Dövlət dini

Dövlətlərin rəsmi dinləri      Buddizm      İslam      Şiəlik      Sünnilik      Pravoslavlıq      Protestantlıq və Anqlikanlıq      Katoliklik

Dövlət dini (sinonim rəsmi din) — rəsmi statusu müvafiq dövlət tərəfindən təsdiq edilmiş din. Dövlət dini olmayan dövlətləri dünyəvi və ya sekulyar dövlətlər adlandırırlar.

Müasir dövrdə vəziyyət

Harvard Universitetinin 2000-ci ilə olan məlumatlarına görə 188 dövlətdən 75-i bu və ya digər dini özlərinin rəsmi dini elan etmiş, 113 ölkənin isə rəsmi dini olmamışdır .

Rəsmi dini olan dövlətlər

Xristianlıq

Katoliklik

1. Argentina
2. Vatikan (teokratiya)
3. Dominikan Respublikası
4. Kosta-Rika
5. Lixtenşteyn
6. Malta
7. Monako
8. Salvador
9. San-Marino
10. İsveçrə (bəzi kantonları)

Protestantlıq

Kalvinizm

1. Şotlandiya. İngilis monarxı bu kilsənin başçısı yox, yalnız üzvüdür.
2. İsveçrə (bəzi kantonları)

Lüteranlıq

1. Danimarka
2. İslandiya
3. Norveç

• Finlandiyada kilsə və dövlət arasında münasibətlər xüsusi razılaşmalar ilə tənzimlənir. Kilsənin fəaliyyətinə dair xüsusi qanunvericilik mövcuddur. Kilsə xüsusi kilsə vergisi yığmaq hüququna malikdir (dövlət strukturlarının köməkliyi ilə könüllülük prinsipi əsasında toplanır). Amma hüquqi baxımdan Finlandiya Kilsəsi dövlət kilsəsi deyil.
• İsveçdə İsveç Kilsəsinin rəhbərinin kral olmasına baxmayaraq 2000-ci ildən kilsə dövlətdən ayrı fəaliyyət göstərir.

Anqlikanlıq

1. İngiltərə. Uelsin və Şimali İrlandiyanın dövlət kilsələri yoxdur.

Pravoslavlıq

1. Yunanıstan
2. Finlandiya. Finlandiyada pravoslav kilsəsinin statusu lüteran kilsəsinin statusu ilə analojidir.

Şərqi Avropanın bir çox ölkəsində pravoslav kilsəsinin xüsusi statusu qanunverici sənədlərlə təsbit edilmişdir, bununla belə bu dövlətlərdə "dövlət dini" söz birləşməsi işlənmir. Harvard Universitetinin tədqiqatlarında belə dövlətlər dövlət dini olan dövlətlər siyahısına aid edilir:

• Gürcüstan. Gürcüstan konstitusiyasının 9-cu maddəsində yazılıb: "dövlət Gürcü pravoslav kilsəsinin Gürcüstanın tarixində oynadığı müstəsna rolu qəbul edir, bununla belə dini inancların tam azadlığını, kilsənin dövlətdən ayrı olduğunu elan edir. ".

İslam

1. Banqladeş
2. İraq
3. Pakistan
4. Yəmən

Sünnilik

1. Əlcəzair
2. Əfqanıstan
3. Bəhreyn
4. Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri
5. Bruney
6. Fələstin
7. İndoneziya
8. İordaniya
9. Komor adaları
10. Liviya
11. Maldiv adaları
12. Mavritaniya
13. Mərakeş
14. Misir
15. Qətər
16. Səudiyyə Ərəbistanı
17. Somali
18. Sudan
19. Tunis

Şiəlik

1. İran (teokratiya)

İbadilik

1. Oman

Buddizm

1. Butan
2. Laos
3. Kamboca
4. Tayland

• Şri-Lankada ölkə konstitusiyası buddizmə "aparıcı yer" versə də, buddizm dövlət dini kimi tanınmayıb.

Xüsusi variantlar

• Albaniya dünyada 1967-ci ildən ateizmin qanunvericiliklə təsbit edildiyi yeganə ölkə idi. 1991-ci ildə konstitusiyadakı bu müddəa çıxarılmışdır.
• XX əsrdə dövlət dini induizm olan yeganə ölkə Nepal idi. Amma bu ölkə parlamentinin qərarı ilə 2006-cı ildə ləğv edilmişdir.

Həmçinin bax

• Dünyəvi dövlət

Xarici keçidlər

• Правовой статус традиционных религий. Мировой опыт Arxivləşdirilib 2008-05-12 at the Wayback Machine
• Государственные органы, регулирующие взаимоотношения государства и религиозных объединений в странах мира