Anadolu türkləri

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Keçid et: naviqasiya, axtar
Anadolu türkləri
Turkish woman, full-length portrait, seated, facing front, holding parasol and flowers.jpg
Ümumi sayı
70 000 000
Yaşadığı ərazilər
Flag of Turkey.svg Türkiyə 65.000.000 - 70.000.000 [1][2]
Flag of Germany.svg Almaniya 2.193.000 - 3.500.000 [3][4][5][6][7]
Flag of Bulgaria.svg Bolqarıstan 746.664 - 1.000.000 [8]
Flag of France.svg Fransa 225.000 - 500.000 [9]
Flag of the Netherlands.svg Niderland 385.000 - 450.000 [10]
Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg ŞKTR 215.000 - 235.000 [11]
Flag of the United Kingdom.svg Böyük Britaniya 200.000 - 500.000 [12][13]
Flag of Uzbekistan.svg Özbəkistan 200.000 [14]
Flag of Syria.svg Suriya 3.500.000 [10]
Flag of the United States.svg ABŞ 500.000 [15]
Flag of Greece.svg Yunanıstan 130.000 - 200.000 [16][17]
Flag of Austria.svg Avstriya 55.000 - 250.000 [18]
Flag of Belgium (civil).svg Belçika 53.000 - 300.000 [10]
Flag of Australia.svg Avstraliya 55.000 - 100.000 [10]
Flag of Russia.svg Rusiya 95.430 - 150.000 [19]
Flag of Saudi Arabia.svg Səudiyyə Ərəbistanı 26.000 - 150.000 [20]
Flag of Switzerland.svg İsveçrə 45.000 - 100.000 [10]
Flag of Macedonia.svg Makedoniya 77.959 - 200.000 [21]
Flag of Kosovo.svg Kosovo 50.000 - 80.000 [22][23]
Flag of Romania.svg Rumıniya 44.500 - 85.000 [24]
Flag of Canada.svg Kanada 24.000 [10]
Flag of Azerbaijan.svg Azərbaycan 43.400 [25]
Flag of Egypt.svg Misir 38,000 [26]
Flag of Denmark.svg Danimarka 31.000 [10]
Flag of Norway.svg Norveç 15.000 [27]
Flag of Italy.svg İtaliya 13.500 [28]
Flag of Ukraine.svg Ukrayna 9.180 [29]
Dili

Türk dili
Dini

İslam
Qohum xalqlar

Türk xalqları

1048 Pasinler döyüşü nəticəsində yaranmağa başlayıb 1071 Malazgird döyüşü nəticəsində Anadolu Türk yurdu olub 1176 Miryokefalon Döyüşünde ilə Anadolu'ya yerləşib. Balkanlar axınlar edib Frakiya, Kipr, Krit, Dodekanes, Dobruca'ya yayılıb sonrə 1960 Türkleri'larda Qərbi Avropaya iş gücü üçün Almaniya,Fransa, Britaniya, Niderland, Belçika'ya köç edib bu Türk qrupu.daha dağıldıqdan sonra Muhacir olayları ilə Balkanlardan Türk xalqına zorunlu verilən köç edib.Azərbaycan türkləri kimi qərbi oğuz ləhcəsində danışırlar.

üçündə qruplar[redaktə | əsas redaktə]

Qərbi Trakiya türkləri Dodekanes türkləri Krit türkləri Bolqarıstan türkləri Rumıniya türkləri Almaniya türkləri Kipr türkləri

Tarix[redaktə | əsas redaktə]

Rum Sultanlığı[redaktə | əsas redaktə]

Əsas məqalə: Rum sultanlarının siyahısı

Flag of Sultanate of Rum.svg Rum Sultanlığı bayrağı Kayqubad.jpg

Ən məşhur sultanı I Əlaəddin Keyqubad


Anadolu bəylikləri[redaktə | əsas redaktə]

Anadolu bəylikləri Anadolu bəylikləri#1.Dövr Bəyliklər və Anadolu bəylikləri#2.Dövr Bəyliklər dövrləri diyə ikiyə ayrılıb Anadolu bəylikləri#1.Dövr Bəyliklər Rum Sultanlığı ilə birlikdə qurulub və sonra Rum Sultanlığı Anadoluda siyasi birliyi bağlamaq üçün həbsini yıxıb Anadolu bəylikləri#2.Dövr Bəyliklər Monqol istilaları 1243-cü ildə Kösedağ döyüşü ilə Anadoluya gəlib və Rum Sultanlığı Monqol imperiyasına quqla olub sonraki illərdə Anadoluda yenidən Bəyliklər dövrü başlayıb Karamanid Dynasty flag.svg Qaramanoğulları bəyliyi bayrağı Beylik of Aydin Flag.png Aydınoğulları bəyliyi bayrağı Flag of Karesi.png Karəsi bəyliyi bayrağı Candar.svg Candaroğulları bəyliyi bayrağı Tekke principality.png Təkəoğulları bəyliyi bayrağı

II Dövr Anadolu bəyliklərinin xəritəsi.

