Tomas Alva Edison
| Tomas Edison | |
|---|---|
| ing. Thomas Alva Edison[1] | |
 | |
| Doğum tarixi | 11 fevral 1847 |
| Doğum yeri | Ohayo, ABŞ |
| Vəfat tarixi | 18 oktyabr 1931 (84 yaşında) |
| Vəfat yeri | Vesti Orang, Nyu-Cersi, ABŞ |
| Vəfat səbəbi | şəkərli diabet[1] |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | lighting designer[d], mühəndis, ixtiraçı, riyaziyyatçı, sahibkar, ssenarist |
| Fəaliyyət illəri | 1876– |
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
.svg){kind=small}
Tomas Alva Edison (11 fevral 1847 Ohayo, ABŞ – 18 oktyabr 1931, Vesti Orang, Nyu-Cersi, ABŞ) — dünya şöhrətli amerikalı ixtiraçı və sahibkar.
Amerika Birləşmiş Ştatlarında onun adına 1098, xaricdə isə 3 min patent mövcuddur. O teleqrafı, telefonu, kino aparatını təkmilləşdirmiş, elektrik lampasının sənaye üsulu ilə istehsalını təşkil etmişdir. O həmçinin elektrovoz istehsalına başlamış, fonoqraf kəşf etmişdir. Onun təklifi ilə telefon danışığının əvvəlində "alo" deyilməyə başlanmışdır.
Mündəricat
Həyatı[redaktə | əsas redaktə]
Tomas Edison orta məktəbdə cəmi 3 ay oxumuşdur. İlk 3 aylıq təlimdə ciddi irəliləyiş göstərə bilmədiyinə görə, müəlliməsi Toması "kütbeyin" adlandırmış və bundan sonra o, evdə anası tərəfindən təhsil almalı olmuşdu. Edison yazırdı: "Anam mənə o qədər inandı, o qədər əmin oldu ki, onun ümidlərini qırmamaq üçün nəsə etməli olduğumu anladım".
Tomas Alva Edison 1876-cı ildə Amerika Birləşmiş Ştatlarında tədqiqat xarakterli ilk laboratoriya açmışdır.
Dünyada sənaye və ictimai məqsədlər üçün işlədiləcək ilk elektrik stansiyası məhz Edisonun rəhbərliyi altında 1882-ci ildə qurulmuşdur.
Heç bir insan həyatında Edison qədər patent almamışdır.
85 yaşında axır saatlarında o öz həyat yoldaşına demişdi: "Əgər ölümdən sonra nəsə varsa, bu yaxşıdır. Yox yoxdursa, bu da yaxşıdır. Mən yaşadığım həyatda mümkün qədər yaxşı işlər görməyə çalışdım..."
Şəxsi keyfiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]
Edison zəhmətkeşliyi və məqsədyönlülüyü ilə fərqlənirdi. Elektrik lampası üçün daxili xətti material axtararkən o, 6 min materialı sınaqdan keçirmişdir. Lampanın kömür zəncirinin xarakteristikasını tərtib edərkən o 45 saat laboratoriyada fasiləsiz işləmişdi. Ömrünün axır günlərinə qədər o gündə 15-16 saat işləyirdi.[2]
Nikola Tesla məşhur Amerika ixtiraçısı onun haqqında deyirdi:
Əgər Edison ot tayasında iynə itirsəydi mütləq iynəni tapana qədər samanları tək-tək götürüb kənara qoyacaqdı[3]
.
Edisonun məşhur deyimləri[redaktə | əsas redaktə]
- Dahi – bir faiz ilham, 99 faiz isə alın təridir.
- Narahatçılıq — razı qalmamaqdır. Razı qalmamaq isə tərəqqinin birinci şərtidir. Mənə tam razı qalan adam göstərin və mən isbat edim ki, o uğursuz adamdır.
- Sivilizasiyanın birinci vəzifəsi insanı düşünməyi öyrətməkdir.
- Mən vegeterianam və içki içmirəm, ona görə də ağlımı işlətməyin yolunu tapıram.
- Mən məğlubiyyəti sevmirəm.
Tomas Edisonun İxtiraları[redaktə | əsas redaktə]
- Fonoqraf (1877)
- Müasir közərmə elektrik lampası (1879)
- Akkumulyator
- Telefona müasir görkəm vermişdir
- Elektriklə işləyən ilk qatarları o qurmuşdur.
