysüzlü kənd tam orta məktəbi fəaliyyət göstərir.[21][22]
Bundan başqa kənddə Yuxarı Öysüzlü kənd 1 №-li körpələr evi-uşaq bağçası və Yuxarı Öysüzlü kənd 2 №-li körpələr evi-uşaq bağçası fəaliyyətdədir.[23]
Səhiyyə[redaktə | mənbəni redaktə et]
Kənddə Yuxarı Öysüzlü həkim məntəqəsi yerləşir.[24]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=149514&pno=108.
- ↑ https://www.e-gov.az/az/services/readwidenew/3544.
- ↑ Azərbaycan Respublikası Dövlət Statistika Komitəsi. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Standartı. İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı — 2019. Bakı: 2020, səh. 98.
- ↑ Yuxarı Öysüzlü // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. səh. 285. ISBN 978-9952-34-156-0.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 131.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 155.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 155.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 161.
- ↑ Azərbaycandakı dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahısı. səh. 161.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıya alınması. 1999-cu il. I hissə. Bakı: "Səda" nəşriyyatı, 2000, səh. 156.
- ↑ Azərbaycan Respublikası əhalisinin siyahıyaalınması. 2009-cu il. I cild. Bakı: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi, 2010, səh. 213.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı. Bakı şəhəri, 17 iyun 2014-cü il, № 196, səh. 58.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturuna daxil olmayan tabeliyindəki qurumların Siyahısı"nın təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı. Bakı şəhəri, 17 iyun 2014-cü il, № 196, səh. 103.
- ↑ Azərbaycan Respublikası Tovuz Rayon İcra Hakimiyyəti. Poçt və Rabitə (tovuz-ih.gov.az)
- ↑ Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi. Tovuz Rayon Təhsil Şöbəsi. Ümumtəhsil məktəbləri. (tovuz.edu.gov.az)
- ↑ Tovuz rayonundakı orta məktəblər, internat məktəbi, peşə liseyi və dövlət sosial iqtisad kolleci haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)
- ↑ Tovuz rayon məktəbəqədər uşaq müəssisələri haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)
- ↑ Tovuz rayon səhiyyə müəssisələri haqqında məlumat (tovuz-ih.gov.az)