Yuxarı Ağbaş (Qəmərli)

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Jump to navigation Jump to search
Tarixi Azərbaycan əraziləri
Qəmərli


Xəritədə yeri
Yuxarı Ağbaş (Ermənistan)
Red pog.png
Yuxarı Ağbaş
Məlumatlar
Ölkə Qərbi Azərbaycan
Bölgə Gərnibasar mahalı
İndiki adı Abovyan
Adının dəyişdirilmə tarixi 1949

Yuxarı Ağbaş — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Qəmərli (Artaşat) rayonu ərazisində kənd.

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indi Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd.

Toponim fərqləndirici əlamət bildirən yuxarı sözü ilə türk mənşəli ağbaş etnonimi[1][2] əsasında əmələ gəlmişdir.

Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 01.12.1949-cu il fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib Abovyan qoyulmuşdur[3].

Ermənilər 1828-1829-cu illərdə Xoydan və Salmastdan köçüb burada məskunlaşmış, XX əsrin 40-cı illərində azərbaycanlıları bütünlüklə kənddən sıxışdırıb çıxarmışlar[4].

Coğrafiyası və iqlimi[redaktə | əsas redaktə]

İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, indiki Qəmərli (Artaşat) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 18 km şimal-şərqdə yerləşir. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[5] qeyd edilmişdir.

Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]

Kənddə 1873-cü ildə 91 nəfər, 1886-cı ildə 89 nəfər, 1897-ci ildə 183 nəfər, 1904-cü ildə 132 nəfər, 1914-cü ildə 172 nəfər, 1916-cı ildə 200 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[6].

1918-ci ildə azərbaycanlılar soyqırımına məruz qalaraq deportasiya olunaraq xaricdən köçürülən ermənilər yerləşdirilmişdir. İndiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti quralandan sonra sağ qalan azərbaycanlılar kəndə dönə bilmişdir.

Burada ermənilərlə yanaşı, 1922-ci ildə 113 nəfər, 1926-cı ildə 117 nəfər, 1931-ci ildə 89 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[6]. SSRİ Nazirlər Sovetinin xüsusi qərarları ilə 1948-1949-cu illərdə azərbaycanlılar deportasiya olunaraq Azərbaycana köçürülmüşdür. İndi burada ermənilər yaşayır.

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ Sümər Faruq. Oğuzlar, Bakı, «Yazıçı», 1992, s.323
  2. ↑ Əhmədova E. Azərbaycan etnonimlərinin leksik-semantik və struktur-linqvistik təhlili, NDA, Bakı, 1995, s.24
  3. ↑ [1]
  4. ↑ [2]
  5. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913, s.3
  6. ↑ 6,0 6,1 Qorqodyan Z. 1831-1931-ci illərdə Sovet Ermənistanının əhalisi, İrəvan, «Melkonyan fond», 1932, s.46-47, 126-127 (erm.)
 Bu şablona bax Gərnibasar mahalı
Qəmərli rayonu Ağ Baş • Ağcaqışlaq • Axund Buzovand • Alpava • Artaşat • Arpavar • Aşağı Ağbaş • Aşağı Düyün • Aşağı Qoylasar • Ayaslı • Aysoru Düyünü • Başnalı • Bayburd • Bəcəyəzli • Bitlicə • Böyük Gilanlar • Cənnətli • Ciğdamlı • Çatmadağ • Çiləxanlı • Darğalı • Dəlilər • Ditak • Doqquz • Əliqırıq • Gödəkli • Gölaysor • İmanşahlı • İmirzik • Kaxtsraşen • Kiçik Gilanlar • Qaradağlı • Qafarlı • Qarahəmzəli • Qaraqoyunlu • Qəmərli • Qoylasar • Mehrablı • Məsimli • Muğanlı • Molla Əhməd • Oğurbəyli • Sabunçu • Şoran • Şotulkənd • Şuğayıb • Toxanşalı • Torpaqqala • Ulya Yeranos • Yamancalı • Yappa • Yeni Craşen • Yuxarı Ağbaş • Yuxarı Kəhriz • Yuxarı Kürdkənd • Yuxarı Qoylasar • Yuxarı Novruzlu • Yuva • Zöhrablı
Eçmiədzin rayonu Ayarlı • Ağcaqala • Aşağı Əylənli • Aşağı Qarxun • Böyük Zeyvə • Qarğabazarı • Qəmərli • Qrampa • Doğs • İlxı qoruğu • İskəndərabad • Yuxarı Əylənli • Yuxarı Qarxun • Yuxarı Türkmənli • Kiçik Zeyvə • Kürəkənli • Məmmədabad • Molla Dursun • Xanlıq • Hacı Qara • Hacılar • Haramlı
 Bu şablona bax Qərbi Azərbaycan
Şəhərlər Aşağı Axta • Cəlaloğlu • Dilican • Ellər • Ərtik • Əştərək • Gorus • Gümrü • Hamamlı • Karvansaray • İrəvan • Keşişkənd • Kəvər • Qafan • Manas • Sərdarabad • Üçkilsə • Vedi
XX əsrin
ortalarına qədər
mövcud olmuş
rayonlar		 Abaran rayonu • Agin rayonu • Axta rayonu • Alagöz rayonu • Allahverdi rayonu • Amasiya rayonu • Aşağı Qaranlıq rayonu • Barana rayonu • Basarkeçər rayonu • Böyük Qarakilsə rayonu • Cəlaloğlu rayonu • Çəmbərək rayonu • Dilican rayonu • Düzkənd rayonu • Ellər rayonu • Ərtik rayonu • Əştərək rayonu • Gorus rayonu • Hamamlı rayonu • Karvansaray rayonu • Keşişkənd rayonu • Kəvər rayonu • Qafan rayonu • Qarakilsə rayonu • Qəmərli rayonu • Qızıl Qoç rayonu • Meğri rayonu • Sərdarabad rayonu • Soylan rayonu • Şəmşəddin rayonu • Talin rayonu • Üçkilsə rayonu • Vedi rayonu • Zəngibasar rayonu
Mahallar Abaran mahalı • Ağbaba mahalı • Dərəçiçək mahalı • Dərələyəz mahalı • Gərnibasar mahalı • Göyçə mahalı • Karbi mahalı • Qaraqoyunlu mahalı • Qırxbulaq mahalı • Loru mahalı • Pəmbək mahalı • Sərdarabad mahalı • Şörəyel mahalı • Talin mahalı • Vedibasar mahalı • Zəngəzur mahalı • Zəngibasar mahalı
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yuxarı_Ağbaş_(Qəmərli)&oldid=3887871"