Qayalı (Qubadlı)

Kənd QAYALI Qubadlı rayonu Ölkə AzərbaycanAzərbaycan Rayon Qubadlı rayonu Koordinatlar 39°23′9″N 46°33′58″E Saat qurşağı UTC+04:00 Xəritəni aç/bağla

Qayalı — Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Tarixi

1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Qayalı kəndinin qədim adı Qarıkahası olub. XIX əsrdə Zəngəzurun Sisyan rayonunda mövcud olmuş Qayalı kəndindən zəirxanlı, alıxlı, eyvazlı və xələfli nəsilləri köçüb burada məskunlaşdıqdan sonra kənd Qarıkahalı Qayalı adlanmışdır. Bir müddət keçəndən sonra kəndin adındakı Qarıkahalı komponenti ixtisara düşmüşdür. Azərbaycanda "qaya" termini ilə bağlı çoxlu oronimlər mövcuddur. "Qaya" sözü "sıra dağlardan ayrılmış qol", "dağların müəyyən hissəsində daş süxurlardan olan çətin keçilən yer" mənasındadır. Qayalı toponimi "qaya" və "-lı" komponentlərindən ibarətdir. Qaya müsbət relyef mənası bildirən termindir. Kənd ərazisindəki qayalarda çoxlu mağaralar da olmuşdur. Kəndin Qayalı adlanması çox güman ki, ərazinin qayalıq olması ilə əlaqədardır.

Toponimikası

• Qayalı oyk., sadə.
• Bərdə r-nunun Mehdixanlı i.ə.v.-də kənd. Qarabağ düzündədir. Bu ad oğuzların kayı {qayı) tayfasının adı ilə əlaqədardır. Qayılı adının fonetik dəyişikliyə uğramış formasıdır. Mahmud Kaşğari, Fəzlullah Rəşidəddin və b. görə, oğuz tayfalan sağ və sol qollara bölünürdü. Qayılar sağ qolun əsas tayfası hesab olunurdular. Qafqaz ərazisindəki bu tipli toponimlər həmin etnonimlə bağlıdır;
• Qubadlı r-nunun eyniadlı i.ə.v.-də kənd. Qarabağ yaylasmdadır. Keçmiş adı Qankahası olmuşdur. XIX əsrdə indiki Ermənistan ərazisindəki Sisyan r-nunda mövcud olmuş Qayalı kəndindən zəirxanlı, alıxlı, eyvazlı və xələfli nəsilləri buraya köçüb məskunlaşdıqdan sonra Qankahalı Qayalı adlanmış, sonralar Qankahalı komponenti ixtisara düşmüşdür.

Coğrafiyası və iqlimi

• Qayalı kəndi Qarabağ yaylasında, rayon mərkəzindən 7 km şimalda, Bazarçayın sol sahilindən 2 km aralıda yerləşir.

İqtisadiyyatı

• Kənd əhalisi heyvandarlıq, taxılçılıq və tütünçülüklə məşğul olurdu.

Mənbə

• Akif Muradverdiyev. Zəngəzur. Tariximizin yaddaşı. Bakı: Xəzər, 2007, səh. 456.

Həmçinin bax

• Qubadlı rayonu

Xarici keçidlər

• Azərbaycan Respublikası Qubadlı Rayon İcra Hakimiyyəti