İks-adamlar (film)

İks-adamlar
ing. X-Men
Janr	döyüş filmi[…], döyüş-triller[d], superqəhrəman filmi, elmi-fantastika filmi, fentezi filmi[d]
Əsas mövzu	Fövqəltəbii qüvvə
Rejissor	Brayan Sinqer
Prodüserlər	Louren Şoler Donner Ralf Vinter
İcraçı prodüserlər	Sten Li, Tom Desanto[d]
Əsərin müəllifləri	Cek Kyörbi Sten Li
Ssenari müəllifləri	Devid Hayter Tom DeSanto Brayan Sinqer
Baş rollarda	Patrik Stüart Hyu Cekman Yan MakKellen Helli Berri Famke Yanssen Ceyms Marsden Brüs Devison Rebekka Romeyn Rey Park Anna Pekuin
Operator	Nyuton Tomas Siqel[d]
Bəstəkar	Maykl Keymen
Geyim rəssamı	Luis Minqenbax[d]
İstehsalçılar	20th Century Fox Marvel Entertainment Bad Hat Harry Productions The Donners' Company
Distribütor	InterCom[d], 20th Century Fox, Netflix, Disney+
İlk baxış tarixi	14 iyul 2000 (ABŞ)
Müddət	104 dəqiqə
Büdcə	$75 milyon
Gəlir	$296,339,527
Ölkə	ABŞ
Dil	ingiliscə
Sonrakı film	İks-adamlar 2
Rəng	rəngli[d]
Çəkiliş yeri	Nyu-York, Toronto, Hamilton, Ontario
IMDb	ID0120903

İks-adamlar (ing. X-Men) — 2000-ci ildə Marvel Comics-in eyni adlı obrazları əsasında qurulmuş, super qəhrəman janrında istehsal olunan ABŞ filmidir. Brayan Sinqerin rejissorluq etdiyi filmin əsas rollarında Patrik Stüart, Hyu Cekman, Yan MakKellen, Helli Berri, Famke Yanssen, Ceyms Marsden, Brüs Devison, Rebekka Romeyn, Rey Park, Tayler Meyn və Anna Pekuin rol almışdır. Film kiçik hissəsinin mutantlardan təşkil olunduğu bir dünyanı təsvir edir. Onlar superinsan güclərinə sahib olması normal insanlarda onlara qarşı etibarsızlıq yaradır. Filmdə Professor Xavierin İks-adamlar komandası və Maqnetonun başçılıq etdiyi Mutant qardaşlığı arasındakı münaqişəyə Şimal porsuğu və Roq da cəlb olunur.

"İks-adamlar" filminin çəkilişi barədə məsləhətləşmələr 1989-cu ildən Ceyms Kemeron, Ketrin Biqelou və Orion Pictures şirkəti arasında başlamışdır. 1994-cü ildə filmin hüquqları 20th Century Fox şirkətinə verilmişdir. Filmin buraxılışı 2000-ci ilin dekabr ayı üçün nəzərdə tutulsa da, sonradan dəyişiklik edilərək iyul ayında təqdim olunmuşdur. Çəkilişlər Toronto şəhərində 1999-cu il sentyabrın 22-dən, 2000-ci il martın 3-nə kimi davam etmişdir. Film həm tamaşaçı rəyi, həm də maliyyə tərəfdən kifayət qədər uğur qazanmışdır.

Məzmun

Nasist Almaniyasının işğal etdiyi Polşada 12 yaşlı yəhudi mənşəli Erik Lenşer valideynlərindən ayrılaraq, Auşvitz həbs düşərgəsinə aparılır. Mutant gücü sayəsində maqnit sahəsi yaratmaq və metalı idarə etmək qabiliyyətinə malik olan Erik valideynlərinə qovuşmağa çalışarkən metaldan olan darvazaların özünə tərəf əyilməsinə səbəb olur. Onu dayandırmaq üçün mühafizəçilər Eriki döyərək oradan uzaqlaşdırırlar. Müasir zamanda ABŞ Senatoru Robert Kelli mutantların kimliklərini və güclərini rəsmi şəkildə açıqlamağa məcbur olacağı "Mutant Qeydiyyatları Aktı"nı Konqresə çıxarmağa çalışır. Debatı eyni zamanda "Maqneto" ləqəbini götürən Erik və onun telepat həmkarı Professor Çarlz Xavier dinləyir. Lenşeri orada görən Xavier onun Mutant Qeydiyyatları Aktına necə cavab verəcəyi ilə bağlı narahat olmağa başlayır.

Missisipi ştatının Meridian şəhərində yaşayan 17 yaşlı Mari D'Ankanto mutant gücü ilə sevgilisini öpüşərkən komaya salır. Mari istəyindən kənar olaraq sadə bir toxunuşu ilə insanlardan həyat gücünü udmaq qabiliyyətinə malikdir. Baş verən hadisənin ardınca Mari evdən qaçır və Roq ləqəbini götürür. O, Albertada Loqan ilə qarşılaşır. Şimal porsuğu ləqəbi ilə tanınan Loqan barmaqlarının arasından çıxan metal caynaqlara sahibdir. O eyni zamanda regenerasiya qabiliyyətinə malikdir. Onlara yolda Maqnetonun əlaltısı Qılıncdiş hücum edir. Xavierin tələbələri Siklop və Fırtına onları Qılıncdişdən xilas edirlər. Onlar Şimal porsuğu və Roqu Xavierin Nyu-Yorkda yerləşən mutantlar üçün mətəbinə aparırlar. Xavier Şimal porsuğuna Maqnetonun onunla maraqlandığını söyləyir və Xavierin mutantları olan İks-adamların məsələ barədə araşdırma apardığı müddət ərzində ondan iqamətgahda qalmasını xahiş edir. Roq isə həmin məktəbdə oxumağa başlayır.

