Məsimli

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Tarixi Azərbaycan əraziləri
Qəmərli
Ümumi məlumatlar
Ölkə Qərbi Azərbaycan
Bölgə Gərnibasar mahalı
Əsası qoyulub 1828
İndiki adı Aykepat
Adının dəyişdirilmə tarixi 1949
Sahəsi
  • 8,64 km²
Əhalisi
  • 1.287 nəf. (2011)[1]
Saat qurşağı
Nəqliyyat vasitəsi kodu 25
Xəritədə yeri
Məsimli xəritədə
Məsimli
Məsimli

Məsimli — İrəvan xanlığının Qarnibasar mahalında[2], sonra İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında[3][4] kənd adı.Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Qəmərli (Artaşat) rayonu ərazisində kənd.[5]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1590-cı ildən mə’lumdur[6] İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd.1728-ci ilə aid mənbədə Məsumlu kimidir[7][8] "İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə Məsumlu formasında qeyd edilmişdir[9].1949-cu ildə kənd ermənicə Haykaşen adlandırılmışdır. 1948-ci ildə əhali Azərbaycana köçürülmüşdür. 1949-cu ildə kənd ermənicə Ayqеpat adlandırılmışdır.

Toponimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Toponim məsimli nəsil adı əsasında əmələ gəlmişdir. Patronim toponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Erm. SSR AS RH-nin 01.12.1949-cu il fərmanı ilə adı dəyişdirilərək Aykepat qoyulmuşdur[10]. Ermənilər bu kəndə XX əsrin əvvəllərində İranın Xoy və Salmast rayonlarından köçürülmüşlər. Həyat şəraiti ildən-ilə pisləşən azərbaycanlılar 1940-cı ildə Azərbaycan SSR-ə deportasiya edilmişlər[11].

Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 2 km şərqdə yerləşir.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1828–1832-ci illərdə kənddə xaricdən gəlmə ermənilər də yerləşdirilmişdir. 1918-ci ildə azərbaycanlılar qovulmuşdur[12][13] (11,164). Kənddə 1831-ci ildə 62 nəfər, 1873-cü ildə 360 nəfər, 1886-cı ildə 357 nəfər, 1897-ci ildə 507 nəfər, 1908-ci ildə 448 nəfər, 1914-cü ildə 594 nəfər, 1916-cı ildə 558 nəfər yalnız azərbaycanlılar yaşamışdır[14]. 1918-ci ildə azərbaycanlılar soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunmuş, xaricdən köçürülən ermənilər kəndə yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra azərbaycanlılar öz evlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 269 nəfər, 1926-cı ildə 260 nəfər, 1931-ci ildə 269 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[15]. 1948-ci ildə SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarı ilə azərbaycanlılar Azərbaycana köçürülmüşdür. İndi ermənilər yaşayır.

Tanınmışları[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. ↑ Шопен И. Исторический памятник состояния Армянской области в эпоху ее присоединения к Российской империи. Спб., 1852.
  3. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
  4. ↑ Kirzioqlu F. Kars talihi I c. Ankara 1953.
  5. ↑ Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Мәсимли // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  6. ↑ Iravan eyaletinin mufessel defteri. Istanbul. Basbakanlik Arsivi, № 633.
  7. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri. Bakı, 1996.
  8. ↑ Алиев Играр. Племена и племенние группы в Атропатене. Формирование мидийско-атропатенстого этноса. ВДИ, 1987, № 3.
  9. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, "Elm", 1996, s.49
  10. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2014-06-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-22.
  11. ↑ [1][ölü keçid]
  12. ↑ Budaqov B.Ə. Türk uluslarının yеr yaddaşı. Bakı "Еlm": Bakı, 1994.
  13. ↑ Hubschmann H.Die Altarmenische grammatik, I. Jaepzig, 1985.
  14. ↑ Qorqodyan Z. 18311931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.48–49, 128–129 (erm.)
  15. ↑ Qorqodyan Z. 18311931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, "Melkonyan fond", 1932, s.48–49, 128–129 (erm.)


Kənd  Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Məsimli&oldid=7204523"