Şimali Qafqaz imamlığı
 | Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
 | Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
 | Bu məqalə qaralama halındadır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. Əgər mümkündürsə, daha dəqiq bir şablondan istifadə edin. |
Şimali Qafqaz İmamlığı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
  | |||||||||
 | |||||||||
| Paytaxtı | Darqo, daha sonra isə Vedeno | ||||||||
| Rəsmi dilləri | Ərəbcə, Dargincə və digər Qafqaz dilləri | ||||||||
| Dini | islam | ||||||||
| İdarəetmə forması | divan | ||||||||
| Tarixi | |||||||||
• Yaranması | = 1828/1829 | ||||||||
• Süqutu | 1859 | ||||||||
| Ərazisi | |||||||||
| |||||||||
Şimali Qafqaz İmamlığı - Şimali Qafqazda mövcud olmuş tarixi teokratik İslam dövləti. Dövlətə İmam rəhbərlik edirdi. Ən güclü dövrü İmam Şamilin rəhbərlik etdiyi illərə təsadüf edir.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
Rusiyanın Şimali Qafqaza marağı XVI əsrdə Kazan və Həştərxan xanlıqlarını işgal etməsindən sonra Terek çayına doğru irəliləyərək orada hərbi məntəqələr qurması ilə başlayıb. Ancaq bölgənin Rusiyanın bir hissəsinə çevrilməsi prosesində ilk mühüm addım 1722-ci ildə I Pyotrun əmri ilə rus ordusunun Çeçenistana müdaxiləsi ilə atılıb. XVIII əsrin sonunda yeni vüsət alan bu proses XIX əsrdə daha da genişlənib. XVIII əsrdə Şeyx Mənsurun rəhbərliyində Müridizm hərəkatı ilə rus işğalına müqavimət göstərən yerli xalqların müqavimətləri isə 1829-1859-cu illəri əhatə edən “İmamlar dövründə” yeni vüsət alıb. Sırası ilə Qazi Məhəmməd, Həmzət bəy və İmam Şamil liderliyində davam etdirilən müqavimətin uğursuzluğa düçar olmasından və 1877-1878-ci illərdəki Rusiya–Osmanlı müharibəsindən sonra bölgənin Rusiyanın tam nəzarətinə keçməsi isə yerli əhalinin mühüm bir hissəsinin Osmanlıya köçməsi ilə nəticələnib.[1]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Dr. Nazim Cəfərsoy (Rusiya və Şimali Qafqaz)