Azərbaycan Güləş Federasiyası

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Azerbaijan Güləş Federasiyası
AGF
Azərbaycan Güləş Federasiyası
Yaranma tarixi 1993
Mərkəzi
Prezident Mikayıl Cabbarov
awf.az

Azərbaycan Güləş Federasiyası (AGF)Azərbaycanda güləş idman növünün inkişafı və tənzimlənməsini təmin edən qurumdur. 1993-cü ildə təsis olunub. 8 dekabr 2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib[1].

1993-cü il – Azərbaycan Güləş Federasiyası təsis olunub.[2] AGF 1993-cü ildə Beynəlxalq Güləş Federasiyaları Assosiasiyasına (FİLA, indiki adı ilə UWW) üzv qəbul olunub[3].

1993-1997-ci illərdə Etibar Məmmədov, 1997-2007-ci illərdə Abbas Abbasov, 2007-2018-ci illərdə Fazil Məmmədov və 2018-2021-ci illərdə Namiq Əliyev AGF-nin prezidenti vəzifəsini icra edib.

2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib.[4].

Hüquq və vəzifələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Güləş Federasiyası güləş üzrə idman klublarının və cəmiyyətlərinin könüllülük, üzvlərinin hüquq bərabərliyi prinsipləri əsasında yaradılan, güləş idman növünün Azərbaycanda inkişafını təmin edən qeyri-hökumət təşkilatıdır və fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının ərazisini əhatə edir. Azərbaycan Güləş Federasiyasının hüquq və vəzifələri “Bədən tərbiyəsi və idman haqqında” qanunla tənzimlənir.[5]

Fəaliyyəti və təşkil edilmiş yarışlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

2002-ci il – Kişilər arasında sərbəst güləş üzrə Avropa Çempionatı isə Bakıda təşkil olunub.[6]

2004-cü il –  Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə Dünya Kuboku keçirilib.[7]

2007-ci il – Azərbaycanda güləş üzrə dünya çempionatı keçirilib. Həmin mundialda o dövr üçün rekord sayda 92 ölkədən 797 idmançı Bakıda qələbə uğrunda mübarizə aparıb.[8]

2010-cu il – Azərbaycanda güləş üzrə Avropa çempionatı keçirilib.[9]

2012-ci il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə növbəti Dünya Kuboku keçirilib.[10]

2012-ci il – Bakıda yeniyetmə güləşçilərin dünya çempionatı keçirilib.[11]

2022-ci il – Azərbaycanda ilk dəfə yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku təşkil edilib.[12]

2024-cü il – Azərbaycanda ilk dəfə Olimpiadaya lisenziya qazandıran Avropa Olimpiya Təsnifat turniri keçirilib.[13]

2024-cü il – Azərbaycanda ilk dəfə güləş üzrə U-23 Avropa çempionatı keçirilib.[14]

Olimpiya Oyunları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1996-2024-cü illər – Azərbaycan idmançılarının iştirak etdiyi son 8 Olimpiya Oyunlarınlarında güləşdə 28 medal qazanılıb.

2012-ci ildə Londonda keçirilən Olimpiada medalların əyarına görə, Azərbaycan güləşinin ən uğurlu Olimpiya Oyunları sayılır. [15]

2016-cı ildə Rio de Janeyroda keçirilən Olimpiada medalların sayına görə, Azərbaycan güləşinin ən uğurlu Olimpiya Oyunlarıdır. [16]

İl Yarışın adı Qızıl Gümüş Bürünc Cəmi
2024 Fransa Fransa 0 0 3 3
2020 Yaponiya Yaponiya 0 1 2 3
2016 Braziliya Braziliya 0 3 6 9
2012 Böyük Britaniya Böyük Britaniya 2 2 3 7
2008 Çin Çin 0 1 2 3
2004 Yunanıstan Yunanıstan 1 0 0 1
2000 Avstraliya Avstraliya 1 0 0 1
1996 ABŞ ABŞ 0 1 0 1
CƏMİ 4 8 16 28

Dünya Çempionatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1993-2024–cü illərdə Azərbaycan güləşçiləri böyüklər arasında dünya çempionatlarında 95 medal qazanıblar.

