Hüseyn bəy Şamlı
| Hüseyn bəy Şamlı | ||||
|
||||
|---|---|---|---|---|
| 1501 — 1510 | ||||
| Sələfi: | Vəzifə təsis edilmişdir | |||
| Xələfi: | Məhəmməd bəy Ustaclı | |||
|
||||
| 1501 — 1508 | ||||
| Sələfi: | Vəzifə təsis edilmişdir | |||
| Xələfi: | Nəcməddin Məsud Gilani | |||
| Dini: | Şiə | |||
| Doğum tarixi: | ? Şamlı eli |
|||
| Vəfat tarixi: | 23 avqust 1514 Çaldıran (Van) |
|||
Hüseyn bəy Şamlı (Farsca: تیلور دمشق ; d. ?, Şamlı eli - ö. 1514, Çaldıran) — Şah İsmayılın lələsi, Səfəvilər dövlətinin ilk əmir-əl-ümərası və vəkili.
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Şamlı elindən olub, Şah İsmayılın Gilanda gizləndiyi vaxt qoruyucusu idi.[1] I Şah İsmayılın həm ən nüfuzlu silahdaşı, həm də tərbiyəçisi olan Hüseyn bəy Şamlı 1501-ci ildə Şirvana canişin təyin olunmuşdu. Ancaq daha sonra darmadağın edilmiş Şirvanlıları təqib edərək Fərrux Yəsara çatan və şirvanşahın başını I Şah İsmayıla gətirən cilovdarı Şahgəldi ağanı öz yerinə təyin etmişdir. Eyni il Səfəvilər dövlətinin bütün ordusunun sərkərdəsi - əmir əl üməra və vəkili təyin olunmuşdur. 1507-ci ildə bir qrup kürd qarətçi tərəfindən hücuma məruz qalıb 300 əsgər itirməsi onun dövlətdəki gücünün zəifləməsinə səbəb oldu.[2] Bundan sonra vəkillik vəzifəsindən azad olundu. Yerinə Nəcməddin Məsud Gilani gətirildi.
Sonrakı həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Vəkillikdən azad edilməsinə baxmayaraq hələ də ordunun ən nüfuzlu şəxslərindən biri olaraq qalmaqda idi. 1509-cu ildə I İsmayıllın göstərişi ilə Bağdadı tutmuşdu.[2] 1510-cu ildə əmir-əl-üməra titulunu da itirdi. Yerinə Məhəmməd bəy Ustaclı gətirildi. 1512-ci ildə Gicduvan döyüşündə vəkil Nəcmi Saniyə xəyanət edərək onun döyüşdə öldürülməsinə səbəb oldu. [3]1514-cü ildə Çaldıran döyüşündə öldürülmüşdür.
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Savory, Roger (1998). "ESMĀʿĪL I ṢAFAWĪ". Encyclopaedia Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6. səh. 628–636
- ↑ 2,0 2,1 Savory, Roger (2007). Iran under the Safavids Cambridge University Press. səh. 1–288 .ISBN 0521042518.
- ↑ Newman, Andrew J. (2008). Safavid Iran: Rebirth of a Persian Empire. I.B.Tauris. səh. 1–281. ISBN 9780857716613.
