Abel Məhərrəmov

Vikipediya, azad ensiklopediya
Zahid.Rehim01 (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 17:26, 30 yanvar 2019 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Abel Məhərrəmov
Doğum tarixi 5 yanvar 1950(1950-01-05) (74 yaş)
Doğum yeri
Anası Şəfiqə Məhərrəmova[d]
Elm sahələri kimya, üzvi kimya
Elmi dərəcəsi
Elmi adı
Təhsili
Mükafatları "Şöhrət" ordeni "Azərbaycan Respublikası diplomatik xidmət orqanlarının 90 illiyi" yubiley medalı Commander of the Order of Faithful Service 2-ci dərəcəli "Əmək" ordeni
Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Abel Məmmədəli oğlu Məhərrəmov — BDU-nun keçmiş rektoru (1999–2018), Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sabiq III (2005-2010) və IV (2010-2015) çağırış deputatı, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki, kimyaçı alim, BDU-nun üzvi kimya kafedrasının müdiri.[1]

Həyatı

Abel Məhərrəmov 1950-ci il yanvarın 5-də Ağdam şəhərində anadan olmuşdur. Atası Məmmədəli Məhərrəmov riyaziyyatçı olub[2]. Oğlu anadan olanda adını Norveç riyaziyyatçısı Nils Abelin şərəfinə Abel qoymuşdur.

1966–cı ilin may ayının 25-i Amasiya rayonun Güllübulaq kənd orta məktəbini[3] qızıl medalla bitirdikdən sonra, elə 1966-cı ildə Bakı Dövlət Universitetinin kimya fakültəsinə qəbul olmuş və oranı 1971-ci ildə əla qiymətlərlə başa vurmuşdur. Universiteti bitirdikdən sonra təyinatla Ümümittifaq Olefinlər Elmi-Tədqiqat İnstitutunda operator, sonra isə mühəndis vəzifəsində çalışmışdır. 1973-ci ildə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində "Üzvi kimya" ixtisası üzrə əyani aspiranturaya daxil olmuşdur. 1976-ci ildə akademik N.S.Zefirovun rəhbərliyi altında "İkiqat rabitələrə birləşmə reaksiyalarında sulfenxloridlərin elektrofilliyinin artırılmasının yeni metodu" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. 1991-ci ildən "Alkenlərin, üçüzvlü karbo və heterotsiklik birləşmələrin elektrofil reaksiyaları əsasında yeni sintetik yanaşmalar" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir və həmin ildən "Üzvi kimya" kafedrasının professorudur.

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti dövründə xaricdə və Azərbaycanda 700-ə yaxın elmi məqalə dərc etdirmişdir. O cümlədən 37 ixtiranın müəllifidir, 50-yə yaxın monoqrafiya, dərslik və dərs vəsaiti çap olunmuşdur. O, "Alkenilfenolların kimyası", "Aminotiollar və onların törəmələri" və "Neft kimyası və neft-kimyəvi sintez", "Dərman maddələrinin sintezi" dərsliklərinin müəllifidir.


Abel Məhərrəmovun adı dəfələrlər tələbə və müəllimlərlə bağlı qalmaqalda hallanıb. 2014-cü ildə tələbələr Təhsil Nazirliyinin "kəsirə görə əlavə pul ödənişi barədə qərarına" etiraz ediblər. Universitetin həyətində oturaq aksiya keçirən tələbələr ağ vərəq qaldırıb və "qanunları pozmayın, saxta qanun yazmayın" kimi şüarlarla etirazlarını bildirmişdilər. Aksiyaya mülki geyimli şəxslərin və polislərin müdaxilə etdiyi və ən azı dörd tələbə və bir jurnalistin saxlanıldığı deyilirdi. Abel Məhərrəmov isə iddia edirdi ki, etiraz aksiyası keçirən tələbələr heç bir universitetdə təhsil almır.

2013-cü ildə BDU-nun İlahiyyat fakültəsinin keçmiş tələbəsi Zəka Mirağayev isə universitetdə rüşvət hallarının olmasını iddia etdikdən sonra məhkəməyə verilmişdi.

