Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi Konfransı

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi Konfransı
Başlama tarixi 1996
Səbəbi Qlobal istiləşmə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi Konfransları Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi haqqında Çərçivə Konvensiyası (UNFCCC) çərçivəsində hər il keçirilən konfranslardır. Bu görüşlər iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədə əldə edilmiş tərəqqini qiymətləndirmək və 1990-cı illərin ortalarından etibarən inkişaf etmiş ölkələr üçün istixana qazı emissiyalarını azaltmaq üçün hüquqi cəhətdən məcburi öhdəliklər qoyan Kioto Protokolunu müzakirə etmək üçün UNFCCC tərəflərinin – Tərəflər Konfransının (COP) rəsmi görüşü kimi xidmət edir.[1] 2005-ci ildən başlayaraq konfranslar həm də “Kyoto Protokolunun Tərəflərinin Müşavirəsi rolunu oynayan Tərəflərin Konfransı” (CMP) kimi fəaliyyət göstərmişdir;[2] protokolla bağlı iclaslarda müşahidəçi qismində protokolun tərəfləri olmayan konvensiya iştirakçıları da iştirak edə bilərlər. 2011-ci ildən 2015-ci ilə qədər görüşlər iqlim fəaliyyətinə doğru ümumi yol yaradan Durban platformasının bir hissəsi kimi Paris Sazişini müzakirə etmək üçün istifadə edilmişdir.[3] COP-nin yekun mətni yekdilliklə qəbul olunmalıdır.[4]

BMT-nin ilk İqlim Dəyişikliyi Konfransı 1995-ci ildə Berlində keçirilib.[5][6]

Sıra İl Ad Alternativ ad Məkan Ölkə Regional Qruplar [7]
1 1995 COP 1 Berlin Almaniya Almaniya Qərbi Avropa və Digər Qrup (WEOG)
2 1996 COP 2 Cenevrə İsveçrə İsveçrə WEOG
3 1997 COP 3 Kyoto Yaponiya Yaponiya Asiya Qrupu
4 1998 COP 4 Buenos-Ayres Argentina Argentina Latın Amerikası və Karib hövzəsi Qrupu (GRULAC)
5 1999 COP 5 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
6 2000 COP 6 Haaqa Niderland Niderland WEOG
7 2001 COP 6-2 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
8 2001 COP 7 Mərakeş Mərakeş Mərakeş Afrika Qrupu
9 2002 COP 8 Yeni Dehli Hindistan Hindistan Asiya Qrupu
10 2003 COP 9 Milan İtaliya İtaliya WEOG (COP sədri: Macarıstan, Şərqi Avropa Qrupu)
11 2004 COP 10 Buenos-Ayres Argentina Argentina GRULAC
12 2005 COP 11 CMP 1 Monreal Kanada Kanada WEOG
13 2006 COP 12 CMP 2 Nayrobi Keniya Keniya Afrika Qrupu
14 2007 COP 13 CMP 3 Bali İndoneziya İndoneziya Asiya Qrupu
15 2008 COP 14 CMP 4 Poznan Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
16 2009 COP 15 CMP 5 Kopenhagen Danimarka Danimarka WEOG
17 2010 COP 16 CMP 6 Kankun Meksika Meksika GRULAC
18 2011 COP 17 CMP 7 Durban Cənubi Sudan Cənubi Sudan Afrika Qrupu
19 2012 COP 18 CMP 8 Doha Qətər Qətər Asiya Qrupu
20 2013 COP 19 CMP 9 Varşava Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
21 2014 COP 20 CMP 10 Lima Peru Peru GRULAC
22 2015 COP 21 CMP 11 Paris Fransa Fransa WEOG
23 2016 COP 22 CMP 12 / CMA 1 Mərakeş Mərakeş Mərakeş Afrika Qrupu
24 2017 COP 23 CMP 13 / CMA 1-2 Bonn Almaniya Almaniya WEOG (COP sədri: Fici, Asiya Qrupu)
25 2018 COP 24 CMP 14 / CMA 1-3 Katovitse Polşa Polşa Şərqi Avropa Qrupu
26 2019 SB50 Bonn Almaniya Almaniya WEOG
27 2019 COP 25 CMP 15 / CMA 2 Madrid İspaniya İspaniya WEOG (COP sədri: Çili, GRULAC)
28 2021 COP 26 CMP 16 / CMA 3 Qlazqo Böyük Britaniya Birləşmiş Krallıq WEOG
29 2022 COP 27 CMP 17 / CMA 4 Şərm əş-Şeyx Misir Misir Afrika Qrupu
30 2023 COP 28 CMP 18 / CMA 5 Dubay Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri BƏƏ Asiya Qrupu
31 2024 COP 29 CMP 19 / CMA 6 Bakı Azərbaycan Azərbaycan Şərqi Avropa Qrupu[8]
32 2025 COP 30 CMP 20 / CMA 7 Belen Braziliya Braziliya GRULAC
33 2026 COP 31 CMP 21 / CMA 8 TBC TBC Avstraliya və Sakit Okean Ölkələri


İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "What is the UNFCCC & the COP". Climate Leaders. Lead India. 2009. 27 March 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 December 2009.
  2. The Adaptation Fund Arxivləşdirilib 14 mart 2014 at the Wayback Machine. Accessed on 14 March 2014.
  3. Jepsen, Henrik; və b. Negotiating the Paris Agreement: The Insider Stories. Cambridge University Press. 2021. ISBN 9781108886246. 2022-12-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-12-16.
  4. "COP26: Rich countries 'pushing back' on paying for climate loss". BBC News (ingilis). 8 November 2021. 2021-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 November 2021.
  5. "Stages of climate change negotiations". Federal Ministry for the Environment, Nature Conservation, Building and Nuclear Safety. 27 December 2012. 13 January 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2016.
  6. "More Background on the COP". UNFCC. 2014. 15 November 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2016.
  7. The GA Handbook: A practical guide to the United Nations General Assembly (PDF) (2 ed.). New York: Permanent Mission of Switzerland to the United Nations. 2017. p. 124. ISBN 978-0-615-49660-3.
  8. "Eastern European nations pave way for Baku to host COP29". Financial Times. 2023-12-08. 2023-12-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-12-09.