Zəhmət

Vikipediya, açıq ensiklopediya
Keçid et: naviqasiya, axtar
Kənd
Zəhmət
Ölkə Ermənistan
Region Zəngibasar mahalı
Rayon Zəngibasar rayonu
Koordinatlar 40°07′33″N 44°24′11″E / 40.12583°N 44.40306°E / 40.12583; 44.40306Koordinatlar: 40°07′33″N 44°24′11″E / 40.12583°N 44.40306°E / 40.12583; 44.40306
Saat qurşağı UTC+4
Xəritəni aç/bağla
Zəhmət — yerləşdiyi ərazi Ermənistan
Zəhmət

Zəhmət (1935-ci ildən), Haçaparaq — Qərbi Azərbaycanda azərbaycanlıların yaşamış olduğu kənd.[1]

Tarixi[redaktə | əsas redaktə]

Kənd rayon mərkəzindən 3 km şimal-qərbdə, Zəngi çayının sağ sahilində yerləşir. Zəngibasar rayonu təşkil edilənədək (14 yanvar 1969) Vağarşabad rayonunun tərkibində olmuşdur. Erməni mənbələrində kəndin tarixi adı Xacaparaq[2], Azərbaycan mənbələrində Xocəparak[3] kimi qeyd edilir.

1728-ci il tarixdə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə[4], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[5] qeyd edilmişdir.

Toponim Azərbaycan dilində «haçalanmanın başlandığı yer» mənasında işlənən haça sözü ilə[6], qədim türk dilində «gecələr heyvan salınan, hasarlanmış yer» mənasında işlənən parax sözünün[7] birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.

Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 3 .l.1935-ci il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Zəhmət qoyulmuş, Ermənistan prezidentinin 19.IV. 1991-ci il fərmanı ilə yenidən dəyişdirilərək Xaçpar adlandırılmışdır.

Əhalisi[redaktə | əsas redaktə]

Kənddə 1831-ci ildə 326 nəfər, 1873 - cü ildə 716 nəfər, 1886-cı ildə 753 nəfər, 1897-ci ildə 1059 nəfər, 1904 - cü ildə 992 nəfər, 1914 - cü ildə 1135 nəfər, 1916-cı ildə 1113 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır[8]. 1918-ci ildə kənd erməni təcavüzünə məruz qalaraq sakinləri deportasiya olunmuşdur. Yalnız indiki Ermənistanda sovet hökuməti qurulandan sonra sağ qalanlar öz kəndlərinə dönə bilmişdir. Burada 1922-ci ildə 492 nəfər, 1926-cı ildə 670 nəfər, 1931-ci ildə 759 nəfər[8], 1987-ci ildə 2893 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır. 1988-ci ilin noyabr-dekabr aylarında kəndin sakinləri - azərbaycanlılar Ermənistan dövləti tərəfindən tamamilə deportasiya edilmişdir. İndi ermənilər yaşayır.

Görkəmli şəxsiyyətləri[redaktə | əsas redaktə]

İstinadlar[redaktə | əsas redaktə]

  1. ↑ İbrahim Bayramov, "Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri", Bakı, "Elm", 2002. ISBN 5-8066-1452-2
  2. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.82
  3. ↑ 243, s.98
  4. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.36
  5. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s.263
  6. ↑ 12, s.359
  7. ↑ 284 a, s.10
  8. ↑ 8,0 8,1 erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.82-83, 152-153
 Bu şablona bax Zəngibasar mahalı
Zəngibasar rayonu Ağcaqışlaq • Ağhəmzəli • Arbat • Aşağı Necili • Azadaşen • Böyük Şöllü Dəmirçi • Bulaqlı (Həbilkənd) • Cəbəçili • Cəfərabad • Çobankərə • Eyləs • Göykümbət • Gələrə • Hacı Elyaz • Haçaparaq • Hacıhəsən evləri • Xaraba Kolanı • Xarberd • Xarratlı • İlxı qoruğu • İpəkli • Kalara • Kələley • Kiçik Şöllü Dəmirçi • Kolanlı • Qaraqışlaq • Qulucan • Oruclular • Rəhimabad • Rəncbər • Sarıcalar • Sarvanlar • Seyidkənd • Şöllü Mehmandar • Təzəkənd • Uluxanlı • Yengicə • Yuxarı Necili • Zəhmət • Zəngilər
 Bu şablona bax Qərbi Azərbaycan
Şəhərlər Aşağı Axta • Cəlaloğlu • Dilican • Ellər • Ərtik • Əştərək • Gorus • Gümrü • Hamamlı • Karvansaray • Keşişkənd • Kəvər • Qafan • Manas • Sərdarabad • Üçkilsə
XX əsrin
ortalarına qədər
mövcud olmuş
rayonlar		 Abaran rayonu • Agin rayonu • Axta rayonu • Alagöz rayonu • Allahverdi rayonu • Amasiya rayonu • Aşağı Qaranlıq rayonu • Barana rayonu • Basarkeçər rayonu • Böyük Qarakilsə rayonu • Cəlaloğlu rayonu • Çəmbərək rayonu • Dilican rayonu • Düzkənd rayonu • Ellər rayonu • Ərtik rayonu • Əştərək rayonu • Gorus rayonu • Hamamlı rayonu • Karvansaray rayonu • Keşişkənd rayonu • Kəvər rayonu • Qafan rayonu • Qarakilsə rayonu • Qəmərli rayonu • Qızıl Qoç rayonu • Meğri rayonu • Sərdarabad rayonu • Soylan rayonu • Şəmşəddin rayonu • Talin rayonu • Üçkilsə rayonu • Vedi rayonu • Zəngibasar rayonu
Mahallar Abaran mahalı • Ağbaba mahalı • Dərəçiçək mahalı • Dərələyəz mahalı • Gərnibasar mahalı • Göyçə mahalı • Karbi mahalı • Qaraqoyunlu mahalı • Qırxbulaq mahalı • Loru mahalı • Pəmbək mahalı • Sərdarabad mahalı • Şörəyel mahalı • Talin mahalı • Vedibasar mahalı • Zəngəzur mahalı • Zəngibasar mahalı
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Zəhmət&oldid=3887965"