Hər kəsin redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada 200.163 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Nikola Tesla — müasir dəyişən cərəyan elektrik enerji şəbəkəsinin layihələndirilməsi üçün öz töhfələri ilə daha çox məşhurlaşan Serbiya əsilli ABŞ futuroloqu, elektriki və maşın mühəndisi, ixtiraçısı. Tesla 1884-cü ildə ABŞ-nin Nyu York şəhərinə Tomas Edisona işləmək üçün immiqrasiya etməzdən əvvəl elektrik mühəndisliyi və telefoniya sahəsində təcrübə qazanmışdı. O tezliklə elektrik cihazlarının spektrini inkişaf etdirmək üçün laboratoriyalar və şirkətlərin təsis edilməsi üçün, maliyyə tərəfdarları ilə müstəqil şəkildə müqavilə bağlamağa nail oldu. Özünün patentləşdirdiyi dəyişən cərəyan asinxron maşın və transformator, müşavir kimi qısa müddət ərzində Tesla üçün kirayələnən Corc Vestinqauz tərəfindən lisenziyalaşdırılıb. Onun işi elektrik enerjisinin inkişafının sonrakı illərində "Cərəyanlar müharibəsi" kimi adlanan dəyişən və sabit cərəyan enerji ötürmə standartlarının yaradılması arasında ümumi mübarizə ilə nəticələndi. Tesla yüksəkgərginlikli və yüksəktezlikli naqilsiz işıqlandırma və elektrik enerjisinin paylanması ideyalarını davam etdirmək üçün Nyu Yorka və Kolorado Sprinqsə gedərək öz qurğuları ilə simsiz rabitənin mümkünlüyü barədə ilk (1893) bəyanatları ilə çıxış etmişdir. O bu ideyaları təyin etmək üçün özünün tamamlanmamış Vordenkliff qülləsi proyektini qitələrarası simsiz ötürmədə praktiki istifadəsinə cəhd etmişdir.

(Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

Həftənin yaxşı məqaləsi

Cavad bəy Şıxlinski — Çar ordusunun zabiti, Azərbaycan Cümhuriyyəti Ordusunun general-mayoru, Qacar ordusunda Ərdəbil qarnizonunun komandiri.

Birinci Dünya müharibəsində iştirak edib. "Müqəddəs Anna", "Müqəddəs Stanislav", "Müqəddəs Vladimir" ordenlərinin müxtəlif dərəcələri ilə təltif olunub.

Azərbaycan Cümhuriyyəti dövründə Qafqaz İslam Ordusunun tərkibində döyüşlərdə iştirak edib, Birinci piyada diviziyasının komandiri olub. Zəngəzur ekspedisiyasına rəhbərlik edib, Gəncə üsyanının təşkilatçılarından biri olub.

(Davamı...)

Arxiv – Digər yaxşı məqalələr...

Həftənin seçilmiş siyahısı

Türkiyənin qadın nazirlərinin siyahısı — İlk dəfə 26 mart 1971-ci ildə qurulan 33-cü Türkiyə hökuməti başçısı Nihad Erim Türkan Akyolu hökumətə Səhiyyə və Sosial Yardım naziri kimi təyin edir. Akyol nazir olduğu gündən indiyədək Türkiyə hökuməti kabinetində 43 dəfə 28 fərqli qadın yer alıb. Ən çox qadın təyin olunan nazirlik 15 təyinatla Dövlət Nazirliyi olduğu halda, 2011-ci ildə Dövlət Nazirliyinin ləğvi ilə Səlma Aliyə Kavaf sonuncu qadın dövlət naziri olub. Dövlət Nazirliyini 10 təyinatla müxtəlif adlar altında fəaliyyət göstərən Ailə və Sosial Xidmətlər Nazirliyi əvəz edib. Kabinetdəki ilk iki qadın nazir parlamentdən kənar seçildiyi halda, Aysel Çelikəl, Beril Dedeoğlu, Ayşən Gürcan, Zəhra Zümrüd Səlçuq, Ruhsar Pekcan və Dərya Yanıq istisna olmaqla qalan qadın nazirlərin hamısı parlament daxilindən seçilib. Ən çox qadın naziri olan hökumət 4 qadın nazirlə 54-cü hökumət olub. Bu hökumətdə Tansu Çillər həm baş nazir, həm də xarici işlər naziri, Meral Akşenər daxili işlər naziri, Ayfər Yılmaz və İşılay Sayqın isə dövlət naziri vəzifələrində olublar.

(Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş siyahılar...

Günün seçilmiş şəkli

Xəbərlər

Bakı Metropoliteninin sabiq sədri Tağı Əhmədov (şəkildə) vəfat edib.
İsrailin Livanın paytaxtı Beyruta hava hücumu nəticəsində Hizbullah lideri Həsən Nəsrullah öldürülüb.
Azərbaycan Milli Məclisinin VII çağırışı formalaşıb və məclisin ilk iclası keçirilib.
Hizbullah üzvlərinin Livan və Suriyada istifadə etdikləri elektron cihazların partlaması nəticəsində azı 42 nəfər ölüb, minlərlə insan yaralanıb.

Aktual hadisələr: HƏMAS–İsrail müharibəsi • İsrail–Hizbullah münaqişəsi • Rusiya–Ukrayna müharibəsi • Sudanda vətəndaş müharibəsi

Son ölümlər: Şahlar Quliyev, Fətullah Gülən, Sürayə Ağayeva, Tağı Əhmədov, Liam Peyn, Etel Kennedi

Bilirsinizmi…

... ki, buzlaq suları ilə qidalanan Grüner-Ze gölünün (şəkildə) yaxınlığındakı park hər yay su altında qalır?
... ki, Firdovsinin yazılarında İran ilə müharibə aparan Turan adətən Aniran, yəni qeyri-iranlı adlanırdı?
... ki, "The Sims" oyun seriyasında istifadə olunan simliş dili İkinci Dünya müharibəsində amerikalılar tərəfindən istifadə edilən kodlaşdırılmış dildən ilham alınaraq tətbiq olunub?
... ki, Menəmən hadisəsi əsnasında həlak olan Mustafa Fəhmi Xubilay Xubilay xana olan heyranlığı səbəbilə bu adı alıb?
... ki, "Rusiya imperiyası I Dövlət Dumasının deputatı olmuş Azərbaycan dövlət xadimi İsmayıl xan Ziyadxanov Gəncə xanı Cavad xanın nəticəsi, Qacar taxt-tacının vəliəhdi Abbas Mirzənin isə nəvəsi idi?

Tarixdə bu gün

644 — İkinci islam xəlifəsi Ömər ibn Xəttab qətlə yetirildi.

1922 — İngilis misirşünaslar firon Tutanxamonun sərdabəsini aşkar etdilər.
1946 — YUNESKO-nun Nizamnaməsi qüvvəyə mindi.
1947 — Bolqarıstan Xalq Respublikası elan edildi.
1956 — Sovet qoşunları Macarıstana daxil oldu.
1979 — Tələbələr Tehrandakı ABŞ səfirliyinin əməkdaşlarını girov götürdülər.
1980 — Ronald Reyqan ABŞ Prezidenti seçildi.
2004 — Corc Buş ikinci müddətə ABŞ Prezidenti seçildi.
2008 — Barak Obama ABŞ Prezidenti seçildi.
2008 — Azərbaycan Respublikası prezidenti kosmik sənayenin yaradılması və milli telekommunikasiya peyklərinin orbitə çıxarılması haqqında fərman imzaladı.

Digər günlər: 3 noyabr – 4 noyabr – 5 noyabr

Arxiv – e-məktub ilə – İlin digər günləri – Haqqında

Hazırda 4 noyabr 2024 (UTC) – Səhifəni yenilə

Kömək səhifələri

Vikipediya

Ana səhifə

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Vikimedia Fondunun digər layihələri

Naviqasiya menyusu

Ana səhifə

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Vikimedia Fondunun digər layihələri

Naviqasiya menyusu

Axtar