Qayalı (Qubadlı)
Qayalı | |
---|---|
39°23′09″ şm. e. 46°33′58″ ş. u. | |
Ölkə |
![]() |
Rayon | Qubadlı rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Qayalı — Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun Qayalı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.[1]
Tarixi[redaktə | əsas redaktə]
31 avqust 1993 - ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilmişdir.
10 noyabr 2020 - ci ildə Azərbaycan və Ermənistan dövlətləri arasında bağlanmış atəşkəs müqaviləsinə əsasən Azərbaycana geri verilmişdir.
Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. 2 Qayalı kəndinin qədim adı Qarıkahası olub. XIX əsrdə Zəngəzurun Sisyan rayonunda mövcud olmuş Qayalı kəndindən zəirxanlı, alıxlı, eyvazlı və xələfli nəsilləri köçüb burada məskunlaşdıqdan sonra kənd Qarıkahalı Qayalı adlanmışdır. Bir müddət keçəndən sonra kəndin adındakı Qarıkahalı komponenti ixtisara düşmüşdür. Azərbaycanda "qaya" termini ilə bağlı çoxlu oronimlər mövcuddur. "Qaya" sözü "sıra dağlardan ayrılmış qol", "dağların müəyyən hissəsində daş süxurlardan olan çətin keçilən yer" mənasındadır. Qayalı toponimi "qaya" və "-lı" komponentlərindən ibarətdir. Qaya müsbət relyef mənası bildirən termindir. Kənd ərazisindəki qayalarda çoxlu mağaralar da olmuşdur. Kəndin Qayalı adlanması çox güman ki, ərazinin qayalıq olması ilə əlaqədardır.
Toponimikası[redaktə | əsas redaktə]
Qayalı kəndi Qarabağ yaylasmdadır. Keçmiş adı Qankahası olmuşdur. XIX əsrdə indiki Ermənistan ərazisindəki Sisyan r-nunda mövcud olmuş Qayalı kəndindən zəirxanlı, alıxlı, eyvazlı və xələfli nəsilləri buraya köçüb məskunlaşdıqdan sonra Qankahalı Qayalı adlanmış, sonralar Qankahalı komponenti ixtisara düşmüşdür.[2]
Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | əsas redaktə]
Qayalı kəndi Qarabağ yaylasında, rayon mərkəzindən 7 km şimalda, Bazarçayın sol sahilindən 2 km aralıda yerləşir.
İqtisadiyyatı[redaktə | əsas redaktə]
Kənd əhalisi heyvandarlıq, taxılçılıq və tütünçülüklə məşğul olurdu.
Abidələri[redaktə | əsas redaktə]
- Cavanşir türbəsi ХIV əsr
- Qəbiristanlıq ХIV əsr
Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
- Akif Muradverdiyev. Zəngəzur. Tariximizin yaddaşı. Bakı: Xəzər, 2007, səh. 456.
Həmçinin bax[redaktə | əsas redaktə]
İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]
- ↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi (2019). "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (azərb.). stat.gov.az. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- ↑ Azərbaycan Toponimlərinin Ensiklopedik Lüğəti. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu. Şərq-qərb Bakı-2007. səh.427
Xarici keçidlər[redaktə | əsas redaktə]
![]() |
Qubadlı rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
![]() |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |