Kərim Şükürov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Kərim Şükürov
Doğum tarixi 10 may 1956(1956-05-10) (67 yaş)
Doğum yeri
Elm sahəsi tarix
Elmi dərəcəsi tarix elmləri doktoru
Elmi adı professor
İş yerləri
Mükafatları Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı

Şükürov Kərim Kərəm oğlu (10 may 1956, Bərdə) — Azərbaycan tarixçisi, tarix elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikası Dövlət Mükafatı laureatı, AMEA-nın Elmi Şurasının sədri, A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun baş direktoru[1], Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin professoru.[2] Azərbaycan tarixşünaslığında ilk dəfə olaraq İran və Rusiya imperiyası arasında əhalinin miqrasiyasının hüquqi-siyasi məsələlərini, miqrantların dinamikası və yerləşməsi məsələlərini, əhalinin öyrənilməsinin mənbələri və tarixşünaslığını, Azərbaycanın tarixi demoqrafiyasını tədqiq etmişdir.[3]

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kərim Şükürov 1956-cı il may ayının 10–da Bərdə rayonunda anadan olub. 1962-ci ildə Bərdə şəhər 1 № li orta məktəbin birinci sinifinə gedib, 1972-ci ildə orta məktəbi bitirərək Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsinə daxil olub. 1977-ci ildə universiteti fərqlənmə diplomu ilə başa vurub. 1977–1980-ci illərdə Bərdə şəhər 1 № li orta məktəbində müəllim, direktor müavini, Bərdə rayon komsomol komitəsinin ikinci katibi işləyib. Bərdə şəhər sovetinin deputatı seçilib.

1980-ci ilin sentyabrında BDU-nun aspiranturasına (istehsalatdan ayrılmaqla) daxil olub, eyni zamanda universitetdə pedaqoji fəaliyyətə başlayıb. 1983-cü ildə aspiranturanı bitirdikdən sonra universitetə müəllim təyin olunub. Əvvəlcə (1983–1989) SSRİ tarixi (oktyabraqədərki dövr), sonra (1989-cu ildən) Azərbaycan tarixi kafedrasında pedaqoji fəaliyyətini davam etdirib. Azərbaycanın tarixi demoqrafiyası Elmi-Tədqiqat laboratoriyasının təşkilatçılarından olub, ona rəhbərlik edib. Hazırda AMEA-nın A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun baş direktoru, Azərbaycan Turizm və Menecment Universitetinin professorudur. "Visions of Azerbaijan" jurnalının məsləhətçi redaktorudur.

Yaradıcılığı[redaktə | mənbəni redaktə et]

1984-cü ildə namizədlik (fəlsəfə doktoru), 2007-ci ildə doktorluq dissertasiyaları müdafiə edib. On bir kitab və monoqrafiyanın, yüzdən çox məqalənin müəllifidir. "Azərbaycan əhalisi haqqında ədəbiyyat. Biblioqrafik göstərici." (Bakı, 1994), "Türk xalqları XVI–XX yüzilliklərdə: say dinamikası (Çar Rusiyası və Sovetlər İttifaqı üzrə)" (Bakı, 1997), "Azərbaycan tarixi. Üç hissədə", I–II hissələr (Bakı, 1994–2004), "Azərbaycan əhalisi: öyrənilməsi tarixi və qaynaqları (qədim zamanlardan müasir dövrədək)" (Bakı, 2004), "Türkmənçay – 1828. Tarixi xronika" (Bakı, 2006), "Qarabağ: real tarix, faktlar və sənədlər" (Bakı, 2005, Yaqub Mahmudovla birgə), "Naxçıvan: tarixi və abidələri", (Bakı, 2007, Y. Mahmudovla birgə) kitabları çap edilmişdir.

Kitab və məqalələri Azərbaycan dili ilə birgə rus, ingilis, alman, ərəbfars dillərində nəşr edilmişdir.

Respublika elmi konfransları ilə birgə Ankara (1994, 1997), Lefkoşa (1995), Praqa (1996, 1999), Naxçıvan (2006), Bakı (2007), Qars (2007), Berlin (2008) və başqa beynəlxalq konfranslarda da iştirak edib.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının Tarix və Siyasi elmlər üzrə Ekspert şurasının üzvü və AMEA-nın Tarix İnstitutunun Elmi Şurasının sədridir.

Tarix elminin təbliği sahəsində də geniş iş aparır. AzTV-də həftəlik "Azərbaycan tarixi" verilişinin aparıcısıdır.

Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatında da fəal iştirak edir. Azərbaycanda Həmkarlar İttifaqı hərəkatında xidmətlərinə görə AHİK İcraiyyə Komitəsinin 10 aprel 2008-ci il tarixli qərarı ilə "yubiley medalı" ilə təltif olunub.

"METAFİZİKA" beynəlxalq fəlsəfi və fənlərarası araşdırmalar jurnalının 14-cü sayından jurnalın "Tarix, Arxeologiya və Antropologiya" üzrə redaksiya heyətinin üzvüdür.[4]

Siyasi fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

1995-ci il parlament seçkilərində Kərim Şükürov Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının proporsional seçki üzrə vahid namizədlər siyahısında 12-ci sırada olmuşdur.[5] Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası seçkilərdə proporsional siyahı üzrə 346 192 (9.6%) səs toplayaraq siyahısından ilk 3 nəfərin deputat seçilməsinə nail olmuşdur.[6] Beləliklə, Kərim Şükürov deputat seçilə bilməmişdir.

Mükafatları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Azərbaycan Respublikasının Dövlət MükafatıAzərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı[7]

Azərbaycan Respublikasının Elm, mədəniyyət və ədəbiyyat üzrə Dövlət Mükafatları komissiyasının qərarı ilə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatının diplomu və fəxri döş nişanı təqdim edilmişdir.[8]
"Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı"Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2024-cü il 2 fevral tarixli 4289 nömrəli Sərəncamı ilə "Heydər Əliyevin 100 illiyi (1923–2023)" yubiley medalı ilə təltif edilmişdir.[9]

Filmoqrafiya[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Erməni soyqırımı. Türkün sözü (film, 2001)
  2. Azərbaycan xanlıqları. Naxçıvan və İrəvan xanlıqları. 5-ci film (film, 2003)
  3. Azərbaycan xəritəsi (film, 2006)
  4. Azərbaycan xalçaları. Qarabağ qrupu (film, 2013)

Virtual sərgi[redaktə | mənbəni redaktə et]

2021-ci ili, mayın 10-da Azərbaycan tarixçisi, professor Kərim Şükürovun 65 illik yubileyi münasibətilə M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Milli Kitabxanasının əməkdaşları tərəfindən virtual sərgi açılmışdır. Virtual sərgidə alim haqqında məlumat, mükafatları, müəllifi, tərtibçisi, redaktoru olduğu kitablar, müsahibələri, məqalələri və fotolar nümayiş olunur.[10]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Kərim Şükürov — AMEA". 2022-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-26.
  2. Kərim Kərəm oğlu Şükürov Arxivləşdirilib 2022-03-04 at the Wayback MachineAMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun rəsmi veb saytı. Arxivləşdirilib 2020-04-05 at the Wayback Machine
  3. "Milli Kitabxanada "Professor Kərim Şükürov" adlı sərgi virtual rejimdə istifadəçilərə təqdim olunub". Azərtac.
  4. ""Metafizika" jurnalının redaksiya heyətinin üzvləri". 2022-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-01.
  5. modern.az. ""Bir səsvermə, üç bülleten": Azərbaycanın 29 il əvvəlki tarixi seçimi - FOTO". modern.az (az.). 2024-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-05.
  6. Şahin Cəfərli. "Azərbaycanda parlament seçkiləri: daha bir itirilmiş şans". Bakı Araşdırma Mərkəzi. 2021-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-31.
  7. "2012-ci il üçün Azərbaycan Respublikasının elm sahəsində Dövlət Mükafatının verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". 2021-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-05-30.
  8. "Elm sahəsində Dövlət Mükafatı tarixçi alimlərə verildi". https://medeniyyet.az/. https://medeniyyet.az/. 2022-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 04 iyul 2022.
  9. "AMEA-da 27 Mart – Elm Günü təntənəli şəkildə qeyd olunub". www.tarixinstitutu.az. İstifadə tarixi: 19 apr 2024.
  10. "Virtual sərgi". https://anl.az. M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Milli Kitabxana. İstifadə tarixi: 19 apr 2024.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]