Ana səhifə
Hamının redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olanVikipediyaya xoş gəlmisiniz!
Hazırda Azərbaycan dilində 200.316 məqalə mövcuddur. |
|
Hazırda Azərbaycan dilində 200.316 məqalə mövcuddur.
Karl Marks — Almaniya filosofu, siyasi iqtisadiyyat tənqidçisi, iqtisadçısı, tarixçisi, sosioloqu, siyasi nəzəriyyəçisi, jurnalisti və sosialist inqilabçısı. Almaniya ittifaqının Trir şəhərində anadan olan Marks, Bonn və Berlin universitetlərində hüquq və fəlsəfə üzrə təhsil alıb. 1843-cü ildə alman teatr tənqidçisi və siyasi fəal Cenni fon Vestfalen ilə evlənib. Siyasi nəşrlərinə görə vətəndaşlıqdan məhrum edilən Marks həyat yoldaşı və uşaqları ilə onilliklər boyu Londonda sürgündə yaşamış, burada alman mütəfəkkiri Fridrix Engelslə əməkdaşlıq edərək öz düşüncəsini inkişaf etdirməyə və Britaniya muzeyinin oxu zalında araşdırma apararaq yazılarını dərc etməyə davam etmişdir. Onun ən məşhur əsərləri 1848-ci il tarixli "Kommunist Manifesti" pamfleti və üç cildlik "Das Kapital" (1867–1883) kitabıdır. Marksın siyasi-fəlsəfi fikri sonrakı intellektual, iqtisadi və siyasi tarixə böyük təsir göstərmişdir. Belə ki, onun adı sifət, isim və sosial nəzəriyyə məktəbi kimi istifadə edilməkdədir. |
Birinci Türkoloji Qurultay — 1926-cı ilin 26 fevral-6 mart tarixlərində Bakı şəhərində SSRİ ərazisində yaşayan türk xalqlarının tarixi, ədəbiyyatı, dili, əlifbası, etnoqrafiyası və mədəniyyəti ilə bağlı yaxın gələcək üçün düşünülmüş bir sıra mühüm və əhəmiyyətli qərarların qəbul edildiyi qurultay. Qurultayda latın qrafikalı əlifbaya keçidin elmi-metodik prinsipləri ətraflı şəkildə işlənib hazırlanıb. Qurultayda qəbul edilən qərara əsaslanaraq 1929-cu il yanvarın 1-dən Sovet hökuməti ərəb əlifbasının istifadəsinə qadağa qoydu.
Birinci Türkoloji Qurultay XX yüzillikdə türk xalqlarının, o cümlədən, Azərbaycan xalqının mədəni həyatında baş vermiş ən əlamətdar hadisələrdən biri kimi tarixə düşüb. Qurultayın işində Sovet birliyi məkanında yaşayan türk xalqları ilə yanaşı xarici qonaqlar, ümumilikdə isə 131 nəfər nümayəndə — alimlər, dilçilər, tarixçilər, şairlər, yazıçılar və digər görkəmli müttəfəkirlər iştirak edib. |
Tom Kruzun filmoqrafiyası — ABŞ aktyoru və prodüseri Tom Kruzun yer alıdığı ekran işlərinin siyahısı. Tom Kruz 1981-ci ildə "Sonsuz sevgi" dram filmində kiçik rol alaraq film debütünü etdi. O, "Riskli biznes" (1983) komediya filmi ilə məşhurlaşdı, bu film Kruza "Ən yaxşı aktyor üçün Qızıl qlobus mükafatı — komediya və ya müzikl"a iki namizədlik qazandırdı.
