Ərk qalası
| Ərk qalası | |
|---|---|
| ارگ تبریز | |
 Ərk qalası 2021-ci ildə | |
| 38°04′20″ şm. e. 46°17′19″ ş. u. | |
| Ölkə |
 İran |
| Şəhər | Təbriz |
| Yerləşir | Təbriz şəhristanı |
| Aidiyyatı | Elxanilər dövləti |
| Sifarişçi | Əlişah Təbrizi |
| Tikilmə tarixi | 1338-1345 |
| Hündürlüyü | 28 m |
| Material | kərpic |
|
|
|
 Ərk qalasının planı |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Ərk qalası - Təbriz şəhərində yerləşir. XIV əsrdə Hülakülər (Elxanilər) zamanında vəzir Əlişah tərəfindən tikdirilib.
Tarixi[redaktə | mənbəni redaktə et]
İranda "Mədain sarayı"na bərabər tutulan Təbriz Əlişah qəsri (Ərk qalası) öz dövründə dünyanın ən böyük müsəlman tikilisi olmuşdur. Bu əzəmətli bina Elxani hökmdarları Sultan Xudabəndənin və Əbu Səidin vəziri olmuş Tacəddin Əlişahın göstərişi ilə hicri-qəməri 716-724-cü (miladi 1338-1345-ci) illərdə tikilmişdir. Qacarlar dövrünə qədər Ərk qalası dövlət qəsri kimi istifadə edilmiş, sonralar isə Səttarxan, Bağırxan və digər Təbriz mücahidlərinin sığınacaqlarından biri olmuşdur. Ərk qalası bir dəfə zəlzələdən, bir dəfə də çar Rusiyası ordusunun hücumundan xəsarət almışdır.[1][2]
Abidə Həmin dövrdə Təbrizin paytaxt olduğu dövlətin qoşunları Misirdə məmlüklərlə, Anadoluda səlcuqlar və Bizansla müharibələr aparıb.
Ərk qalası bu gün[redaktə | mənbəni redaktə et]
Abidə bir-neçə dəfə bərpa edilsə də hazırda məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzədir. Səbəb qalanın qabağında tikilən böyük bir məsciddir. Yeni tikilən azman məscid "Ərk"i demək olar ki, görünməz edib. Təxminən 3 tərəfdən baxanda Ərk görünməz olur, yalnız dördüncü tərəfdən baxdıqda bu məşhur qala - Təbrizin simvolu görünür.
Qalereya[redaktə | mənbəni redaktə et]
Fransız səyyahı Jan Şardenin Tbrizdə olduğu zaman çəkdiyi şəkildə Ərk qalası, 1873-cü il
Ərk xarabalıqları, fransız şərqşünası, arxeoloqu və rəssamı Eqen Flandenin şəkdiyi şəkil, 1840-cı il
İranda Məşrutə inqilabı zamanı Təbrizin Ərk qalası yaxınlığındakı ABŞ Konsulluğu üzərində ABŞ bayrağı dalğalanır.
Ərk qalası 1911-ci ildə
Yanan Ərk qalası, 1911-ci il
Ərk qalası üzərində rus bayrağı, 1911-ci il
Ərk qalası 1979-cu ildə
Ərk qalası, cənub mənzərəsi.
Ərk qalasının axşam vaxtı işıqlandırılması
Ərk qalasının şimal tərəfdən görüntüsü
Ərk qalasının yandan görünüşü
Ərk qalası axşam vaxtı
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
Ərk qalası, 2022
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ Təbrizdəki Ərk qalası məhv edilməkdədir[ölü keçid] Yeni Çağ qəzeti
- ↑ Ərk Qalası dağılır Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine Azadlıq Radiosu
Ədəbiyyat[redaktə | mənbəni redaktə et]
- Cronin, Stephanie, ed.Iranian-Russian Encounters: Empires and Revolutions Since 1800. Routledge. 2013. ISBN 978-0415624336.
- Blair, Sheila S. (2008). "Arg-i ʿAlī Shāh". In Madelung, Wilferd; Daftary, Farhad (eds.). Encyclopaedia Islamica Online. Brill Online. ISSN 1875-9831.
Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]
 Təbrizin görməli yerləri | ||
|---|---|---|
| Tarixi abidələr |   _-_panoramio.jpg) _(15002673356).jpg)   | |
| Dini abidələri | ||
| İstirahət məkanları və parklar | ||
| Muzeylər | ||
| Mədəniyyət və incəsənət | ||
| Elm və təhsil | ||
| İdman kompleksləri | ||
| Nəqliyyat | ||
| Körpü, meydan və küçələr | ||
| Tarixi evlər | ||
| İqtisadi və sənaye müəssisələri | ||
| İdarəetmə orqanları | ||
| Dağıdılmış abidələr | ||
|
Təbriz şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |