Avdıbəy

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
kənd
Avdıbəy
40°47′55″ şm. e. 44°06′26″ ş. u.
Ölkə  Ermənistan
Region Pəmbək mahalı
Rayon Hamamlı rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Mərkəzin hündürlüyü 1.750 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi
  • 1.195 nəf. (2011)[1]
Rəsmi dili
Xəritəni göstər/gizlə
Avdıbəy xəritədə
Avdıbəy
Avdıbəy

Avdıbəy — İrəvan quberniyasının Aleksandropol qəzasında, indi Hamamlı (Spitak) rayonunda kənd.[2] Rayon mərkəzindən 20 km məsafədə yerləşir.

Toponimi[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yerli tələffüz forması Əvdibəy. Toponim Avdıbəy şəxs adı əsasında əmələ gəlmişdir. Antropotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 4.V.1939-cu il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Tsaxkaber qoyulmuşdur.[3]

Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]

1939-cu ildə kənd ermənicə Tsaxkaşen, 1967-ci ildə Tsaxkabert adlandırılmışdır. Toponimin iki cür izahı verilə bilər.

  1. Kəndin adı Avdibəy şəxs adındandır.
  2. Kəndin adı Avdi şəxs adından və qədim türkcə bək "təpə" sözündən ibarətdir.

Türk dillərindəki bək sözü 1283-cü ilə aid mənbədə Dağlıq Qarabağda Petrosabak (Petros şəxs adından və bək "təpə" sözündən)[4], XIV əsrdən[5] mə'lum olan Gədəbəy (türk dillərində gədə "qaravul", "gözətçi", "keşikçi" və bək "təpə" sözlərindən), XIX əsrdə Şimali Qafqazda Kazbek, Xurqabək dağı[6][7] oronimlərində, habelə Dağlıq Qarabağda Qoçbək, Ermənistanda Pəmbək dağ adlarında əksini tapmışdır.

Əhalisi[redaktə | mənbəni redaktə et]

XIX əsrin 70-ci illərindən sonra əhalisi qarışıq kəndlərdən idi. 1886-cı ildə kəndin əhalisi azərbaycanlılardan və ermənilərdən ibarət olmuşdur. 1918–1919-cu illərdə azərbaycanlılar qovulmuşdur. Burada 1897-ci ildə 7 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[8].XX əsrin əvvəllərində (1905–1906) onlar deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքները (erm.).
  2. PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  3. Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Авдыбәј // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
  4. Геюшев Р.Б. О Хотаванском храме и его надписях. Изв. АН Азерб. ССР. Серия истории, философии и права. 1972, № 3.
  5. Киракос Гандзакеци. История. Пер с. др. армянского, предисловие и комментарии Л.А.Ханларяна, М., 1976.
  6. Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карте Кавказа. Тифлис, 1913.
  7. Койчубаев Е. Краткий толковый словарь топонимов Казахстана. Алма-Ата. 1974.
  8. erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831–1931) Arxivləşdirilib 2020-09-24 at the Wayback Machine. Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831–1931) Arxivləşdirilib 2016-02-29 at the Wayback Machine. Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство "Мелконян фонд", 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: "Melkonyan fond" nəşriyyatı, 1932. s. 40–41