2009-cu ildə Danimarkanın Herninq şəhərində keçirilən dünya çempionatında rekord nəticə qeydə alınıb. Həmin yarışda güləşçilər 10 (3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc) medal qazanıb.[17]

2009-cu ildə sərbəst güləş üzrə ən yaxşı nəticə qeydə alınıb. Danimarkada güləş üzrə Azərbaycanın milli komandası dünya ikincisi olub.[18]

2009-cu ildə qadın güləşi üzrə güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası komanda hesabında dünya çempionu olub.[19]

2023 və 2024-cü illərdə keçirilən dünya çempionatlarında yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası komanda hesabında dünya çempionu olub.[20][21]

İl Yarışın adı Qızıl Gümüş Bürünc Cəmi
1994 Türkiyə Türkiyə 0 1 0 3
 Finlandiya Finlandiya 0 2 0
1998 İran İran 0 1 0 1
2002 İran İran 0 1 0 2
  Rusiya Rusiya 1
2003 ABŞ ABŞ 1 0 0 1
2006 Çin Çin 0 1 1 2
2007 Azərbaycan Azərbaycan 1 0 1 2
2008 Yaponiya Yaponiya 0 0 1 1
2009 Danimarka Danimarka 3 4 3 10
2010 Rusiya Rusiya 2 2 3 7
2011 Türkiyə Türkiyə 2 1 5 8
2013 Macarıstan Macarıstan 0 2 2 4
2014 Özbəkistan Özbəkistan 1 3 3 7
2015 ABŞ ABŞ 2 3 3 8
2016 Macarıstan Macarıstan 0 0 2 2
2017 Fransa Fransa 1 0 2 3
2018 Macarıstan Macarıstan 1 2 2 5
2019 Qazaxıstan Qazaxıstan 1 3 2 6
2021 Norveç Norveç 1 1 4 6
2022 Serbiya Serbiya 1 1 5 7
2023 Serbiya Serbiya 2 5 - 7
2024 Albaniya Albaniya 3 - - 3
CƏMİ 22 34 39 95

Avropa çempionatları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1993-2024-cü illərdə Azərbaycan güləşçiləri böyüklər arasında Avropa çempionatlarında 217 medal qazanıb.

2010-cu ildə Bakıda keçirilən Avropa çempionatı medalların əyarına görə, Azərbaycan güləşçilərinin ən uğurlu nəticəsidir.[22]

2018-ci ildə Kaspiyskdə keçirilən Avropa çempionatı medalların sayına görə, Azərbaycan güləşçilərinin ən uğurlu nəticəsidir[23].

Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan yığması 4 dəfə (2009, 2017, 2022, 2023) komanda hesabında Avropa çempionu olub[24][25][26][27].

2022-ci il yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası Avropa çempionu olub.[28]

İl Yarışın adı Qızıl Gümüş Bürünc Cəmi
1993 Türkiyə Türkiyə 1 2 0 3
1994 İtaliya İtaliya 1 0 0 1
1995 İsveçrə İsveçrə 2 0 1 3
1996 Macarıstan Macarıstan 1 0 2 3
1997 Polşa Polşa 0 1 0 1
1998 Belarus Belarus 0 1 0 1
1999 Bolqarıstan Bolqarıstan 0 0 1 1
2002 Azərbaycan Azərbaycan 1 1 1 3
2003 Latviya Latviya 1 0 0 1
2004 Türkiyə Türkiyə 0 0 1 1
2005 Bolqarıstan Bolqarıstan 1 1 0 2
2006 Rusiya Rusiya 0 1 2 3
2007 Bolqarıstan Bolqarıstan 1 0 1 2
2008 Finlandiya Finlandiya 2 1 4 7
2009 Litva Litva 5 2 2 9
2010 Azərbaycan Azərbaycan 7 2 1 10
2011 Almaniya Almaniya 6 0 8 14
2012 Serbiya Serbiya 2 0 4 6
2013 Gürcüstan Gürcüstan 0 1 6 7
2014 Finlandiya Finlandiya 3 5 2 10
2016 Latviya Latviya 2 2 4 8
2017 Serbiya Serbiya 2 3 3 8
2018 Rusiya Rusiya 4 5 9 18
2019 Rumıniya Rumıniya 4 2 7 13
2020 İtaliya İtaliya 2 2 9 13
2021 Polşa Polşa 1 2 5 8
2022 Macarıstan Macarıstan 3 6 7 16
2023 Xorvatiya Xorvatiya 5 6 3 14
2024 Rumıniya Rumıniya 5 3 8 16
CƏMİ 68 51 98 217

Azərbaycan güləş yığmaları 3 dəfə Dünya Kubokuna sahib olub.

2004-cü ildə Bakıda keçirilən yarışda finalda Rusiya yığmasına qalib gələn sərbəst güləş üzrə milli komanda kuboka sahib çıxıb[29].

2009-cu ildə Sərbəst güləşçilər İranda keçirilən Dünya Kubokunun finalında isə yerli komandaya qalib gələrək 2-ci dəfə kuboka sahib çıxıb[30].

2015-ci ildə Tehranda keçirilən yarışda finalda Yunan-Roma güləşi üzrə milli Rusiya yığmasına qalib gələrək Dünya Kubokuna sahib çıxıb.[31]

  1. "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  2. "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
  3. "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
  4. "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib | Report.az". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  5. "Bədən tərbiyəsi və idman haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  6. "BAKIDA SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ 45-Cİ AVROPA ÇEMPİONATI BAŞA ÇATMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  7. "AZƏRBAYCAN KOMANDASI SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ DÜNYA KUBOKU UĞRUNDA TURNİRİN FİNALINA ÇIXMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  8. "DÜNYA ÇEMPİONATINDA İŞTİRAK EDƏCƏK ÖLKƏLƏRİN İDMANÇILARI BAKIYA GƏLİRLƏR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  9. "Prezident İlham Əliyev Bakıda keçirilən güləş üzrə Avropa çempionatının qalibi olmuş Azərbaycan idmançılarını, onların məşqçilərini və Milli Güləş Federasiyasının rəhbərliyini qəbul etmişdir (anl.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  10. "Bakıda sərbəst güləş üzrə böyüklər arasında dünya Kuboku yarışları keçiriləcəkdir - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  11. "Bakıda yeniyetmələrin Dünya çempionatının açılış mərasimi keçirilib (sia.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  12. "Yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku Bakıda keçiriləcək (FOTO) (trend.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  13. www.endorphin.az. "Parisə gedən yol Bakıdan keçir". olympic.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-03.
  14. "Bakıda ilk dəfə güləş üzrə U-23 Avropa çempionatı keçiriləcək". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-05-03. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
  15. "Azərbaycan güləşçiləri London Olimpiadasında iki qızıl medal qazanıblar". Trend.Az (az.). 2012-08-11. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
  16. "Olimpiya Oyunları tarixində yeni səhifə - 9 medal -". Newsport.az. İstifadə tarixi: 2024-12-03.
  17. "Azərbaycan güləşində yeni tarix – 10 medal - 3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  18. (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2023-01/final-book-11b2a4c1-2d62-11ed-8ca8-06b1e9be04dc.pdf?VersionId=X9GZWHERL8CPTDtzLf3.00dPcCC7D42v (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  19. "QADINLARDAN İBARƏT AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA ÇEMPİONU OLMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
  20. "Yunan-Roma güləşi üzrə millimiz komanda hesabında dünya çempionu oldu". Oxu.Az (az.). 2023-09-24. 2023-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-10-23.
  21. www.endorphin.az. "Yunan-Roma güləşi üzrə milli komandamız ardıcıl ikinci..." olympic.az (ingilis). İstifadə tarixi: 2024-12-03.
  22. "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  23. (PDF) https://uww.org/sites/default/files/2018-05/results_04_kaspiisk.pdf (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  24. "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  25. (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2018-02/results_05_novisad_v2.pdf?VersionId=e5S.y..SA303nYBDMN5Wd.OyAFE.XjzE (#bare_url_missing_title). 2022-12-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  26. "Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan millisi üçüncü dəfə Avropa çempionu olub - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  27. "Azərbaycanın sərbəst güləş yığması Avropa çempionu olub". 2023-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-09.
  28. (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2022-04/2022_senior_european_championships_official_results.pdf?VersionId=KEoKJnjfNdVsB13voNEJO9gMUHnyIlq0 (#bare_url_missing_title). 2022-04-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  29. "AZƏRBAYCAN GÜLƏŞÇİLƏRİ DÜNYA KUBOKUNU QAZANDILAR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  30. "AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA KUBOKUNU QAZANMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
  31. "Yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycan millisi ilk dəfə dünya kubokuna sahib olub VİDEO - AZƏRTAC (azertag.az)". 2019-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]