15 noyabr 2018-ci ildə Prezident İlham Əliyevin Abel Məmmədəli oğlu Məhərrəmovun Bakı Dövlət Universitetinin rektoru vəzifəsindən azad edilməsi ilə bağlı sərəncam imzalayib.[4]

Elmi fəaliyyəti

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti dövründə xaricdə və Azərbaycanda 600-ə yaxın elmi məqalə dərc etdirmişdir. O cümlədən 33 ixtiranın müəllifidir, 10-a yaxın monoqrafiya və 37 dərslik və dərs vəsaiti çap olunmuşdur.

Üzvi kimya kafedrasının müdiri, "Zərif üzvi sintez" elmi-tədqiqat laboratorayasının rəhbəri, AMEA-nın həqiqi üzvü, Əməkdar Elm Xadimi, kimyanın əsas sahələrindən hesab edilən neft kimyası, üzvi kimya sahəsində geniş və dərin tədqiqatlar aparan, onu yeni biliklərlə zənginləşdirən, elmi məktəb yaradan tanınmış kimyaçı alimdir.

O, "Alkenilfenolların kimyası", "Аминотиолы и их производные" monoqrafiyalarının və "Neft kimyası və neft-kimyəvi sintez", "Dərman maddələrinin sintezi" dərsliklərinin müəllifidir.

Mükafatları və tutduğu vəzifələri

Dmitri Medvedyevə BDU-nun fəxri doktoru adının təqdim olunması mərasimi (3 sentyabr 2010)

Məhərrəmov Abel Məmmədəli oğlu elmi nəticələrinə və təhsil quruculuğuna görə 11 fevral 2000-ci ildə Azərbaycan Respublikasının "Əməkdar Elm xadimi" fəxri adına[5], Y.Məmmədəliyev adına qızıl medala layiq görülmüşdür. Azərbaycanda təhsilin və elmin inkişafındakı xidmətlərinə görə 30 oktyabr 2009-cu ildə “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmişdir[6]. Bundan başqa müxtəlif vaxtlarda Beynəlxalq EKO mükafatına və Rumıniyanın Ali Komandor dərəcəli Qızıl ulduz ordeninə layiq görülmüşdür.

  • Avropanın bir neçə universitetinin fəxri doktoru, Nyu-York Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü
  • Beynəlxalq ali təhsil assosiasiyalarının prezidenti və idarə heyətinin üzvü
  • 11 yanvar 1999 – 15 noyabr 2018-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin rektoru olmuşdur.
  • 2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü,
  • 2007-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilmişdir.
  • 2002-2004-cü illərdə Qara Dəniz Universitetləri Assosiasiyasının prezidenti olmuşdur
  • 2004-cü ildən isə vitse-prezidentidir.
  • 2005-2010-cu illərdə 16 saylı Yasamal ikinci seçki dairəsindən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı seçilmişdir. Milli Məclisin Elm və təhsil məsələləri daimi komitəsinin üzvüdür.
  • 2016-cı ilin oktyabrın 28-dən etibarən Rusiya Elmlər Akademiyasının üzvü seçilib.[7]

Ailəsi

Ailəlidir, iki övladı, dörd nəvəsi vardır.

İstinadlar

  1. ↑ Vəzifəli kafedra müdirləri  (az.)
  2. ↑ Pərvanə İbrahimova, Anzulə Əmirova. "Akademik zirvə". "Elçi" qəzeti, 06-08 may 2007-ci il.
  3. ↑ Amin Səfərli, Güllübulaqlı gənc kimyagər... "Elçi" qəzeti, 10-16 oktyabr 2010-cu il.
  4. ↑ "A.M.Məhərrəmovun Bakı Dövlət Universitetinin rektoru vəzifəsindən azad edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". president.az. 15 noyabr 2018. İstifadə tarixi: 15 noyabr 2018.
  5. ↑ "Məmmədəmin Rəsulzadə adına Bakı Dövlət Universiteti müəllimlərinə fəxri adların verilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN FƏRMANI". https://e-qanun.az (azərb.). 11 fevral 2000. 27 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2016.
  6. ↑ "Bakı Dövlət Universitetinin əməkdaşlarının "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI PREZİDENTİNİN SƏRƏNCAMI". http://e-qanun.az (azərb.). 30 oktyabr 2009. 27 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 fevral 2016.
  7. ↑ http://vestikavkaza.ru/news/Rektor-BGU-stal-akademikom-RAN.html

Xarici keçidlər

Vikianbarda Abel Məhərrəmov ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Abel_Məhərrəmov&oldid=4591932"