Senator Kelli Maqnetonun mutantları Mistik və Qurbağa tərəfindən qaçırılaraq, Qenoşa adasına aparılır. Orada Maqneto Kellini özünün maqnetik güclərindən istifadə edərək normal insanlarda mutasiyaya səbəb olacaq radiasiya sahəsi yaradan mexanizmdə test subyekti kimi istifadə edir. Daha sonra Kelli qazandığı mutant gücü vasitəsi ilə qaçmağa nail olur. Şimal porsuğunun qəza ilə Roqu bıçaqlamasının ardınca Roq yaşamaq üçün sinif yoldaşlarının önündə Şimal porsuğuna toxunaraq, onun regenerasiya gücünü özünə çəkir və anında yarası sağalır, lakin Şimal porsuğu komaya düşür. Mistik Roqun sevdiyi Bobbi Dreykin görünüşünü alaraq, Roqu Xavierin ona çox qəzəbli olduğunu və məktəbi tərk etməli olduğuna inandırır. Bunun ardınca Roq məktəbdən qaçır. Xavier mutant yerini təyin etmə üçün istifadə etdiyi Serebro ilə Roqun dəmir vağzalında olduğunu görür. O, Roqu geri qaytarmaları üçün İks-adamları vağzala göndərdiyi zaman Mistik gizlincə iqamətgaha daxil olur və Serebronun qurğularını qarışdırır.

Şimal porsuğu Roqu qatarda tapır və onu məktəbə geri dönməsi üçün razı salır. Onlar vağzalı tərk edərkən Maqneto sümüklərinin bütünlüklə metaldan təşkil olunduğu Şimal porsuğunu hərəkətsiz vəziyyətə gətirir. Xavier Qılıncdişin beynini ələ keçirərək, Maqnetonu dayandırmağa çalışsa da, Maqnetonun vağzaldakı polisləri ölümlə təhdid etməsinin ardınca Xavier Qılıncdişi təsiri altından çıxarmaq məcburiyyətində qalır. Beləliklə Maqneto və mutantları Roqu qaçırırlar. Kelli kömək üçün Xavierin məktəbinə gəlir və Xavier Maqnetonun yaratdığı mexanizm barədə öyrənmək üçün Kellinin yaddaşını oxuyur. Maqneto Roqun ölümü bahasına da belə olsa öz güclərini ona ötürərək Roqun gücü ilə mexanizmi işlək vəziyyətə gətirib insanları mutantlara dönüşdürməyi planlaşdırır. Kellinin bədəni mutasiyaya dözə bilmir və nəticədə onun bədəni mayeyə dönüşür. Xavier Mistikin qurğularını qarışdırdığı Serebro ilə Roqun yerini təyin etməyə çalışarkən o, komaya düşür. Xavierin tələbəsi telepat Cin Qrey Serebronu təmir edir və Maqnetonun mutasiya maşınını Azadlıq adasında yerləşdirməyə hazırlaşdığını və hədəfinin Ellis adasında baş tutacaq olan dünya liderləri sammitindəki hər kəsi mutantlara dönüşdürmək olduğunu öyrənir. İks-adamlar Azadlıq heykəlində Maqnetonun mutantları ilə döyüşərkən Maqneto güclərini Roqa ötürür və mutasiya maşınını işə salır. Şimal porsuğu Maqnetonun fikrini yayındırır və bu anda Siklop onu məğlub edir. Şimal porsuğu mexanizmi parçalayır. O, Roqa toxunaraq regenerasiya gücünü ona ötürür və Roq sağalır.

İks-adamlar Mistikin adadakı döyüşdən qaçdığını və Senator Kellinin görünüşünü aldığını öyrənirlər. Xavier keçmişini xatırlaya bilməyən Şimal porsuğunu Kanadada tərk edilmiş bir hərbi bazaya yönləndirir. Maqneto plastikdən olan kamerada həbs olunur və Xavier onu ziyarət edir. Maqneto Xavieri bir gündən oradan qaçacağı və döyüşə davam edəcəyi ilə bağlı xəbərdar edir.

Rollarda

Aktyor	Rol
Patrik Stüart	Professor Çarlz Xavier
Hyu Cekman	Loqan/Şimal porsuğu
Yan MakKellen	Erik Lenşer/Maqneto
Helli Berri	Ororo Munro/Fırtına
Famke Yanssen	Cin Qrey
Ceyms Marsden	Skott Sammers/Siklop
Brüs Devison	Senator Robert Kelli
Rebekka Romeyn	Reyven Darkhölm/Mistik
Rey Park	Mortimer Toynbi/Qurbağa
Tayler Meyn	Viktor Krid/Qılıncdiş
Anna Pekuin	Mari D'Ankanto/Roq
Şon Eşmor	Bobbi Dreyk/Buz-adam