Çaxarlar

Çaxarlar — monqol dilli köçəri xalq.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

«Çaxar» etnonimi XIII əsrə gedir. Əvvəlcə çaxarlar xanın nökərləri idilər. Sonra müstəqil etnosa çevrildilər. Çaxar xanlığı Daxili Monqolustanın ən güclü qurumlarından idi.XVII əsrdə Tzin sülaləsinin tərkibinə qatılmışdılar.

Müasirlik[redaktə | mənbəni redaktə et]

Hazırda Çində, Sincan-Uyğur Muxtar Rayonu və Daxili Monqolustan Muxtar Rayonunda yaşayırlar. Monqol dilinin Çaxar dialektində danışırlar.

Müasir çaxarlar mədəni quruluşlarına görə ordoslara, ölətlərə, barqutlara və digər monqol qruplarına yaxındır.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Etnos ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Monqol tayfa və xalqları
Protomonqollar	Dunhu qrupu — Jujanlar \| Kidanlar (Xitaylar) \| Tatabılar \| Syanbilər (Muyunlar, Tabğaclar) \| Tufalar \| Tuyxunlar \| Sifular \| Uxuan \| Xi \| Şiveylər
Tarixi	Nirun-Monqollar qrupu — Barlaslar \| Borucigin \| Tayciutlar \| Çonoslar \| Besutlar Darlekin-Monqollar qrupu — Unqiratlar \| Olxonutlar \| Uryanxatlar başqaları — Barqutlar \| Cəlairlər \| Kereitlər \| Manqıtlar \| Merkitlər \| Naymanlar \| Oyratlar \| Tumatlar \| Onqutlar \| Tatarlar \| Xataginlər
Buryatlar	Əsas Buryatlar — Bulaqatlar \| Xonqodorlar \| Xorinslər \| Exiritlər \|\| etnoərazi qrupları — Agin \| Alar \| Balaqan \| Barquzin \| Verxolen \| Zakamen \| İdin \| Kudarin \| Kudin \| Aşağı udin \| Okin \| Olxon \| Onon \| Tunkin \| Selingin Barqutlar¹ \|\| xalxa/buryatlar — Sartullar \| Sonqollar \|\| buryatdilli qeyri-monqollar — Soyotlar
Şimal monqolları	Dariqanqa \| Xalxalar \| Xotoqoytlar \| Eljiginlər
Cənub monqolları	Avqa \| Avqanarlar \| Aoxinlər \| Aruxorçinlər \| Baarinlər¹ \| Qorloslar \| Darxanlar \| Calaytlar \| Carutlar¹ \| Durben-xuxetlər \| Durbetlər \| İx-myanqanlar \| Mataylar \| Mu-myanqatlar \| Naymanlar \| Onnyutlar¹ \| Ordosslar \| Sunnilər¹ \| Tumetlər¹ \| Uzumçinlər¹ \| Uratlar \| Xarçinlər¹ \| Xeşiqtenlər¹ \| Xorçinlər¹ \| Xuçitlər¹ \| Çaxarlar \| Çipçinlər
Qərb monqolları (Oyrotlar)	Bayatlar \| Buzavlar \| Dörbətlər¹ \| Zaxçinlər \| Kalmıklar \| Myanqatlar \| Ölətlər¹ \| Sart-Kalmaklar \| Soqvo-ariglər \| Turqutlar¹ \| Xoytlar \| Xoşutlar (Kukunor xoşutları / Deed monqol¹) \| Çoroslar oyrotdilli qeyri-monqollar — Darxatlar \| Uryanxayslar \| Xotonlar \| Saatanlar
Baoan \| Sarı uyğurlar \| Daurlar \| Dunsyanlar \| Sıçuan monqolları \| Moğollar \| Monqorlar \| Xamniqanlar
Katso / Yunnan monqolları¹ \| İrandillilər — Həzaralar \| Moğollar \| Çaroymaqlar (Cəmşidilər, Taymanilər, Teymurilər, Firuzkuhilər) ¹ bir hissəsi və ya bütünlüklə Çində yaşayan və "Çin monqolları" adı altında birləşdirilən etnoslar.

Monqol tayfa və xalqları
Protomonqollar	Dunhu qrupu — Jujanlar \| Kidanlar (Xitaylar) \| Tatabılar \| Syanbilər (Muyunlar, Tabğaclar) \| Tufalar \| Tuyxunlar \| Sifular \| Uxuan \| Xi \| Şiveylər
Tarixi	Nirun-Monqollar qrupu — Barlaslar \| Borucigin \| Tayciutlar \| Çonoslar \| Besutlar Darlekin-Monqollar qrupu — Unqiratlar \| Olxonutlar \| Uryanxatlar başqaları — Barqutlar \| Cəlairlər \| Kereitlər \| Manqıtlar \| Merkitlər \| Naymanlar \| Oyratlar \| Tumatlar \| Onqutlar \| Tatarlar \| Xataginlər
Buryatlar	Əsas Buryatlar — Bulaqatlar \| Xonqodorlar \| Xorinslər \| Exiritlər \|\| etnoərazi qrupları — Agin \| Alar \| Balaqan \| Barquzin \| Verxolen \| Zakamen \| İdin \| Kudarin \| Kudin \| Aşağı udin \| Okin \| Olxon \| Onon \| Tunkin \| Selingin Barqutlar¹ \|\| xalxa/buryatlar — Sartullar \| Sonqollar \|\| buryatdilli qeyri-monqollar — Soyotlar
Şimal monqolları	Dariqanqa \| Xalxalar \| Xotoqoytlar \| Eljiginlər
Cənub monqolları	Avqa \| Avqanarlar \| Aoxinlər \| Aruxorçinlər \| Baarinlər¹ \| Qorloslar \| Darxanlar \| Calaytlar \| Carutlar¹ \| Durben-xuxetlər \| Durbetlər \| İx-myanqanlar \| Mataylar \| Mu-myanqatlar \| Naymanlar \| Onnyutlar¹ \| Ordosslar \| Sunnilər¹ \| Tumetlər¹ \| Uzumçinlər¹ \| Uratlar \| Xarçinlər¹ \| Xeşiqtenlər¹ \| Xorçinlər¹ \| Xuçitlər¹ \| Çaxarlar \| Çipçinlər
Qərb monqolları (Oyrotlar)	Bayatlar \| Buzavlar \| Dörbətlər¹ \| Zaxçinlər \| Kalmıklar \| Myanqatlar \| Ölətlər¹ \| Sart-Kalmaklar \| Soqvo-ariglər \| Turqutlar¹ \| Xoytlar \| Xoşutlar (Kukunor xoşutları / Deed monqol¹) \| Çoroslar oyrotdilli qeyri-monqollar — Darxatlar \| Uryanxayslar \| Xotonlar \| Saatanlar
Baoan \| Sarı uyğurlar \| Daurlar \| Dunsyanlar \| Sıçuan monqolları \| Moğollar \| Monqorlar \| Xamniqanlar
Katso / Yunnan monqolları¹ \| İrandillilər — Həzaralar \| Moğollar \| Çaroymaqlar (Cəmşidilər, Taymanilər, Teymurilər, Firuzkuhilər) ¹ bir hissəsi və ya bütünlüklə Çində yaşayan və "Çin monqolları" adı altında birləşdirilən etnoslar.

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasirlik[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Naviqasiya menyusu