Hayriyə xanım Sultan

Hayriyə xanım Sultan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1846
Doğum yeri	Nəşəbad qəsri, İstanbul, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi	26 iyul 1869(1869-07-26)
Vəfat yeri	Adilə Sultan qəsri, İstanbul, Osmanlı imperiyası
Dəfn yeri	Əyyubsultan qəbiristanlığı
Atası	Kürəkən Mehmed Əli Paşa
Anası	Adilə Sultan
Həyat yoldaşı	Əli Rza bəy
Ailəsi	Osmanlı xanədanı

Hayriyə xanım Sultan (1846, Konstantinopol – 26 iyul 1869, Konstantinopol) — Osmanlı sülaləsinin üzvü, Osmanlı xanım sultanı.

Həyatı

Hayriyə xanım Sultan 1846-cı ildə Nəşəbad qəsrində dünyaya gəldi. Atası Sultan Əbdülməcid və Sultan Əbdüləziz dönəmlərində müxtəlif vəzifələrdə xidmət etmiş Mehmed Əli Paşa, anası isə Sultan Mahmudun qızlarından Adilə Sultandır. Uşaqlıq illəri anasına məxsus Adilə Sultan qəsrində keçən Hayriyə xanım mükəmməl təhsil aldı. Dönəmin məşhur şairə və bəstəkarı Leyla Sazdan piano dərsləri aldı.

10 iyun 1865-ci ildə Mehmed Qəni Paşanın oğlu Əhməd Rüfət bəylə nişanlansa da, altı ay sonra nişan pozuldu. Səbəbi bilinməyən bu hadisənin ardından Əhməd Rüfət bəyin bütün hərbi imtiyazları əlindən alındı və Sankt-Peterburqa göndərildi. 17 aprel 1866-cı ildə İşkodralı Mustafa Şərif Paşanın oğlu Əli Rza bəylə nigahlanan Hayriyə xanımın toy mərasimi 22 apreldə Beşiktaş sarayında baş tutdu.

Mərasimin ardından Çamlıca köşkündə yaşayan cütlüyün bu nigahdan övladı olmadı. Belə ki, Əli Rza bəy 1868-ci ildə vəfat etdi. Dul qalan Hayriyə xanım anasının yanına qayıtdı və bir neçə ay sonra atası Mehmed Əli Paşa vəfat etdi. Ard-arda gələn ölümlərin ardından səhhəti pisləşən Hayriyə xanım vərəm xəstəliyinə tutuldu və 26 iyul 1869-cu ildə vəfat etdi. Cənazəsi Adilə Sultan türbəsinə atasının yanına dəfn olundu.

Mənbə

• Adra, Jamil (2005). Genealogy of the Imperial Ottoman Family 2005. p. 32
• Dağdelen, İrfan; Türkmen, Hüseyin (2019). Âsâr-ı bakiyye: Nail Bayraktar. Hiperlink eğit.ilet.yay.san.tic.ve ltd.sti. p. 27. ISBN 978-605-281-258-7
• Akyıldız, A. (1998). Mümin ve müsrif bir padişah kızı Refia Sultan. Tarih Vakfı yurt yayınları. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. p. 26. ISBN 978-975-333-081-7
• Brookes, Douglas Scott (2010). The Concubine, the Princess, and the Teacher: Voices from the Ottoman Harem. University of Texas Press. p. 283. ISBN 978-0-292-78335-5
• Simonian, Hovann (January 24, 2007). The Hemshin: History, Society and Identity in the Highlands of Northeast Turkey. Routledge. pp. 103–104. ISBN 978-1-135-79829-1
• Rıza, Ali; Çoruk, Ali Şükrü (2001). Eski zamanlarda İstanbul hayatı. Eski zamanlarda İstanbul hayatı. Kitabevi. p. 312. ISBN 978-975-7321-33-0
• Sunay, Serap (2015). Damat Mehmed Ali Paşa'nın Hayatı ve Siyasi Mücadelesi (1813-1868)