Əbülvəfa

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Əbülvəfa
ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی‎
Doğum adı ابو الوفا بوزجانی[4]
Doğum tarixi 10 iyun 940[1][2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 15 iyul 998[3][2] (58 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahələri riyaziyyat, astronomiya, triqonometriya, hesab
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əbü-l-Vəfa Məhəmməd ibn Məhəmməd (ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی‎, 10 iyun 940[1][2], Buzqan[d], Abbasilər xilafəti[5] – 15 iyul 998[3][2], Bağdad, Buveyhilər sülaləsi[2]) — fars astronomu və riyaziyyatçısı, Diofantın "Hesabının" şərhçisi; kəsrlər nəzəriyyəsinə ətraflı baxmış, pərgar və xətkeşin köməyi ilə əsas həndəsi qurmaları tətbiq etmişdir[6].

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

X əsrdə yaşamış Bəttani ilk dəfə triqonometriyanı kəşf etmişdir. Onunla eyni əsrdə yaşamış Əbü’l Vəfa isə triqonometriyaya "sekant-kosekant" terminlərini gətirmişdir[7].

Əbül Vəfa tangens, kotangens və kosekantı ilk istifadə edən alim kimi tanınır[8].

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Abu al Wafa // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  3. ↑ 1 2 Berry A. A Short History of Astronomy (brit. ing.). London: John Murray, 1898.
  4. ↑ Record #90065177, Record #223452930 // VIAF (çd.). [Dublin, Ohio]: OCLC, 2003.
  5. ↑ 1 2 Dold-Samplonius Y. Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (ing.): 2nd Edition. // Springer Reference / H. Selin 2 Springer Science+Business Media, 2008. P. 10. ISBN 978-1-4020-4559-2
  6. ↑ "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.606
  7. ↑ "Müsəlmanlar və Elm — dusunek.net saytı". 2011-03-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-05.
  8. ↑ "Qərbi Qərb edən İslam alimləri — islamaz.com saytı". 2014-03-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-05.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Əbülvəfa&oldid=7389071"