FİFA 100
FİFA 100 — Ölkələrarası Futbol Federasiyası olan FİFAnın 4 mart 2004-cü ildə Londonda baş tutan yüzüncü il yubileyidir. Mərasimdə eyni zamanda aralarında dünya şöhrətli braziliyalı futbolçu Pelenin də olduğu, müxtəlif millətlərdən futbol adamları FİFA 100 adı altında dünyada yaşayan ən yaxşı futbolçuları seçmişlər. Ancaq 100 ədədi siyahıdakı futbolçuları təmsil etmir, çünki Pele bu ədədi 100 ilə məhdudlaşacağının çox çətin olduğunu demişdir. Siyahı peşəkar 123 kişi və 2 qadın futbolçudan təşkil olunmuşdur. (Qadın idmançılar ABŞ-lı Miçele Akers və Mia Hammdır.) FİFA 100 siyahısı hələ də futbolla məşğul olan 50 və futbola əlvida deyən 75 futbolçudan ibarətdir.[1]
Kriteriya[redaktə | əsas redaktə]
Bəzi futbolçuların müşahidələri siyahının yaradılmasında istifadə edilən üsullardan ən mühümü olmuşdur. Köhnə siyasi günümüzün futbol şərhçisi — David Mellor Evening Standard qəzetinin bir bölməsində siyahının futbol sahələrində edilənlərdən çox siyasi amillərlə yaradıldığını hiss etdiyini yazmışdır. Mellor siyahının Pele tərəfindən deyil, FİFA-nın idarə heyəti tərəfindən qələmə alındığını yazmışdır. Mellor ayrıca siyahıdakı oyunçuların geniş bir coğrafi quruluşdan gəldiyini, ancaq gerçəkdə Cənubi Amerikalı və Avropa oyunçuların əksəriyyətlə siyahını meydana gətirmələrinin lazım olduğunu söyləmişdir. Digər tənqidlər isə siyahının yalnız günümüzün oyunçularına yönəldiyi fikrindədir.[2]
Bir başqa soruşulması lazım olan FİFA sanksiyası ilə siyahının əslində "yaşayan futbolçu"ları ehtiva etməməsi, yalnız fəal futbol həyatı davam edən idmançılarla məhdud olmasıdır. Siyahı FİFA 100-cü ilini qeyd edərkən gəlmiş-keçmiş ən böyük futbolçuları ehtiva etməməkdədir. Nümunə olaraq Bobbi Moor, Lev Yaşin və ya Qarinçanın siyahıda olması lazım olduğu düşünülən adlardır.[1]
Mübahisəli siyahıya ən diqqət çəkici reaksiya isə Pelenin köhnə komanda yoldaşı və Braziliya Milli Futbol Komandasımım keçmiş yarımmüdafiəçisi Gersondan gəldi. Gerson FİFA 100 siyahısında yer almamasını siyahının surətinin bir Braziliya televiziyasında cıraraq göstərdi. Marko van Basten və Uve Seeler isə prinsipləri səbəbiylə proyektdə yer almağı rədd etdilər.[3]
Siyahı[redaktə | əsas redaktə]
Pele tərəfindən irəli sürülmüş 100 ən böyük futbolçunun siyahısı verilmişdir.[4][5]
- Fəaliyyətini başa vuran futbolçular ulduzla nişanlanıb. (*).
- Davam edənlərdə isə italik vardır.