Kruz 1986-cı ildə rejissor Toni Skottun döyüş filmi "Top Qan"da (həm ilin ən çox gəlir gətirən filmi) dəniz pilotu rolunu canlandırdı, və rejissor Martin Skorsezenin dram filmi "Pulun rəngi"ndə Pol Nyumanla birlikdə göründü. İki il sonra Dastin Hoffmanla birlikdə "Ən yaxşı filmə görə Oskar mükafatı" qazanmış "Yağış adam" (1986) dram filmində rol aldı və həmçinin "Ən pis filmə görə Qızıl moruq mükafatı" qazanmış romantik dram filmi "Kokteyl"də (1988) yer aldı. Beləliklə Kruz 2014-cü ildə eyni ildə "Ən yaxşı filmə görə Oskar" və "Ən pis filmə görə Qızıl moruq" mükafatları qazanan ilk və tək şəxs oldu. Aktyorun növbəti rolu Kovikin eyniadlı memuarına əsaslanan "İyulun dördündə doğulub" (1989) filmində Ron Kovik oldu və bu rol görə o, "Ən yaxşı aktyor üçün Qızıl qlobus mükafatı — dram" əldə etdi. |
- NASA-nın "Boeing CST-100" kosmik gəmisi (şəkildə) iki kosmonavtla Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya ilk ekipaj uçuşunu həyata keçirib.
- Klaudiya Şeynbaum Meksikanın prezidenti seçilib.
- Qarabağ FK 2023–2024 Azərbaycan Kubokunun qalibi olub.
- Çinin Çane-6 kosmik gəmisinin eniş modulu Ayın uzaq tərəfindəki təyin olunmuş Cənub Qütbü-Eytken bölgəsinə uğurla enib.
- Donald Tramp maliyyə saxtakarlığında ittiham olunduğu 34 epizodun hamısında təqsirli bilinib.
Aktual hadisələr: İsrail–Həmas müharibəsi • Rusiya–Ukrayna müharibəsi • Sudanda müharibə
- Frenk Morris (şəkildə) və Con və Klarens Anqlin qardaşları 1962-ci ilin iyununda Alkatraz həbsxanasından qaçdılar. 4 nəfərlik qrupa Alen Vest də daxil idi, lakin yavaş hərəkət etdiyinə görə o, uğursuz olmuşdur. Onların boğulduqlarına inanılsa da, illər boyunca bu istiqamətdə heç bir sübut tapıla bilmədi. Federal Təhqiqatlar Bürosu onların axtarışına dair istinaq işinə 2030-cu ildə, qaçanların yaşının 100-ü keçəcəyi vaxt xitam veriləcəyini bildirmişdir. Qrupun lideri olan Morrisin ölçülən IQ testinə görə 133 IQ ilə ümumi əhalinin ilk 2%-də yer aldığı bildirilmişdir.
- Albert Eynşteyn öldükdən sonra müqəddəsləşdirilməməsi üçün cəsədinin yandırılmasını istəsə də, onun beyni meyityarma zamanı xəstananın o gecə növbətçisi patalojist Tomas Harvey tərəfindən oğurlandı. Harvey beyni elmi araşdırmalar üçün istifadə edəcəyinə söz verdi, beləcə Eynşteynin ailəsi buna razılıq verdi. O, beyini yalnız 53 il sonra geri verdi və 3 il sonra da öldü.
- Çin dili 1 milyarddan artıq insanın ana dili olması ilə danışanların sayına görə, hətta ingilis dilini də qabaqlayaraq dünyada birinciliyini qoruyur.
Vikimedia Fondunun digər layihələri
- Vikilüğət Lüğət
- Vikisitat Sitatlar
- Vikikitab Azad dərsliklər və təlimat kitabları
- Vikimənbə Azad əsər kitabxanası
- Vikixəbər Azad xəbər mənbəyi
- Vikiversitet Tədris materialları
- Vikinövlər Bioloji növlərin sistematikası
- Mediaviki Viki proqram təminatının təkmilləşdirilməsi
- Vikiverilənlər Ortaq verilənlər bazası
- Vikianbar Ortaq media anbarı
- Vikisəyahət Azad səyahət təlimatçası
- Meta-Viki Vikimedia koordinasiya mərkəzi