Tomas Alva Edison
| Tomas Alva Edison | |
|---|---|
| ing. Thomas Edison | |
 | |
| Doğum tarixi | 11 fevral 1847[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 18 oktyabr 1931[3][1][…] (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | şəkərli diabet[4] |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | mühəndis, ixtiraçı, riyaziyyatçı, sahibkar, ssenarist, iş adamı, kinorejissor, fizik |
| Fəaliyyət illəri | 1877-ci ildən |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tomas Alva Edison (11 fevral 1847[1][2][…], Maylan[d], ABŞ[4] – 18 oktyabr 1931[3][1][…], Vest-Orinc[d], ABŞ[3][4]) — amerikalı ixtiraçı və sahibkar.
Amerika Birləşmiş Ştatlarında onun adına 1098, xaricdə isə 3 min patent mövcuddur. O teleqrafı, telefonu, kino aparatını təkmilləşdirmiş, elektrik lampasının sənaye üsulu ilə istehsalını təşkil etmişdir. O həmçinin elektrovoz istehsalına başlamış, fonoqraf kəşf etmişdir. Onun təklifi ilə telefon danışığının əvvəlində "alo" deyilməyə başlanmışdır.
Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]
Tomas Edison orta məktəbdə cəmi 3 ay oxumuşdur. İlk 3 aylıq təlimdə ciddi irəliləyiş göstərə bilmədiyinə görə, müəlliməsi Toması "kütbeyin" adlandırmış və bundan sonra o, evdə anası tərəfindən təhsil almalı olmuşdu. Edison yazırdı: "Anam mənə o qədər inandı, o qədər əmin oldu ki, onun ümidlərini qırmamaq üçün nəsə etməli olduğumu anladım".
Tomas Alva Edison 1876-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında tədqiqat xarakterli ilk laboratoriya açmışdır.
Dünyada sənaye və ictimai məqsədlər üçün işlədiləcək ilk elektrik stansiyası məhz Edisonun rəhbərliyi altında 1882-ci ildə qurulmuşdur.
Heç bir insan həyatında Edison qədər patent almamışdır.
85 yaşında axır saatlarında o öz həyat yoldaşına demişdi: "Əgər ölümdən sonra nəsə varsa, bu yaxşıdır. Yox yoxdursa, bu da yaxşıdır. Mən yaşadığım həyatda mümkün qədər yaxşı işlər görməyə çalışdım…"
Şəxsi keyfiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Edison zəhmətkeşliyi və məqsədyönlülüyü ilə fərqlənirdi. Elektrik lampası üçün daxili xətti material axtararkən o, 6 min materialı sınaqdan keçirmişdir. Lampanın kömür zəncirinin xarakteristikasını tərtib edərkən o 45 saat laboratoriyada fasiləsiz işləmişdi. Ömrünün axır günlərinə qədər o gündə 15–16 saat işləyirdi.[5]
Nikola Tesla, məşhur Amerika ixtiraçısı onun haqqında deyirdi:
Əgər Edison ot tayasında iynə itirsəydi mütləq iynəni tapana qədər samanları tək-tək götürüb kənara qoyacaqdı[6]
Edisonun məşhur deyimləri[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Dahi – bir faiz ilham, 99 faiz isə alın təridir.
- Narahatçılıq — razı qalmamaqdır. Razı qalmamaq isə tərəqqinin birinci şərtidir. Mənə tam razı qalan adam göstərin və mən isbat edim ki, o uğursuz adamdır.
- Sivilizasiyanın birinci vəzifəsi insanı düşünməyi öyrətməkdir.
- Mən vegeterianam və içki içmirəm, ona görə də ağlımı işlətməyin yolunu tapıram.
- Mən məğlubiyyəti sevmirəm.
Tomas Edisonun İxtiraları[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Fonoqraf (1877)
- Akkumulyator
- Telefona müasir görkəm vermişdir
- Elektriklə işləyən ilk qatarları o qurmuşdur.
Mənbə[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 Thomas A. Edison // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- ↑ 1 2 3 4 Цверава Г. К. Эдисон Томас Алва // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1978.Т. 29 : Чаган — Экс-ле-Бен. С. 566–567.
- ↑ 1 2 3 4 5 https://www.biography.com/people/thomas-edison-9284349.
- ↑ "Tomas Alva Edison". 2022-02-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-19.
- ↑ "Tomas Alva Edison, Məşhurların psixologiyası, Vladimor Qakov". 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-19.
Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Edison.me.uk [ölü keçid]
- IdeaFinder.com Biografi Arxivləşdirilib 2008-12-20 at the Wayback Machine
- ThomasEdison.com