|
Oyunçu | Mövqe | Doğum tarixi |
---|---|---|
Qabriel Batistuta* | FW | 1969-02-01 |
Ernan Krespo* | FW | 1975-07-05 |
Alfredo di Stefano | FW | 1926-07-04 |
Mario Kempes | FW | 1954-07-15 |
Dieqo Maradona | FW/MF | 1960-10-30 |
Daniel Passarella | DF | 1953-05-25 |
Xavyer Saviola* | FW | 1981-12-11 |
Omar Sivori | FW | 1935-10-02 |
Xuan Sebastian Veron* | MF | 1975-03-09 |
Xavyer Zanetti* | DF/MF | 1973-08-10 |
Belçika[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Yan Silemans | MF | 1957-02-28 |
Jan-Mari Pfaff | GK | 1953-12-04 |
Franki Van der Elst | MF | 1961-04-30 |
Braziliya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Karlos Alberto | DF | 1944-07-17 |
Kafu* | DF | 1970-06-07 |
Falkao | MF | 1953-10-16 |
Pele | FW | 1940-10-23 |
Junior | MF | 1954-06-29 |
Rivaldo* | MF | 1972-04-19 |
Rivelinyo | MF | 1946-01-01 |
Roberto Karlos* | DF | 1973-04-10 |
Romario* | FW | 1966-01-29 |
Ronaldinyo* | MF/FW | 1980-03-21 |
Ronaldo* | FW | 1976-09-18 |
Calma Santos | DF | 1929-02-27 |
Nilton Santos | DF | 1925-05-16 |
Sokrates | MF | 1954-02-19 |
Ziko | MF/FW | 1953-03-03 |
Bolqarıstan[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Hristo Stoiçkov | FW | 1966-02-08 |
Kamerun[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Rocer Milla | FW | 1952-05-20 |
Çili[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Elias Fiqeyrao | DF | 1946-10-25 |
İvan Zamorano | FW | 1967-01-18 |
Kolumbiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Karlos Valderrama | MF | 1961-09-02 |
Xorvatiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Davor Şuker | FW | 1968-01-01 |
Çexiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Yosef Masopust | MF | 1931-02-09 |
Pavel Nedved* | MF | 1972-08-30 |
Danimarka[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Brayn Laudrup | FW | 1969-02-22 |
Maykl Laudrup | MF | 1964-06-15 |
Peter Şmeyxel | GK | 1963-11-18 |
İngiltərə[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Qordon Benks | GK | 1937-12-30 |
Devid Bekhem* | MF | 1975-05-02 |
Bobbi Çarlton | MF | 1937-10-11 |
Kevin Kiqan | FW | 1951-02-14 |
Qari Lineker | FW | 1960-11-30 |
Bobbi Muur | DF | 1941-04-12 |
Maykl Ouen* | FW | 1979-12-14 |
Alan Şirer* | FW | 1970-08-13 |
Fransa[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Erik Kantona | FW | 1966-05-24 |
Marsel Desailli | DF | 1968-09-07 |
Didye Deşams | MF | 1968-10-15 |
Cast Fonteyn | FW | 1933-08-18 |
Tyerri Anri* | FW | 1977-08-17 |
Raymond Kopa | MF | 1931-10-31 |
Jan-Pyer Papin | FW | 1963-11-05 |
Robert Pires* | MF | 1973-10-29 |
Mişel Platini | MF | 1955-06-21 |
Lilian Türam* | DF | 1972-01-01 |
Marius Tresor | DF | 1950-01-15 |
David Trezeqe* | FW | 1977-10-15 |
Patrik Vyera* | MF | 1976-06-23 |
Zinəddin Zidan* | MF | 1972-06-23 |
Almaniya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Maykl Ballak* | MF | 1976-09-26 |
Frans Bekkenbauer | SW | 1945-09-11 |
Paul Breytner | MF/DF | 1951-09-05 |
Oliver Kan* | GK | 1969-06-15 |
Yürgen Klinsmann | FW | 1964-07-30 |
Sepp Mayer | GK | 1944-02-28 |
Lotar Matteus | MF/SW | 1961-03-21 |
Herd Müller | FW | 1945-11-03 |
Karl-Heinz Rummenigge | FW | 1955-09-25 |
Uve Seeler | FW | 1936-11-05 |
Qana[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Abedi Pele | FW | 1964-11-05 |
Macarıstan[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Ferents Puşkaş | FW | 1927-04-02 |
İtaliya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Roberto Bacco* | FW/MF | 1967-02-18 |
Franko Baresi | DF | 1960-05-08 |
Cüzeppe Bergomi | DF | 1963-12-22 |
