Ərk qalası

Ərk qalası
ارگ تبریز
38°04′20″ şm. e. 46°17′18″ ş. u.
Ölkə	İran İran
Şəhər	Təbriz
Yerləşir	Təbriz
Aidiyyatı	Elxanilər dövləti
Sifarişçi	Əlişah Təbrizi
Tikilmə tarixi	1338-1345
Hündürlüyü	28 m
Material	kərpic
Ərk qalası
Ərk qalasının planı
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ərk qalası - Təbriz şəhərində yerləşir. XIII əsrdə Hülakülər (Elxanilər) zamanında vəzir Əlişah tərəfindən tikdirilib.

Tarixi

İranda "Mədain sarayı"na bərabər tutulan Təbriz Əlişah qəsri (Ərk qalası) öz dövründə dünyanın ən böyük müsəlman tikilisi olmuşdur. Bu əzəmətli bina Elxani hökmdarları Sultan Xudabəndənin və Əbu Səidin vəziri olmuş Tacəddin Əlişahın göstərişi ilə hicri-qəməri 716-724-cü (miladi 1338-1345-ci) illərdə tikilmişdir. Qacarlar dövrünə qədər Ərk qalası dövlət qəsri kimi istifadə edilmiş, sonralar isə Səttarxan, Bağırxan və digər Təbriz mücahidlərinin sığınacaqlarından biri olmuşdur. Ərk qalası bir dəfə zəlzələdən, bir dəfə də çar Rusiyası ordusunun hücumundan xəsarət almışdır.

Abidə Həmin dövrdə Təbrizin paytaxt olduğu dövlətin qoşunları Misirdə məmlüklərlə, Anadoluda səlcuqlar və Bizansla müharibələr aparıb.

Ərk qalası bu gün

Abidə bir-neçə dəfə bərpa edilsə də hazırda məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzədir. Səbəb qalanın qabağında tikilən böyük bir məsciddir. Yeni tikilən azman məscid "Ərk"i demək olar ki, görünməz edib. Təxminən 3 tərəfdən baxanda Ərk görünməz olur, yalnız dördüncü tərəfdən baxdıqda bu məşhur qala - Təbrizin simvolu görünür.

Şəkillər

• 

  Ərk qalasının əski vəziyyəti (1911)

Həmçinin bax

• Bəzz qalası
• Təbriz
• Səttarxan
• Güney Azərbaycan