Şirin Xatun

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Şirin Xatun
Dəfn edildiyi Şirin Xatun türbəsi - Muradiyə külliyəsi, Bursa
Dəfn edildiyi Şirin Xatun türbəsi - Muradiyə külliyəsi, Bursa
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1450
Vəfat tarixi bilinmir
Vəfat yeri Bursa, Osmanlı imperiyası
Dəfn yeri Muradiyə külliyəsi, Bursa
Həyat yoldaşı II Bəyazid
Uşaqları Şahzadə Abdullah
Aynişah Sultan
Ailəsi Osmanlı xanədanı

Şirin Xatun (1450bilinmir, Bursa) — 8. Osmanlı sultanı II Bəyazidin xanımlarından.[1][2][3][4][5][6][7][8]

Doğum tarixi dəqiq olmasa da, ilk övladı Şahzadə Abdullahın doğum tarixinə əsasən, 1450-ci ildə dünyaya gəldiyi ehtimal olunur. II Bəyazidin Amasya sancaqbəyi olduğu illərdə Amasya sarayına alındığı və bütün övladlarını burada dünyaya gətirdiyi bilinir. Saraya necə alındığı bilinməsə də, vəqf sənədlərində "Abdullah qızı" olaraq anılır və bu səbəblə saraya cariyə olaraq anıldığı anlaşılır. 1464-cü ildə Şahzadə Abdullahı, 1475-ci ildə isə Aynişah Sultanı dünyaya gətirdi.

1480-ci ildə oğlu Şahzadə Abdullah qardaşlarıyla birlikdə babası Fateh Sultan Mehmedin yanına İstanbula göndərildi və burada möhtəşəm mərasimlə sünnət edildi. Mərasimin ardından Trabzon sancaqbəyi təyin edilən oğlu və qızı Aynişah Sultanla birlikdə Trabzona yola düşdü. Cəmi bir il sonra Fateh Sultan Mehmedin vəfatıyla əri II Bəyazid dərhal İstanbula yola düşdü və qardaşı Şahzadə Cemlə girişdiyi taxt mübarizəsinin ardından taxta çıxdı.

Atasının taxta çıxmasından bir müddət sonra oğlunun vəzifə yeri dəyişdirildi və ana-oğul Qaraman əyalətinə yollandı. Oğlunun ölümünədək əyalətin mərkəzi hesab edilən Konyada qalan Şirin Xatun oğlunun vəzifə yerlərində müxtəlif xeyriyyə işləriylə məşğul olmuşdur. Bursada, Trabzonda məktəb və məscid inşa etdirmiş, bunlara yüksək gəlirli mülklər vəqf etmişdir.

Oğlu Şahzadə Abdullahın gənc yaşda vəfatının ardından qalan ömrünü qızı Aynişah Sultanla birlikdə Bursada keçirən Şirin Xatun qızının 1489-cu ildə evlənməsinin ardından tək qaldı. Bursa Muradiyə külliyəsində dəfn olunan oğlunun məzarı üzərində türbə inşa etdirən Şirin Xatun da məhz burada dəfn edilmişdir. Ölüm tarixi məlum olmasa da, 1500-cü illərin əvvəllərində vəfat etdiyi ehtimal olunur.

  • Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Ötüken. ISBN 978-9-754-37840-5
  • Argit, Betül Ipsirli (October 29, 2020). Life after the Harem: Female Palace Slaves, Patronage and the Imperial Ottoman Court. Cambridge University Press. p. 66. ISBN 978-1-108-48836-5
  • Hızlı, Mefail (1999). Mahkeme sicillerine göre Osmanlı klasik döneminde ilköğretim ve Bursa sıbyan mektepleri. Uludağ Üniversitesi Basımevi. p. 169. ISBN 978-9-756-95817-9
  • Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. Oğlak Yayıncılık. ISBN 978-9-753-29623-6
  1. Anthony Dolphin Alerson, The Structure of the Ottoman Dynasty
  2. Ahmed Akgündüz, Said Öztürk, Ottoman History - Misperceptions and Truths
  3. "Arxivlənmiş surət". 2006-05-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-05-02.
  4. Ahmed Akgündüz, Said Öztürk (2011). Ottoman History: Misperceptions and Truths Arxivləşdirilib 2017-10-18 at the Wayback Machine. Arxivləşdirilib 2017-10-18 at the Wayback Machine Oxford University Press. ISBN 978-9-090-26108-9.
  5. Leslie P. Peirce (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire Arxivləşdirilib 2022-07-05 at the Wayback Machine. Oxford University Press. pp. 106–107. ISBN 978-0-195-08677-5.
  6. https://web.archive.org/web/20060502150908/http://www.4dw.net/royalark/Turkey/turkey6.htm
  7. Anthony Dolphin Alerson (1956). The Structure of the Ottoman Dynasty Arxivləşdirilib 2014-07-07 at the Wayback Machine. Clarendon Press.
  8. "Arxivlənmiş surət". 2018-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-06.