Campiero Boniperti | FW | 1928-07-04 |
Gianluigi Buffon* | GK | 1978-01-28 |
Alessandro Del Piero* | FW | 1974-11-09 |
Giasinto Façetti | DF | 1942-07-18 |
Paolo Maldini* | DF | 1968-06-26 |
Alessandro Nesta* | DF | 1976-03-19 |
Gianni Rivera | MF | 1943-08-18 |
Paolo Rossi | FW | 1956-09-23 |
Françesko Totti* | FW/MF | 1976-09-27 |
Kristian Vyeri* | FW | 1973-07-12 |
Dino Zoff | GK | 1942-02-28 |
Yaponiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Hidetoşi Nakata* | MF | 1977-01-22 |
Liberiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Corc Vea | FW | 1966-10-01 |
Meksika[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Huqo Sançez | FW | 1958-07-11 |
Niderland[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Marko van Basten | FW | 1964-10-31 |
Dennis Berqkamp* | FW | 1969-05-10 |
Yohan Kroyff | FW | 1947-04-25 |
Edqar Davids* | MF | 1973-03-13 |
Ruud Qullit | MF | 1962-09-01 |
Rene van de Kerkhof | MF | 1951-09-16 |
Vili van de Kerkhof | MF | 1951-09-16 |
Patrik Klüvert* | FW | 1976-07-01 |
Yohan Neeskens | MF | 1951-09-15 |
Rud Van Nistelroy* | FW | 1976-07-01 |
Rob Rensenbrink | FW | 1947-07-03 |
Frank Raykard | MF | 1962-09-30 |
Klarens Seedorf* | MF | 1976-04-01 |
Nigeriya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Cey-Cey Okoça* | MF | 1973-08-14 |
Şimali İrlandiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Corc Best | MF | 1946-05-22 |
Paraqvay[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Romerito | FW | 1960-08-28 |
Peru[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Teofilo Kubillas | FW | 1949-03-08 |
Polşa[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Zbiqnev Boniek | MF | 1956-03-03 |
Portuqaliya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Eysebio | FW | 1942-01-25 |
Luiş Fiqu* | MF | 1972-11-04 |
Rui Kosta* | MF | 1972-03-29 |
İrlandiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Roy Kin* | MF | 1971-08-10 |
Rumıniya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
George Haci | MF | 1965-02-05 |
Rusiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Rinat Dasayev | GK | 1957-06-13 |
Şotlandiya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Kenni Dalqliş | FW | 1951-03-04 |
Seneqal[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
El Haci Diuf* | FW | 1981-01-15 |
Cənubi Koreya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Honq Myunq-Bo* | DF | 1969-02-12 |
İspaniya[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Emilio Butragueno | FW | 1963-07-22 |
Luis Enrike* | MF | 1970-05-08 |
Raul* | FW | 1977-06-27 |
Türkiyə[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Rüştü Reçber* | GK | 1973-05-10 |
Emre Belözoğlu* | MF | 1980-07-09 |
Ukrayna[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Andrey Şevçenko* | FW | 1976-09-29 |
ABŞ[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Miçelle Akers | MF/FW | 1966-02-01 |
Mia Hamm* | FW | 1972-03-17 |
Uruqvay[redaktə | əsas redaktə]
Oyunçu | Möv. | Dt |
---|---|---|
Enzo Françeskoli | FW | 1961-11-12 |
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ 1 2 Mellor, David (5 March 2004). "Sing up for Ken, a true Blues man". Evening Standard Ltd. səh. 77. (#invisible_char); (#accessdate_missing_url)
- ↑ "Fifa names greatest list". BBC. 4 March 2004. İstifadə tarixi: 30 April 2007.
- ↑ Davies, Christopher (4 March 2004). "Pele open to ridicule over top hundred". The Daily Telegraph. UK. İstifadə tarixi: 10 February 2008.
- ↑ "FIFA 100". Best Football Players Ever.
- ↑ "The Fifa 100". The Guardian. 4 March 2004.