Katex qüllələri

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Katex qüllələri
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Balakən
Yerləşir Katex kəndi
Tikilmə tarixi XVII-XIX əsrlər
Material daş
İstinad nöm.4145
KateqoriyaQala
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Katex qüllələri (Azərbaycan)
Katex qüllələri

Katex qüllələriBalakən rayonunun Katex kəndi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi kimi qeydiyyata alınmış qüllələr.

Memarlıq xüsusiyyətləri[redaktə | mənbəni redaktə et]

Qüllələrin inşasında ərzidən keçən çayda bol olan yerli daşlardan istifadə edilmişdir. Qüllələrin aşağı hissələri böyük ölçülü kobud daşlardan, yuxarı hissələri isə səliqə ilə kəsilmiş kiçik ölçülü qaya daşlarından inşa edilmişdir.[1] İnşaat zamanı keyfiyyətli əhəng məhlulundan istifadə olunurdu. Məhlulun möhkəmliyi o qədər yüksəkdir ki, qüllələrdən qopub düşmüş hissələr parçalanmadan iri bloklar şəkildə qalmışdır. [1]

Qüllələrin divarlarının qalınlığı aşağıda 0.9 metrdən başlayır və yuxarı qalxdıqca 0.5-0.6 metrə qədər azalır. [1] Qüllələrin xarici divarları zəif maililiyə malikdir. Maşikulların kronşteynləri bir neçə sıra iri daşlardan formalaşdırılmışdır. Onlar divar səthindən irəli çıxaraq, bir-birini üstündə asılır. Kronşteynlərin sayı bəzi qüllələrdə hər divarda altıya qədər çatır. [1]

Saxlanılmış üçbucaq formalı frontonlara əsasən demək olar ki, qüllələrin hamısı iki tərəfli dama malik olmuşdur.[1] Şalban yerlərinin qalıqlarına əsasən mərtəbələrarası örtüyün bu qüllələrdə daş yox taxtadan icra edildiyi müəyyən olunmuşdur.[1] Belə təcrübədə, şalbanların üzəri örtülür, örtüyün üzəri isə plitələr və ya qamışla döşənirdi. Hər mərtəbənin döşəməsində kvadrat şəkilli oyuq vardır ki, bu da mərtəbələri bir-biri ilə əlaqələndirmək üçün istifadə edilirdi.[1]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Бретаницкий Л., Мамиконов Л. Оборонительные сооружения Закатальского и Белоканского районов (Памятники архитектуры Азербайджана). Баку. 1950. 111–119.