Osmanlı İmperiyası[redaktə | əsas redaktə]

Əsas məqalə: Osmanlı sultanlarının siyahısı

Ottoman flag.svg Osmanlı imperiyasının bayrağı Osmanli armasi.svg Osmanlı imperiyasının gerbi

Quruluş[redaktə | əsas redaktə]

Osman Gazi2.jpg Osmanlı imperiyasının qurucusu Osman Qazi

Osmanlı imperiyası Söğütde 1299-cü ildə qurulub sonra Osman Qaziden başlayan Orxan Qazi dövründe Bizans imperiyasının Marmara regionunun son torpaqlarını ele keçirdi 1326-cı ildə Bursa paytaxt oldu 11 il sonra Bizans imperiyası Marmara regionundan qovulub

Orhan Gazi.jpg

Osmanlıyı dövləte çeviren Orxan Qazi

Yüksəliş[redaktə | əsas redaktə]

II Mehmed 1451-ci ildə yənidən 2.kəz taxta çıxtı 2 il boyunca Konstantinopolun fəthi üçün hazırlıqlar yapıp sonra 29 May 1453-cü ildə Konstantinopolun fəthiden Osmanlı imperiyası yüksəliş dövrüne keçti Zonaro GatesofConst.jpg Konstantinopolun fəthi

Gentile Bellini 003.jpg Osmanlıyı imperiya'ya çeviren II Mehmed

Tunis bəyliyi[redaktə | əsas redaktə]

Flag of Tunis Bey-fr.svg Tunis bəyliyi bayrağı

Tunisia Royal Coat of Arms.PNG

Hüseyni sülaləsinin gerbi

Hussein I Bey.jpg

Qurucusu Hüseyn bin Əli ət-Türki

Qərbi Frakiya Müstəqil Hökuməti[redaktə | əsas redaktə]

Flag of TRWT.svg Qərbi Frakiya Müstəqil Hökumətinin bayrağı Türk dünyasının ilk respublikası olub

Cənub-Qərbi Qafqaz Demokratik Respublikası[redaktə | əsas redaktə]

Flag of the South West Caucasian Republic.svg Cənub-Qərbi Qafqaz Demokratik Respublikasının bayrağı

Türkiyə Qurtuluş Savaşı[redaktə | əsas redaktə]

Türkiyə Respublikası[redaktə | əsas redaktə]

Flag of Turkey.svg Türkiyə Respublikasının bayrağı TurkishEmblem.svg Türkiyə Respublikasının gerbi Salih Ulku Cevat Abbas Musti Kilic Ali (cropped)2.jpg Türkiyə Respublikasının qurucusu Mustafa Kamal Atatürk

Hatay dövləti[redaktə | əsas redaktə]

Flag of Hatay.svg Hatay dövlətinin bayrağı 1938-ci ildə və 1939-cu ildə ərəsinde yaşayayıb 1939-cu ildə Türkiyəyə qatılıb Tayfur Ata Sökmen.jpg Hatay dövlətinin qurucusu Tayfur Sökmən

Kipr Sülh Harekatı[redaktə | əsas redaktə]

ŞKTR[redaktə | əsas redaktə]

Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg ŞKTR ya da diğər adıyla Şimali Kipr Türk Respublikasının bayrağı Coat of arms of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg ŞKTR ya da diğər adıyla Şimali Kipr Türk Respublikasının gerbi Rauf Denktash.jpg ŞKTR ya da diğər adıyla Şimali Kipr Türk Respublikasının qurucusu Rauf Denktaş açılımı "Şimali Kipr Türk Respublikası"dır

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ 55 milyon kişi 'etnik olarak' Türk
  2. ↑ Turkish 70-75% (2008 tahmin) CIA World Fact Book. 72 milyon 561 bin 312 x %70
  3. ↑ http://www.joshuaproject.net/peoples.php?peo3=18274
  4. ↑ (1.) Germany 81.757.600 x % 2,4 = 1.962.282 (İngilizce). CIA World Factbook.
  5. ↑ (2.) Today's Zaman (PDF) (İngilizce). Todayszaman.com.
  6. ↑ (2.) Turkish Migrants in Germany, Prospects of Integration (İngilizce). İuee.eu.
  7. ↑ (2.) M1 Behçet's disease in Patients of German and Turkish Origin (İngilizce). Google.co.uk.
  8. ↑ Национален статистически институт. Окончателни резултати от Преброяване 2001. Население към 01.03.2001 по области и етническа група.
  9. ↑ [1], 2010
  10. ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 [2]
  11. ↑ Sayı sayımının sonuçları açıklandı Erişim: 7 Mart 2015.
  12. ↑ İngiltere'de yaşayan Türkler kaç kişi
  13. ↑ http://web.archive.org/web/20150721133614/https://www.avrupagazete.com/haberler/4840-ingiltere-de-yasayan-turkler-kac-kisi.html
  14. ↑ ethnologue
  15. ↑ [3]
  16. ↑ The Human Rights Watch:Destroying Ethnic Identity: The Turks of Greece
  17. ↑ The Human Rights Watch:Turks Of Western Thrace
  18. ↑ [4]
  19. ↑ 2002 Russian census - Nationality report
  20. ↑ [5]
  21. ↑ 2002 sayı sayımı sonuçları Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü Şablon:Mk icon  (ing.)
  22. ↑ Thomas Goltz, Minority Within a Minority- For Ethnic Turks, Serbian War is Another Chapter in a 600 Year Old Story (05-20-99)  (ing.)
  23. ↑ Can Karpat, Kosovalı Türkler Balkan İncileri
  24. ↑ Central Intelligence Agency
  25. ↑ Turkish Canadian Relations
  26. ↑ http://www.joshuaproject.net/peoples.php T harfinden Turks Maddesi
  27. ↑ Norway; Statistik sentralbyra
  28. ↑ Italian Census 2006
  29. ↑ [6]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Anadolu_türkləri&oldid=3670607"